- Στην Άνδρο παρασύρθηκαν από τον ΧΑΔΑ στην κοντινή παραλία και να κατέληξαν στη θάλασσα, σύμφωνα με υπολογισμούς, πάνω από 100.000 τόνοι απορριμμάτων, χωρίς να αποκλείεται να περιέχονται σε αυτά και επικίνδυνα οικιακά, απόβλητα μετασχηματιστών ΔΕΗ, ιατρικά κα. Η Περιφέρεια δεν φαίνεται να έχει ζητήσει καν σχετική έκθεση για τις ποσότητες απορριμμάτων που έχουν απορριφθεί στη θέση Σταυροπέδα, που βρίσκεται στο χώρο του προϊστορικού οικισμού Στρόφιλα Άνδρου αλλά και για τις ποσότητες που κατέληξαν στο θαλάσσιο περιβάλλον στις 4/2/2011 και μετά.
- Έχουμε καταθέσει ως περιφερειακή παράταξη ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ Ν Αιγαίου δυο σχετικές με την κατάσταση της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Άνδρο επερωτήσεις, αρχικά στις 28/2/2011, Επερώτηση: Η περιβαλλοντική καταστροφή από τον ΧΑΔΑ Άνδρου και η λειτουργία ΧΑΔΑ στα νησιά και επικαιροποίησή της τον Μάιο 2011, στις οποίες δεν έχετε απαντήσει, παραβιάζοντας την υποχρέωσή σας να απαντάτε σε ερωτήσεις και επερωτήσεις, αλλά και παραβαίνοντας τις υποχρεώσεις σας στα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.
- Έχουμε καταθέσει αναλυτικά Πρόταση του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ για την αντιμετώπιση της κρίσης των απορριμμάτων στην Άνδρο , για τη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων με το ελάχιστο κόστος για το περιβάλλον και την κοινωνία, μετά από επιτόπου επισκέψεις και συζητήσεις με όλους τους σχετικούς φορείς και τον Δήμο.
- Ο Δήμος Άνδρου φαίνεται να επιλέγει αναποτελεσματικές μεθόδους διαχείρισης των απορριμμάτων του νησιού, δρομολογώντας με αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, «ενδιάμεσες λύσεις», αμφιβόλου αποτελεσματικότητας και ιδιαίτερα υψηλού κόστους, αδυνατώντας να χαράξει μια βιώσιμη πολιτική διαχείρισης των παραγόμενων απορριμμάτων όσο και εξυγίανσης του ΧΑΔΑ κι αποκατάστασης της βλάβης που έχει προκληθεί από τις ποσότητες απορριμμάτων που παρασύρθηκαν στη θάλασσα.
- Η Περιφέρεια οφείλει αντί να κρύβεται, να καθοδηγεί τους Δήμους στην υιοθέτηση και εφαρμογή οικολογικά συμβατών και οικονομικά αποδοτικών σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων. Επίσης, έχει υποχρέωση να ελέγχει αν τηρούνται πράγματι οι νόμιμες διαδικασίες από τον Δήμο με την επίκληση του επείγοντος χαρακτήρα για την αιτιολόγηση της σχετικής απευθείας ανάθεσης , και τι εφαρμόζεται στην πράξη, ακόμα και αν τυπικά μέχρι τον ορισμό του Ελεγκτή Νομιμότητας, αρμόδιος επί σχετικών θεμάτων είναι ο Γενικός Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης,
- Στη χώρα μας παρατηρείται τεράστια σπατάλη πόρων σε «μαγικές» λύσεις που δήθεν «εξαφανίζουν» τα σκουπίδια, ενώ μεγάλη είναι η ευθύνη δημοτικών αρχών που αντί να δουλέψουν με σοβαρότητα και οργάνωση «βολεύονται» σε «ενδιάμεσες» πανάκριβες και αναποτελεσματικές λύσεις.
