Newsroom (1) Από τη Σχοινούσα και τα ηφαιστειογενή νησιά του Αιγαίου μέχρι τις ζούγκλες της Μαλαισίας και τα υψίπεδα της Νέας Ζηλανδίας, οι μέλισσες δημιουργούν προϊόντα περιορισμένης παραγωγής, με εντυπωσιακά αρώματα και απρόσμενες ιδιότητες. Κάποια είναι εξαιρετικά σπάνια, κάποια πανάκριβα και κάποια επικίνδυνα. Όλα όμως αποτυπώνουν με ακρίβεια τον τόπο τους.
Η ελληνική παραγωγή – Μέλια που δεν υπήρχαν πριν από λίγα χρόνια
Ήδη από τον 19ο αιώνα, περιηγητές και φαρμακοποιοί που ταξίδευαν στην Ελλάδα κατέγραφαν με εντυπωσιακή ακρίβεια τις ποικιλίες μελιού. Στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Michigan, σώζεται ένα βιβλίο, δωρεά της χήρας του φαρμακοποιού Henry Betts Parsons το 1888, το οποίο αναφέρει το μέλι Υμηττού (Ὑμηττίειον μέλι), το μετέπειτα γνωστό θυμαρίσιο, το ροδόμελο (ή ροδόμελι) από αγριοτριανταφυλλιές και βατόμουρα της Εύβοιας και το μέλι ερείκης. Ενδιαφέρον έχει και η αναφορά στην αποθήκευση και μεταφορά του μελιού σε ασκούς από κατσικίσιο δέρμα που πωλούνταν γύρω στα 20 σεντς η οκά, στις καλές χρονιές.
Σήμερα, η ελληνική νομοθεσία αναγνωρίζει οκτώ αμιγώς ελληνικά μέλια, που πληρούν τα κριτήρια εμπορικής επισήμανσης βάσει του Άρθρου 67Α του Κώδικα Τροφίμων και αποτελούν τη βάση για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ιχνηλασιμότητας στο ράφι. Αυτά είναι τα εξής: πεύκο, ελάτη, καστανιά, ερείκη, θυμάρι, πορτοκαλιά, βαμβάκι, ηλίανθος. Ενώ μόνο τρία έχουν προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης.
Όμως, οι μέλισσες δεν περιορίζονται σε κανόνες. Υπάρχουν τοπικές ή πιο σπάνιες ποικιλίες μελιού που έχουν μεγάλη ζήτηση χάρη στα γευστικά και θρεπτικά τους χαρακτηριστικά. Σε αυτή τη λίστα περιλαμβάνονται τα εξής μέλια: βελανιδιά, ανθέων, ακακία, λεβάντα, φασκομηλιά, κουμαριά, άγριος μάραθος, πολυκόμπι, παλιούρι, γαϊδουράγκαθο, τριφύλλι και άλλα.
Τα τελευταία χρόνια, οι νέες καλλιέργειες δίνουν νέα μέλια περιορισμένης παραγωγής. Έτσι, στην Κρήτη βρίσκουμε μέλι αβοκάντο και στη Σχοινούσα μέλι φάβας. Ακόμα σε περιοχές που καταστράφηκαν από τις πυρκαγιές, όπως τα δάση της Βόρειας Εύβοιας, οι μέλισσες που έδιναν εκλεκτό μέλι ελάτου, τώρα δίνουν μέλια από νέες ανθοφορίες, όπως είναι το ερείκι, ανοίγοντας δρόμο για απρόσμενες γεύσεις.
Από την Ευρώπη έως τον Ειρηνικό: Τα πιο εξωτικά μέλια του πλανήτη
Σε κάθε γωνιά της Γης, οι μέλισσες μεταφέρουν σταγόνες νέκταρ από φυτά που ανθίζουν μόνο εκεί.
