«Θα ήθελα να θίξω τέσσερα ζητήματα, προς αποφυγή επαναλήψεων, που θα μπορούσαν να έχουν τους ακόλουθους τίτλους, σας προϊδεάζω: Ποιος έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων στην πολιτική σήμερα, μιας και τούτο είναι καθοριστικό στοιχείο για τις μελλούμενες εξελίξεις; Διαφάνεια και ζητήματα θεσμικής ευπρέπειας. Αυτοδιοικητικές εκλογές και ευρωεκλογές, το διακύβευμα. Κι ένα ερώτημα: Πρόταση μομφής, κίνηση ουσίας ή επικοινωνίας;
Τρία είναι τα γεγονότα τα οποία καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας και επί των οποίων καλούνται, όχι μόνο να λάβουν θέση, αλλά και να δομήσουν την πολιτική τους τα κόμματα. Και τα τρία αυτά γεγονότα τα δημιούργησε η Κυβέρνηση. Το πρώτο είναι η έξοδός μας, τον Αύγουστο του 2018, από τα προγράμματα. Κομβικό σημείο για τις μελλοντικές εξελίξεις. Άλλοι τοποθετούνται υπέρ, άλλοι κατά, άλλοι επιφυλάσσονται ή μένουν εκστατικοί. Κάποιοι ομιλούν, μάλιστα, για επιστροφή στην κανονικότητα, κάτι στο οποίο δεν θα αναφέροντο, αν δεν είχε προηγηθεί ο Αύγουστος του 2018. Το δεύτερο είναι η Συνταγματική Αναθεώρηση. Όλοι τοποθετήθηκαν πάνω σε αυτή και θα κληθούν να το πράξουν και στο υπόλοιπο χρονικό διάστημα και κατά την προεκλογική περίοδο. Άλλοι στάθηκαν αρνητικά, άλλοι θετικά. Σημασία έχει ότι με πρωτοβουλία αυτής της Κυβέρνησης προχώρησε και απέφερε σοβαρά αποτελέσματα. Ενδεικτικά, αναφέρομαι στα άρθρα 62 και 86 στα οποία υπήρξε και μία κατά το δυνατόν σύγκλιση, αλλά και άλλα που δεν είναι του παρόντος να αναφέρω. Το τρίτο είναι η εξωτερική πολιτική. Εγκαταλείφθηκε η χρόνια αδράνεια που τη βασάνιζε και ανελήφθησαν πρωτοβουλίες, που αναβάθμισαν το κύρος της χώρας μας και τη δυνατότητά της να εξελιχθεί σε έναν ισχυρό περιφερειακό παράγοντα, εξισορροπητικό στα επεκτατικά σχέδια κάποιων αναθεωρητικών δυνάμεων στην περιοχή μας. Στα πλαίσια αυτά αναφέρω ενδεικτικά την εμπέδωση συμμαχιών ή -για να ακριβολογώ- συμπράξεων συμφερόντων με διάφορες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, ισχυρούς παράγοντες, μία αξιόπιστη πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις συμμαχίες, στις οποίες είμαστε μέλη. Και τέλος την Συμφωνία των Πρεσπών. Όλα αυτά μεμονωμένα, αλλά και ως σύνολο αδιαχώριστο -έτσι πρέπει να είναι η εξωτερική πολιτική- αποτελούν μέρος μιας πολιτικής που εξασφαλίζει τη συμμετοχή μας στις ευρύτερες ανακατατάξεις και εξελίξεις στην περιοχή μας και στον κόσμο, που θα είναι άμεσες.