- Στις ανακοινώσεις του Δήμου υπάρχουν σαφώς σημαντικές αντιφάσεις, όπως: «Με το πιλοτικό αυτό σύστημα που θα εφαρμοστεί και στο Δήμο Άνδρου, επιτυγχάνεται μεταξύ άλλων, σύμφωνα πάντα με την εταιρεία, η πλήρης αξιοποίηση του συνόλου της μάζας των απορριμμάτων με τη μετατροπή τους σε χρήσιμα υλικά. Το σύστημα δεν απαιτεί επίσης χώρο υγειονομικής ταφής για τη λειτουργία του, λόγω της έλλειψης υπολειμμάτων και χαρακτηρίζεται από μηδενική όχληση του περιβάλλοντος κατά την επεξεργασία. Αξίζει να τονιστεί το χαμηλό λειτουργικό κόστος προς όφελος του Δήμου» (ανακοίνωση 23/2/2011), «Με το σύστημα επεξεργασίας οικιακών απορριμμάτων της ελληνικής εταιρείας "ΣΟΥΚΟΣ" θα υπάρχει πλήρης ανάκτηση κάθε υλικού, που μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί, ενώ τα οργανικά υπολείμματα θα λαμβάνουν την μορφή pellet, το οποίο είναι περιζήτητο στην βιομηχανία», (ανακοίνωση Δήμου 2/7/2011), καθώς και «το μισθωμένο συγκρότημα θα διαχειρισθεί και όλα τα σκουπίδια του ΧΑΔΑ, λόγος για τον οποίο το ΚΑΣ επέτρεψε την εγκατάσταση του συγκροτήματος στο συγκεκριμένο σημείο» (ανακοίνωση Δήμου Άνδρου 5/7/2011), όμως εκτιμάται ότι η ποσότητα που έχει παραμείνει στον ΧΑΔΑ ξεπερνάει τους 100-150.000 τόνους.
Ερωτείστε:
- Ποια είναι η θέση της Περιφέρειας για όσα συμβαίνουν στην Άνδρο με την «ενδιάμεση λύση» που έχει επιλεγεί;
- Οι τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας έχουν ελέγξει τα αποτελέσματα της εφαρμοζόμενης μεθόδου και έχουν γνωμοδοτήσει επί αυτής, πολύ περισσότερο που η μέθοδος προβλήθηκε και ως «λύση και για άλλα νησιά με παρόμοια προβλήματα»;
- Έχει ενημέρωση η Περιφέρεια αν πράγματι «το μισθωμένο συγκρότημα θα διαχειρισθεί και όλα τα σκουπίδια του ΧΑΔΑ, λόγος για τον οποίο το ΚΑΣ επέτρεψε την εγκατάσταση του συγκροτήματος στο συγκεκριμένο σημείο» (ανακοίνωση Δήμου Άνδρου 5/7/2011); Υπάρχουν δυνατότητες στο μηχάνημα για επεξεργασία 100-150.000 τόνων, σε ποια σύμβαση προβλέπεται αυτό και με τι κόστος;
- Γνωρίζει η Περιφέρεια ποιο είναι το συνολικό ποσό που πρόκειται να καταβληθεί μέσα από διαφορετικές συμβάσεις στον εργολάβο (συνημμένα αναλυτική περιγραφή ποσών που περιλαμβάνονται σε διαφορετικές αποφάσεις και με διαφορετικές δικαιολογίες) για το τρίμηνο της εφαρμογής της συγκεκριμένης «ενδιάμεσης λύσης»; Το ποσό αυτό θα καταβληθεί πλήρως από τον Δήμο (με επιβολή επιπλέον τελών) ή θα συμβάλλουν σε αυτό η Περιφέρεια Ν Αιγαίου ή η Αποκεντρωμένη Διοίκηση και, αν ναι, για ποιο σκοπό ακριβώς και με τι ποσό;
- Σκοπεύει η Περιφέρεια να διενεργήσει έλεγχο για να διαπιστώσει αν οι διαδικασίες που ακολουθήθηκαν είναι νόμιμες αλλά και τυπικά και ουσιαστικά συμβατές με όσα προβλέπουν οι πολλές και διαφορετικές συμβάσεις για επιμέρους δαπάνες και υπηρεσίες σχετικά με απορρίμματα στην Άνδρο, με βάση και όσα περιγράφονται αναλυτικά στο συνοδευτικό σημείωμα μας ;