Ειρηνικός και Νότιο Ημισφαίριο
Στην απομονωμένη νήσο Πίτκερν, οι μέλισσες συλλέγουν νέκταρ από μάνγκο, γκουάβα και πάσιον φρουτ, δημιουργώντας ένα από τα πιο εξωτικά μέλια του κόσμου.
Στην Τασμανία συναντάμε το Leatherwood honey, με χαρακτηριστικό αρωματικό προφίλ, ενώ στην Αυστραλία το Jarrah ξεχωρίζει για την υψηλή περιεκτικότητά του σε φαινόλες και την έντονη αντιβακτηριδιακή δράση.
Νέα Ζηλανδία – Το παγκοσμίως διάσημο Manuka
Το Manuka honey, από το Leptospermum scoparium, παραμένει ένα από τα πιο ερευνημένα και πολυσυζητημένα μέλια παγκοσμίως, γνωστό για τις ισχυρές αντιμικροβιακές του ιδιότητες και την έντονη, «φαρμακευτική» γεύση του. Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν ότι το ελληνικό μέλι βελανιδιάς έχει ισχυρότερη δράση.
Αφρική και Αραβική Χερσόνησος: Μέλια με βαθιά πολιτισμική σημασία
Στο Μάλι της Δυτικής Αφρικής, το μέλι από τα δέντρα μπαομπάμπ είναι σκουρόχρωμο, πικρό και χρησιμοποιείται παραδοσιακά για το πεπτικό.
Στη Μαλαισία, το Tualang honey, που παράγουν οι γιγαντιαίες Apis dorsata σε πανύψηλα τροπικά δέντρα, φημίζεται για τα υψηλά αντιοξειδωτικά του.
Στην Υεμένη και τη Σαουδική Αραβία, το Sidr honey από το ιερό φυτό Ziziphus έχει σχεδόν μυθολογικό status: αρωματικό, πλούσιο και βαθιά συνδεδεμένο με την τοπική ιατρική και κουλτούρα.
Αμερική: Από το Tupelo μέχρι τον καφέ
Στις όχθες του Μισισιπή, το Tupelo honey είναι γνωστό για τη χλωροπράσινη απόχρωση και το γεγονός ότι δεν κρυσταλλώνει ποτέ.
Σε Κολομβία, Αιθιοπία και Βραζιλία, το Coffee Blossom Honey, από τα άνθη των καφεόδεντρων, έχει λουλουδάτες νότες γιασεμιού και καραμέλας και κερδίζει έδαφος στη γαστρονομία.
Το ακριβότερο μέλι του κόσμου
Το Elvish honey από την περιοχή Saricayir της Τουρκίας συλλέγεται από σπηλιές σε βάθος 1.800 μέτρων και μπορεί να ξεπεράσει τα 10.000 ευρώ το κιλό, κατατάσσοντάς το στα πιο premium φυσικά προϊόντα της Γης.
Το πιο αμφιλεγόμενο μέλι: Mad Honey
Στις απόκρημνες πλαγιές του Νεπάλ και της Τουρκίας, οι μέλισσες συλλέγουν νέκταρ από ροδόδεντρα που περιέχουν γκραγιατοξίνες. Το αποτέλεσμα είναι το περίφημο Mad Honey: ένα μέλι που μπορεί να προκαλέσει παραισθήσεις και τοξικά επεισόδια, παρότι παραδοσιακά χρησιμοποιήθηκε σε μικρές ποσότητες για τελετουργικές χρήσεις.
Μελισσοκόμος στο Νεπάλ
Και μια απρόσμενη περίπτωση: το μέλι της ελιάς
Αμερικανοί και Ισπανοί παραγωγοί πειραματίζονται με το Olive Blossom Honey. Αν και η ελιά δεν θεωρείται μελιτογόνο φυτό, μικρές ποσότητες νέκταρ δίνουν ένα ήπιο, ασυνήθιστο μέλι που δείχνει τι μπορεί να συμβεί όταν τα μελίσσια τοποθετηθούν δίπλα σε ανθισμένους ελαιώνες.