Συνεχίζω με το ζήτημα της διαφάνειας και της θεσμικής ευπρέπειας. Η Κυβέρνηση αυτή πέραν των νομοθετικών πρωτοβουλιών, που αποτυπώνονται όχι μόνο στους νόμους, αλλά και στην πρότασή της για τη συνταγματική Αναθεώρηση, έδειξε ότι έχει τη βούληση να μην αφήσει περιθώρια αδιαφάνειας και διαφθοράς. Ανεδείχθησαν πολλά τέτοια ζητήματα κατά την περίοδο που διανύθηκε. Ξεχωρίζω απ' όλα μία πληγή που πρέπει να κλείσει και αφορά την προσβολή στην αξιοπιστία της πολιτικής, που προκλήθηκε από τον εύκολο δανεισμό με σκανδαλώδεις όρους και χωρίς τις ανάλογες εγγυήσεις πολιτικών κομμάτων. Αυτό θεωρώ ότι είναι το πιο σοβαρό πλήγμα στην εμπιστοσύνη της κοινωνίας των πολιτών προς τους θεσμούς. Το θεωρώ κορυφαίο σε σύγκριση με άλλα που απασχολούν τη δικαιοσύνη, γιατί είναι ζήτημα όχι μόνο θεσμικής ευπρέπειας για τη δημοκρατία, αλλά και ζήτημα αξιοπρέπειας για την πολιτική. Δυστυχώς, οι έχοντες τις πολιτικές ευθύνες για το ζήτημα αυτό, δεν έχουν δώσει μέχρι σήμερα τις αρμόζουσες απαντήσεις. Δεν μιλώ για ζητήματα ποινικής απαξίας, αλλά για ζητήματα πολιτικής ευθιξίας.
Όσον αφορά το διακύβευμα των αυτοδιοικητικών εκλογών, οφείλω να δώσω έμφαση σε ένα σημείο, που δεν πρέπει να διαφεύγει από κανέναν και είναι το αιχμιακό πολιτικό στοιχείο, ο πυρήνας με τον οποίο οφείλουν να ασχοληθούν όλοι οι συμμετέχοντες είτε ως υποψήφιοι είτε ως ψηφοφόροι. Και τούτο είναι «η τοπική υπόθεση». Μιλώ σαν παλιός αυτοδιοικητικός, όχι σαν κάποιος που ξέρει κάτι παραπάνω από τους άλλους. Το επισημαίνω -για την «τοπική υπόθεση» εννοώ- καθόσον όπως έχει αποδειχθεί εν ονόματι ενός εντελώς απολίτικου κομματισμού, αυτό το στοιχείο «η τοπική υπόθεση» παραγνωρίζεται. Πολλές φορές δε, παραγνωρίζεται πλήρως.
Όσον αφορά τις ευρωεκλογές, νομίζω ότι τέσσερα είναι τα καίρια ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε και αποτελούν συνάμα επιτακτικά διλήμματα. Η επιλογή σε αυτά θα καθορίσει και το ευρωπαϊκό μας μέλλον. Η απάντηση σ' αυτά θα μας οδηγήσει πλάι στις δυνάμεις που νοιάζονται για τη δημοκρατία και τον ανθρωπισμό, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ. Πολιτική ή οικονομία; Η εμπειρία μάς δίδαξε ότι η πολιτική πρέπει να προηγείται. Αυτό ισχύει και για την Ευρώπη, ευρωεκλογές έχουμε. Ευρωπαϊκή ενοποίηση ή διάλυση και εσωστρέφεια; Σαφώς το πρώτο. Διεύρυνση της δημοκρατίας ως στόχος στην Ευρώπη ή ενίσχυση της γραφειοκρατίας; Που σημαίνει επιδίωξη για δημιουργία και ενίσχυση αντιπροσωπευτικών θεσμών σε όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Τέλος, Ευρώπη ισχυρή και παράγων ειρήνης ή ευρωπαϊκά κρατίδια με αλλοπρόσαλλες πολιτικές, που μπορούν να οδηγήσουν στο εφιαλτικό παρελθόν των πολιτικών των «Μεγάλων Δυνάμεων» ή του ρατσισμού, του σκοταδισμού και της μισαλλοδοξίας; Είναι και αυτό μεγάλο ερώτημα.