- Γνωρίζει η Περιφέρεια που ακριβώς θα καταλήγουν και πώς ακριβώς θα διατίθενται τα πέλετς που προκύπτουν από την επεξεργασία του μηχανήματος στην Άνδρο, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Δήμος Άνδρου στη σχετική απόφαση ανάθεσης ισχυρίζονταν ότι «η μέθοδος επιλέχτηκε λόγω της παραγωγής μηδενικού υπολείμματος προς ταφή», ενώ στη συνέχεια διαφοροποιήθηκε λέγοντας ότι «το υλικό αυτό είναι περιζήτητο στη βιομηχανία»; Αν ναι, σε τι ενέργειες προτίθεται να προβεί η αρμόδια Περιφερειακή Αρχή έτσι ώστε να εξασφαλίσει ότι η διάθεση των πέλετς θα γίνεται σύμφωνα με την κείμενη περιβαλλοντική νομοθεσία; Αν όχι, σε τι ενέργειες προτίθεται να προβεί η αρμόδια Περιφερειακή Αρχή ώστε να μάθει με ακρίβεια τον προορισμό και τη μέθοδο τελικής διάθεσης και να ενημερώσει το Περιφερειακό Συμβούλιο και την κοινή γνώμη του Ν. Αιγαίου αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας δεδομένου ότι η διαχείριση των σκουπιδιών της Άνδρου θα επηρεάσει και άλλες περιοχές;
Ο Περιφερειακός Σύμβουλος και Γραμματέας του Π. Σ
Νίκος Χρυσόγελος
Άλλο ενημερωτικό υλικό για το θέμα
Σε δυο επερωτήσεις που έχουμε καταθέσει ως περιφερειακή παράταξη ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ στο Ν Αιγαίο και δεν έχετε απαντήσει αναφερόμασταν στην σοβαρή ρύπανση που έχει προκληθεί από τον Χώρο Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) του Δήμου Άνδρου αλλά και στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων του νησιού αυτού αρχικά στις 28/2/2011, Επερώτηση: Η περιβαλλοντική καταστροφή από τον ΧΑΔΑ Άνδρου και η λειτουργία ΧΑΔΑ στα νησιά και επικαιροποίησή της τον Μάιο 2011. Έχω και ίδια εικόνα των θεμάτων ανεξέλεγκτης διαχείρισης των απορριμμάτων στα νησιά τις τελευταίες 3 δεκαετίες, ενώ έχω επισκεφθεί τον ΧΑΔΑ της Άνδρου και το φθινόπωρο του 2010 αλλά και τον Ιούνιο 2011.
- Μετά την πρόσφατη επίσκεψή μου στο νησί στις 10 και 11 Ιουνίου και τις συνομιλίες με τον Δήμαρχο κ Γ. Γλυνό, τον αντιδήμαρχο κ Ν. Θεολόγο, τους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης, εκπροσώπους κινήσεων πολιτών αλλά και κοινωνικών φορέων καταθέσαμε μια αναλυτική πρόταση – την οποία και σας κοινοποιήσαμε - Πρόταση του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ για την αντιμετώπιση της κρίσης των απορριμμάτων στην Άνδρο με οικονομικά αποτελεσματικό τρόπο, αντί να σπαταλιούνται σημαντικά ποσά σε αναποτελεσματικές μεθόδους.
- Στην απόφαση 123/2011 του Δήμου Άνδρου γίνεται απευθείας ανάθεση παροχής υπηρεσιών στην εταιρεία ENVICON ATEE για τις υπηρεσίες του συστήματος ΣΟΥΚΟΣ με σκοπό τη διαχείριση απορριμμάτων του νησιού. Με βάση την υπ' αριθ.35130/739/09.08.2010 (ΦΕΚ 1291/11.08.2010 τεύχος Β) απόφαση του Υπ. Οικονομικών, την οποία επικαλείται η απόφαση 123/2011 του Δήμου Άνδρου, η σύναψη δημοσίων συμβάσεων που αφορούν προμήθεια προϊόντων, παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων με απευθείας ανάθεση μπορεί να γίνεται μέχρι του ποσού των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ. Πράγματι, η απόφαση 123/2011 του Δήμου Άνδρου αναφέρει ότι: «Το κόστος για τις παραπάνω υπηρεσίες θα ανέλθει στο ποσό των 20.000,00€ πλέον Φ.Π.Α. και θα βαρύνει τον Κ.Α.20-7425.001 «Πιλοτική διαχείριση απορριμμάτων με την μέθοδο SOUKO»».
