Τα μελτέμια, ευχή και κατάρα για το μέλλον των νησιών

Η αλλαγή του στάτους σε περιοχές μοναδικής ομορφιάς όπως οι Κυκλάδες, δείχνει καθαρά το μέγεθος της εμβόλιμης παρέμβασης των αγορών που ενδιαφέρονται μόνο για την εμπορικότητα του αγαθού της ενέργειας, φρενάροντας την ανάγκη της τοπικής ανάπτυξης σε εναλλακτικές και ήπιες μορφές δημοσίου χαρακτήρα δράσεις, που διατηρούν με σταθερότητα αιώνες τώρα το κυκλαδικό τοπίο.

Η παράνοια της κερδοσκοπίας φτάνει σε σημείο να αμφισβητεί τον τομέα της αισθητικής, περιγράφοντας με επιχειρηματολογία περί υποκειμενικότητας του ωραίου, σε μια χώρα που όχι μόνο από την αρχαιότητα τεκμηρίωσε την έννοια του ωραίου με μαθηματική απόδειξη, αλλά παρέδωσε στους σημερινούς ανθρώπους το πρακτικό αποτέλεσμα της αδιαμφισβήτητης αντικειμενικότητας του ωραίου (σωστού) που βρίσκεται σήμερα σε Παρθενώνες, και οπουδήποτε μελετούνται με ακρίβεια οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στον χώρο.

Αυτή η επιχειρηματολογία διαδίδεται από κύκλους συμφερόντων που βρίσκονται σε παντελή άγνοια με τις αρχές της αισθητικής. Και για την ακρίβεια, καλοπληρώνονται πανεπιστημιακοί, μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι κλπ, για να τεκμηριώνουν τα ανυπόστατα περί ωραίου, έναν άκρως μαθηματικό και καλλιτεχνικό τομέα που δεν υπάρχει στο επιστημονικό τους πεδίο.

Κάτω από αυτή την ηδονική ανάγκη πλουτισμού, παρακάμπτονται οι όροι δόμησης για τις Κυκλάδες, που θα μπορούσαν σε συνεργασία με άλλους μελετητικούς και επιστημονικούς φορείς, να προσαρμόσουν τις νέες τεχνολογίες σε μια μοναδική πρόταση για τα ελληνικά δεδομένα, προσφέροντας την πραγματική δημόσια δωρεάν ενέργεια μέσα από κατασκευές που σέβονται την παράδοση και το τοπίο, συμβάλλοντας θετικά στην ανάπτυξη του τουρισμού και των τοπικών επαγγελμάτων.

Μια τέτοια λύση θα μπορούσε να αναβιώσει πρακτικά την λειτουργία των ανεμόμυλων στα νησιά, όχι μόνο ως σύμβολα μοναδικής κυκλαδικής αρχιτεκτονικής, αλλά και προσφοράς στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Παρόμοια προσπάθεια αναβίωσης με παράλληλη δωρεάν ενέργεια, εξελίσσεται στην Πάτμο, και θα έπρεπε τα τοπικά συμβούλια να δώσουν μεγάλη σημασία σε αυτό το επιχείρημα.
Ωστόσο, η κερδοσκοπία εκτιμά το λιγότερο κόστος σε λιγότερο χρόνο χωρίς ουσιαστική μελέτη στις επιπτώσεις στον τουρισμό και στα τοπικά επαγγέλματα, με την πρόθεση να δεσμεύσει το μέλλον των νησιών σε μια θεσμική οικονομική κηδεμονία, με τους κατοίκους δούλους στην νέα τάξη πραγμάτων που ποτέ δεν ονειρεύτηκαν.

Το επιχείρημα των ΑΠΕ που επιβάλλεται για λόγους περιβαλλοντικούς ή και εθνικού συμφέροντος, δεν συνάδει με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, αλλά με το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης. Το βρώμικο παιχνίδι μείωσης της νοημοσύνης που καλλιεργείται εδώ και χρόνια μέσω φορέων περιβαλλοντικής αγωγής, θέτει τον πολίτη υπαίτιο στην αλλαγή του κλίματος, και τον καλεί να συμμορφωθεί βάζοντας βαθειά το χέρι στην τσέπη μέσω της μεθοδευμένης ευαισθητοποίησης, χωρίς να αγγίζει την συμμετοχή των εγκληματικών πολυεθνικών που εξαφανίζουν δάση και ερημοποιούν ηπείρους.
Η «πράσινη ανάπτυξη» είναι ένας γενικός και αόριστος όρος που αποτελεί το επιχειρηματικό κλειδί για μεγάλες επενδύσεις, ενώ στην ορθή του διάσταση θα έπρεπε να ορίζεται ως «πράσινη ανάπλαση».

Στις Κυκλάδες, η συμμετοχή των νησιών στα επενδυτικά προγράμματα των ΑΠΕ, έχουν τον τίτλο «έξυπνα νησιά», μέσω ενός μη κυβερνητικού δικτύου (ΜΚΟ), το οποίο προωθεί την βιομηχανία ενέργειας υπό την σκέπη της Γερμανίας η οποία κατασκευάζει τις τεράστιες ανεμογεννήτριες. Το κόστος αυτών μεταβιβάζεται στους πολίτες υπό μορφή τελών στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, ενώ τα νησιά που επιμένουν σε μια ορθολογική λύση με γνώμονα την δωρεάν ενέργεια, τον σεβασμό στο τοπίο, την παράδοση και την αειφορία, χαρακτηρίζονται ως «χαζά νησιά» σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό.

Κανείς δεν διαφωνεί στα επιχειρησιακά προγράμματα, αλλά αν αυτά καταστρατηγούν περιβαλλοντικούς και αισθητικούς όρους, διαστρεβλώνοντας ορισμούς και αρχές που διατηρούν εδώ και αιώνες την απόλυτη ισορροπία του ανθρώπου με το περιβάλλον, τότε δεν μιλάμε για πράσινη ανάπτυξη αλλά για απειλή στα θεμέλια των οικοσυστημάτων, του κοινωνικού και τοπικού συμφέροντος, της δημοκρατίας και της εθνικής κυριαρχίας.

Ας αναλογιστούν τα κέντρα αποφάσεων το βάρος της ευθύνης και το κόστος όλων των καινοτόμων ιδεών που εισάγονται υπό μορφή νόμων πάνω στην πλάτη των πολιτών, και ας διορθώσουν το λάθος όσο υπάρχει χρόνος ωφέλιμου διαλόγου και ώριμης αντίληψης πάνω σε ζητήματα πραγματικής ανάπτυξης και όχι προκατασκευασμένων και ύπουλων παρεμβάσεων ξένων συμφερόντων.
Οι ΑΠΕ δεν είναι εμπορεύσιμο προϊόν, διότι η ενέργεια, όπως το νερό, η τροφή και ο αέρας, είναι δωρεάν αγαθά για την ζωή πάνω στον πλανήτη.

Κίμων Μανέτας
Εικαστικός
Γλύπτης