Οι πόροι για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ) ανέρχονται σε 6,1 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027 (6,108 δισ. σε τρέχουσες τιμές). 5,3 δισ. θα διατεθούν για τη διαχείριση της αλιείας, των υδατοκαλλιέργειών και των αλιευτικών στόλων, ενώ το υπόλοιπο ποσό θα καλύψει μέτρα όπως επιστημονικές γνωμοδοτήσεις, ελέγχους, έρευνες αγοράς, θαλάσσια επιτήρηση και ασφάλεια.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δαπανήσουν τουλάχιστον το 15% των χρημάτων για τον αποτελεσματικό έλεγχο της αλιευτική δραστηριότητας και την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της παράνομης, λαθραίας και μη ελεγχόμενης αλιείας. Σύμφωνα με την Πράσινη Συμφωνία, οι δράσεις στο πλαίσιο του ταμείου θα συμβάλλουν στην επίτευξη του συνολικού στόχου του προϋπολογισμού για τη διάθεση του 30% των κονδυλίων στη δράση για το κλίμα.
Αποζημιώσεις για τους αλιείς
Εάν οι αλιείς σταματήσουν οριστικά την δράση τους, μπορούν να λάβουν στήριξη για την απόσυρση ή τον παροπλισμό του σκάφους τους. Προκειμένου να λάβουν αποζημίωση, η αλιευτική ικανότητα τους θα διαγράφεται οριστικά από το μητρώο αλιευτικού στόλου της ΕΕ και ο δικαιούχος δεν πρέπει να καταχωρήσει στο όνομα του κανένα αλιευτικό σκάφος εντός πέντε ετών από τη λήψη της στήριξης.
Εάν οι αλιευτικές δραστηριότητές τους παύσουν προσωρινά, μπορεί να χορηγηθεί αποζημίωση για μέγιστη διάρκεια 12 μηνών ανά σκάφος ή ανά αλιέα κατά τη διάρκεια της προβλεπόμενης περιόδου.
Ειδικές ανάγκες της παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας και των νέων αλιέων
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ειδικές ανάγκες της παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένης της απλούστευσης των διοικητικών διαδικασιών. Επίσης, η πρώτη απόκτηση αλιευτικού σκάφους ή η μερική αγορά του (τουλάχιστον 33%) μπορεί να χρηματοδοτηθεί εάν ο αλιέας δεν είναι ηλικίας άνω των 40 ετών και έχει εργαστεί για τουλάχιστον πέντε έτη ή έχει αποκτήσει το αντίστοιχα επαγγελματικά προσόντα. Οι αλιείς μπορούν να αγοράζουν μικρής κλίμακας παράκτια σκάφη (συνολικού μήκους κάτω των 12 μέτρων) που είναι νηολογημένα επί τρία έτη ή σκάφη μήκους έως 24 μέτρων που έχουν νηολογηθεί για πέντε έτη.
Τα σκάφη μικρής κλίμακας μπορούν επίσης να λάβουν στήριξη για την αντικατάσταση ή τον εκσυγχρονισμό του κινητήρα τους, εάν ο νέος ή εκσυγχρονισμένος κινητήρας δεν έχει μεγαλύτερη ισχύ από τη σημερινή τους μηχανή.
Βελτίωση της ασφάλειας, των συνθηκών εργασίας και της ενεργειακής απόδοσης
H ολική χωρητικότητα σκάφους έως 24 μέτρων και άνω 10 ετών μπορεί να αυξηθεί εάν αυτό συνιστά σημαντική βελτίωση του, όπως η ανακαίνιση των χώρων διαβίωσης και άλλων εγκαταστάσεων που χρειάζεται το πλήρωμα, η βελτίωση των συστημάτων πυρασφάλειας και πρόληψης πυρκαγιάς, η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης ή η μείωση των εκπομπών CO2.
Άλλα βασικά μέτρα
· Οι κινητήρες μπορούν να αντικατασταθούν ή να εκσυγχρονιστούν υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Για σκάφη μεταξύ 12 και 24 μέτρων και τουλάχιστον πέντε ετών, ο νέος ή εκσυγχρονισμένος κινητήρας δεν πρέπει να έχει μεγαλύτερη ισχύ και πρέπει να εξασφαλίζει μείωση των εκπομπών CO2 κατά 20%. Η αλιευτική ικανότητα που αποσύρθηκε λόγω αντικατάστασης ή εκσυγχρονισμού κινητήρα δεν μπορεί να αντικατασταθεί.
· Έμφαση στις εξόχως απόκεντρες περιοχές: τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταρτίσουν ξεχωριστό σχέδιο δράσης για όλες τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειές τους, για τις οποίες προβλέπονται ειδικές πιστώσεις του προϋπολογισμού.
· Μπορεί επίσης να χορηγείται στήριξη για την αποθήκευση αλιευτικών προϊόντων σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν προκαλείται σημαντική διαταραχή των αγορών.
Ο εισηγητής Gabriel Mato (ΕΛΚ, Ισπανία) δήλωσε: «Καταλήξαμε σε ισορροπημένη συμφωνία για το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας. Το Ταμείο αυτό θα επιτρέπει στον στόλο της ΕΕ να αλιεύει και να εκμεταλλεύεται υδατοκαλλιέργειες καλύτερα, αντί να αλιεύει περισσότερο. Θα επιτρέψει στον κλάδο να επενδύει στην ασφάλεια και την ευημερία των εργαζομένων, αλλά και σε περιβαλλοντικά αποδοτικούς κινητήρες και σκάφη. Θα διευκολύνει την εναλλαγή των γενεών, αποφεύγοντας παράλληλα την δημιουργία πλεονάζουσας αλιευτικής ικανότητας και την υπεραλίευση. Οι τομείς αυτοί και ολόκληρη η αλυσίδα οικονομικής αξιοποίησης της θάλασσας χρειάζονται τώρα περισσότερο από ποτέ στήριξη για την αντιμετώπιση των σημερινών και μελλοντικών προκλήσεων».
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνουν τη συμφωνία. Οι διατάξεις του κανονισμού θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Σχετικές πληροφορίες
Η πρόταση για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή στα τέλη Ιουνίου 2018 και αναφέρεται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027. Ο προηγούμενος προϋπολογισμός του ΕΤΘΑ που κάλυπτε τα έτη 2014 έως 2020 ανερχόταν σε 6,4 δισ. ευρώ.
Μέλος του μητρώου