• Στην απόφαση 9/2011 (συνημμένη) από τα πρακτικά της συνεδρίασης του ΔΣ Άνδρου 15/4/2011, εγκρίθηκε πίστωση «Ποσού συνολικού 210.000,00 ευρώ σε βάρος του Κ.Α.20.7425.0002 «Διαχείριση απορριμμάτων του Δήμου με μηχανικά συστήματα, λόγω μη εξεύρεσης – χωροθέτησης ΧΥΤΑ», για την εξόφληση ισόποσων τιμολογίων της SOYKOS ENVIRONMENTAL ΑΒΕΕ και αφορά τη μίσθωση μηχανήματος- κινητού συστήματος ψυχρής και οικολογικής επεξεργασίας απορριμμάτων του Δήμου».
Στο ποσό αυτό δεν συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ που θα ανέρχεται σε 33.600,00 ευρώ (ήτοι 16%).
• Στην ίδια απόφαση 9/2011 εγκρίνεται επίσης μια δεύτερη πίστωση: «Ποσού 20.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. σε βάρος του Κ.Α.20.7425.0001 «πιλοτική διαχείριση απορριμμάτων με τη μέθοδο ΣΟΥΚΟ», για τις υπηρεσίες διαχείρισης απορριμμάτων. Η ανάθεση θα γίνει με σχετική απόφαση Δημάρχου». Σύμφωνα με διαδικτυακά δημοσιεύματα του δημοτικού συμβούλου Άνδρου κ. Θεοδόση Σουσούδη, ποσό 20.000 ευρώ προορίζεται για τη φύλαξη του μηχανήματος ΣΟΥΚΟΣ αλλά όχι για τη διαχείριση απορριμμάτων με χρήση αυτού.
• Στα προαναφερθέντα ποσά δεν συμπεριλαμβάνεται το κόστος του πετρελαίου που απαιτείται για τη λειτουργία του μηχανήματος ΣΟΥΚΟΣ. Με βάση τα αποτελέσματα της πιλοτικής δοκιμής του μηχανήματος στον Δήμο Καλαμάτας που καταγράφηκαν στο έγγραφο με αριθμό πρωτοκόλλου 22455 και ημερομηνία 13/10/2010 που υπογράφεται από 4 επιστήμονες της διεύθυνσης καθαριότητας του Δήμου, οι οποίοι κατέγραψαν πραγματικά δεδομένα από τη λειτουργία του μηχανήματος, η μέση κατανάλωση του μηχανήματος ανέρχεται σε 77 ευρώ τον τόνο. Για 4000 τόνους που εκτιμάται ότι θα διαχειριστεί το μηχάνημα σε 3 μήνες αυτό οδηγεί σε ένα ποσό της τάξης των 308.000,00 ευρώ για 3 μήνες λειτουργίας.
• Στα ποσά αυτά δε συμπεριλαμβάνεται η αγορά σακιών για τα πέλετς που και πάλι με βάση την ίδια αναφορά από τη δοκιμή της Καλαμάτας, θα κοστίσει 10 ευρώ τον τόνο, δηλαδή περίπου 40.000,00 ευρώ για την παραπάνω ποσότητα απορριμμάτων.
• Στα ποσά αυτά δε συμπεριλαμβάνεται η αμοιβή του Δήμου Άνδρου προς την εταιρεία και τη μηχανικό που θα εκπονήσει Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το συγκεκριμένο έργο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην απόφαση 14/2011 του δήμου Άνδρου εγκρίνεται πίστωση «Ποσού 6.500,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., σε βάρος του Κ.Α.20.7425.0002 «Διαχείριση απορριμμάτων του Δήμου με μηχανικά συστήματα, λόγω μη εξεύρεσης – χωροθέτησης ΧΥΤΑ», για την εξόφληση προμελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργου ΄΄Μονάδα Μηχανικής Διαλογής & Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων της Ν.Άνδρου στη θέση Σταυροπέδα΄΄. Η ανάθεση θα γίνει με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής». Τέλος, στην απόφαση 15/2011 του δήμου Άνδρου αναφέρεται η μηχανικός και η εταιρεία που θα εκπονήσουν τη μελέτη.