Θα σας διαβάσω ένα απόσπασμα από ένα βιβλίο που έχει τον τίτλο: «Αλμπέρ Καμύ. Το μέλλον του ευρωπαϊκού πολιτισμού, συζήτηση στρογγυλής Τραπέζης υπό την προεδρία του Άγγελου Κατακουζηνού». Είχε γίνει πάρα πολύ νωρίς και είναι προφητικό.
«Τον Νοέμβριο του '47 ο Αλμπέρ Καμύ συνυπέγραψε την πρώτη έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα, που ξεκινούσε με την ιστορική διαπίστωση πως χωρισμένη η Ευρώπη μπορεί να αποτελέσει τη ρίζα του πολέμου, ενωμένη, τη ρίζα της ειρήνης».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κατετέθη μία πρόταση μομφής για να ψέξει δήθεν συμπεριφορές και όχι πράξεις, λόγια και όχι πράξεις, σε μία προσπάθεια της αντιπολιτεύσεως, ατυχή κατά τη γνώμη μου και εξόχως αδόκιμη, η οποία εξ όσων γνωρίζω δεν έχει ανάλογο της από τη Μεταπολίτευση και μετά -εκτός αν κάνω λάθος-, αφού η πρόταση μομφής ως ύψιστο κοινοβουλευτικό μέσο δεν μπορεί να προσομοιάζει με τη βέργα παλαιού παιδονόμου. Τούτο καταδεικνύει ότι μόνο μέλημα της αντιπολιτεύσεως ήταν η επικοινωνιακή αξιοποίηση ενός σοβαρού κοινοβουλευτικού μέσου. Αυτό αποδεικνύεται ακόμη και από το γεγονός ότι οι ίδιοι οι μετερχόμενοι αυτού του μέσου δεν προσδοκούσαν σε ουσιαστικές πολιτικές επιπτώσεις πέραν των εντυπώσεων.
Το Υπουργείο Υγείας έχει πάρα πολλά να επιδείξει ως γόνιμο έργο του και οι Υπουργοί του είναι έντιμοι άνθρωποι. Επομένως, κανείς δεν μπορεί να τους μεμφθεί για την πολιτική τους στην υγεία. Αδιάψευστος μάρτυς είναι τα νησιά μας, από τα οποία προέρχομαι. Στις Κυκλάδες έγιναν σπουδαία βήματα στον τομέα της υγείας, όπως στη Σύρα, στη Νάξο, στη Σαντορίνη. Και ο Παύλος έχει δώσει σε αυτά τον καλύτερό του εαυτό.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αυτός που έχει την πρωτοβουλία καθορίζει το πολιτικό παίγνιο και τα διακυβεύματά του. Και αυτός είναι η Κυβέρνηση. Τούτο δε διότι οι πρωτοβουλίες της στα ζητήματα που προανέφερα εξασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή, τονώνοντας τους πιο αδύναμους πολίτες και εξασφαλίζουν ακόμη την αντιπροσωπευτικότητα στους θεσμούς, τον έλεγχο και τη δημοκρατία και τέλος θωρακίζουν τη χώρα με στόχο την ανάδειξή της σε περιφερειακή δύναμη -αυτός είναι ένας στόχος και πρέπει όλοι να τον υπηρετήσουμε ανεξαρτήτως κόμματος- ικανή να αντιμετωπίσει τα φιλόδοξα επεκτατικά όνειρα γειτονικών κρατών, αναδεικνύοντάς τη σε πόλο σταθερότητας και ειρήνης για την περιοχή μας. Και όποιος δεν έχει αντιληφθεί τις εξελίξεις και τον ρόλο που πρέπει να παίξουμε, δεν είναι ικανός να κυβερνήσει.
Τώρα ιδίως που οι εξελίξεις τρέχουν, πρέπει να εκτιμηθεί ότι κάποιοι τις προέβλεψαν και προέβησαν στις ανάλογες προετοιμασίες, δηλαδή η Κυβέρνηση αυτή την οποία και για αυτόν τον λόγο εμπιστευόμαστε.»