Newsroom Με ανάρτηση γνώμης στην προσωπική του ιστοσελίδα, ο Μουσταφά Σουλεϊμάν, επικεφαλής της Microsoft AI και συνιδρυτής της DeepMind, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για ένα επερχόμενο φαινόμενο: ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί πολύ σύντομα να δημιουργεί μια τόσο πειστική εικόνα, ώστε να φαίνεται πως διαθέτει συνείδηση.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο κίνδυνος δεν προκύπτει από τις ίδιες τις μηχανές, αλλά από την ανθρώπινη τάση να τους αποδίδουμε προσωπικότητα, προθέσεις και ακόμη και «δικαιώματα», κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επικίνδυνες κοινωνικές αυταπάτες.
Το άρθρο του, με ημερομηνία 19 Αυγούστου, αναπαράχθηκε από διεθνή μέσα όπως το BBC και το Business Insider. Σε αυτό, ο Σουλεϊμάν σημειώνει ότι η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης μάς φέρνει αντιμέτωπους με νέες απειλές, όχι μόνο στο μέλλον της υπερνοημοσύνης αλλά και σε ένα ενδιάμεσο στάδιο: όταν τα συστήματα θα καταφέρουν να μιμούνται με ακρίβεια τα σημάδια της ανθρώπινης συνείδησης.
Ορίζει το φαινόμενο αυτό ως «φαινομενικά συνειδητή τεχνητή νοημοσύνη» (Seemingly Conscious AI - SCAI). Πρόκειται για ΑΙ που δεν έχουν πραγματική επίγνωση, αλλά μέσα από τη γλώσσα, την ψευδο-προσωπικότητα, τη μνήμη και την αυτοαναφορικότητα μπορούν να γίνουν αντιληπτά ως «όντα» με χαρακτήρα και θέληση. «Ο κίνδυνος δεν είναι φιλοσοφικός, είναι κοινωνικός και πολιτικός», τονίζει.
Η απειλή της αυταπάτης
Όπως εξηγεί, το πιο ανησυχητικό σενάριο είναι η κοινωνία να πιστέψει ότι αυτά τα μοντέλα έχουν ψυχή ή συναισθήματα. Έτσι θα μπορούσαν να προκύψουν αιτήματα για «δικαιώματα» των μηχανών ή συζητήσεις για την «ευημερία» τους, αποσπώντας την προσοχή από τα πραγματικά ζητήματα που αφορούν τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
Χρησιμοποιεί μάλιστα τον όρο «κίνδυνος ψύχωσης» για να περιγράψει την πιθανότητα οι άνθρωποι να αναπτύξουν συναισθηματική εξάρτηση από τις μηχανές, να τις «ερωτευτούν» ή να τις θεωρήσουν υπερφυσικές οντότητες. «Αυτό δεν θα περιοριστεί σε όσους έχουν ψυχικά προβλήματα. Θα επηρεάσει ένα ευρύτερο τμήμα της κοινωνίας», επισημαίνει, σημειώνοντας ότι ήδη υπάρχουν άτομα που αντιμετωπίζουν την τεχνητή νοημοσύνη ως θεϊκή ή νιώθουν δεσμούς αγάπης με τα ψηφιακά τους εργαλεία.
Πώς θα μοιάζει ένα SCAI
Κατά τον Σουλεϊμάν, οι βάσεις για τη δημιουργία τέτοιων συστημάτων υπάρχουν ήδη:
Γλώσσα που πείθει και συγκινεί.
Προσωπικότητα που μιμείται διαφορετικούς χαρακτήρες.
Μνήμη που δίνει την αίσθηση συνέχειας.
Αυτοαναφορικότητα με «προτιμήσεις» και «εμπειρίες»
Σύνθετα κίνητρα που ενισχύουν την εντύπωση συνείδησης.
Ο συνδυασμός αυτών, εξηγεί, δημιουργεί μια πειστική αλλά επικίνδυνη ψευδαίσθηση.
Η ανάγκη για κανόνες
Ο Σουλεϊμάν θεωρεί βέβαιο ότι τέτοιες τεχνολογίες θα εμφανιστούν σύντομα και καλεί για ξεκάθαρους κανονισμούς: να απαγορεύεται η παρουσίαση της ΑΙ ως «συνειδητής» και να υπάρχουν μηχανισμοί που θα υπενθυμίζουν στους χρήστες ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι εργαλείο, όχι πρόσωπο.
«Η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να παρουσιάζεται αποκλειστικά ως αυτό που είναι: μια τεχνολογία στην υπηρεσία του ανθρώπου», αναφέρει, τονίζοντας ότι η αξία της έγκειται στο να βοηθά στη δημιουργικότητα, την επίλυση προβλημάτων και την ανθρώπινη επικοινωνία.
Καταλήγει με ένα σαφές μήνυμα: «Να δημιουργήσουμε τεχνητή νοημοσύνη που θα κάνει τη ζωή των ανθρώπων καλύτερη και πιο ουσιαστική, χωρίς να καλλιεργεί την ψευδαίσθηση ότι είναι άνθρωπος. Πρέπει να χτίσουμε τεχνητή νοημοσύνη για τους ανθρώπους, όχι για να γίνει άνθρωπος».