• Στα ποσά αυτά δε συμπεριλαμβάνεται το κόστος μεταφοράς των πέλετς που αποτελούν το βασικό προϊόν της επεξεργασίας με το μηχάνημα ΣΟΥΚΟΣ (42% των εισερχομένων σύμμεικτων απορριμμάτων με βάση τη συνημμένη αναφορά των επιστημόνων-παρατηρητών από την πιλοτική δοκιμή της Καλαμάτας), εκτός Άνδρου. Στη συνεδρίαση του ΔΣ Άνδρου στις 15/4/2011 (https://vimeo.com/22474214) αναφέρεται από τον εισηγητή ότι τα πέλετς, θα μεταφέρονται με έξοδα του δήμου στα Οινόφυτα Βοιωτίας. Το κόστος αυτό είναι δύσκολο να εκτιμηθεί χωρίς να είναι γνωστές με ακρίβεια οι λεπτομέρειες της μεταφοράς.
Με βάση τα παραπάνω αποδεικνύεται ότι η διαχείριση των απορριμμάτων της Άνδρου για 3 μήνες με το μηχάνημα ΣΟΥΚΟΣ και έναρξη λειτουργίας τις 30/6/2011 θα κοστίσει πολύ παραπάνω από 20.000 ευρώ που είναι το ποσό της σύμβασης με απευθείας ανάθεση η οποία αναφέρεται στην 123/2011. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ενώ τα 20.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ θα πληρωθούν στην εταιρεία ENVICON ATEE για τις υπηρεσίες του μηχανήματος ΣΟΥΚΟΣ, τα 210.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ θα πληρωθούν στην SOYKOS ENVIRONMENTAL ΑΒΕΕ για τη χρήση του ιδίου μηχανήματος. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει ότι στους 2 κωδικούς Κ.Α.20.7425.0001 (Πιλοτική διαχείριση απορριμμάτων με τη μέθοδο ΣΟΥΚΟ) και Κ.Α.20.7425.0002 (Διαχείριση απορριμμάτων του δήμου με Μηχανικά συστήματα λόγω μη εξεύρεσης χωροθέτησης ΧΥΤΥ), ο δήμος Άνδρου έχει δεσμεύσει κονδύλια συνολικού ύψους 400.000,00 ευρώ, για την χρήση του εν λόγω μηχανήματος όπως φαίνεται στην ιστοσελίδα του δημοτικού συμβούλου Άνδρου Κυριάκου Θωμά.
Επίσης, η απόφαση 123/2011 αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα απορρίμματα που θα επεξεργαστεί το μηχάνημα ΣΟΥΚΟΣ «θα ανακτηθούν από τη χωματερή που κατολίσθησε και την επεξεργασία των απορριμμάτων που προσωρινά έχουν αποθηκευτεί στον υπολειπόμενο ΧΑΔΑ». Επομένως, με βάση τη σύμβαση, το μηχάνημα δε θα διαχειρίζεται νέα απορρίμματα αλλά απορρίμματα που ήδη έχουν αποτεθεί στο συγκεκριμένο ΧΑΔΑ. Όπως, όμως, αναφέρουν πρόσφατα διαδικτυακά δημοσιεύματα που επιχειρούν ανασκόπηση των πρώτων ημερών λειτουργίας του μηχανήματος: «...Και εν τέλει την πέμπτη ημέρα λειτουργίας πήρε φωτιά από υπερθέρμανση των μοτέρ έχοντας επεξεργαστεί τον αστρονομικό όγκο σκουπιδιών των τριών απορριμματοφόρων» Επομένως, το μηχάνημα επεξεργάζεται και νέα σκουπίδια που φτάνουν με απορριμματοφόρα και όχι μόνο τα ήδη υπάρχοντα στον προς αποκατάσταση ΧΑΔΑ.