μειωμένης περιεκτικότητας σε θείο καθώς και για τις πρωτοβουλίες που προτίθεται να αναλάβει η Κυβέρνηση με σκοπό την στήριξη της ελληνικής ακτοπλοΐας και την προστασία των νησιωτών από μια πιθανή αύξηση κόστους των εισιτηρίων, εξαιτίας της εφαρμογής του Διεθνούς Ναυτιλιακού Κανονισμού ΙΜΟ, απάντησε ως ακολούθως:
1. Ο νέος Κανονισμός ΙΜΟ ο οποίος εφαρμόζεται από 1/1/2020, ως αποτέλεσμα μακροχρόνιων διεργασιών και διαβουλεύσεων, περιορίζει το όριο περιεκτικότητας ναυτιλιακών καυσίμων σε θείο και την εκπομπή ρύπων, γεγονός ωφέλιμο για την υγεία των κατοίκων, κυρίως νησιωτικών περιοχών.
2. Η Ελλάδα πρωτοστατώντας στην ανάδειξη της νησιωτικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διαμόρφωσε μέσω της «Διακήρυξης της Βαλέττα», το δυνητικό πλαίσιο παρεμβάσεων για την ενίσχυση της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής των νησιών, θεσπίζοντας παράλληλα ευνοϊκότερους όρους χρηματοδοτήσεων από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία.
3. Η πολιτεία επιδοτεί τις εταιρείες, με τη σύναψη μονοετών ή πολυετών δημοσίων συμβάσεων προκειμένου να εξυπηρετηθούν δρομολογιακές γραμμές, για να καλυφθεί το αυξημένο λειτουργικό κόστος των πλοίων.
Τέλος, ο κ. Πλακιωτάκης αναφέρθηκε στις υπόλοιπες δρομολογιακές γραμμές, όπου οι πλοιοκτήτες προβαίνουν σε ελεύθερη τιμολόγηση των υπηρεσιών με βάση τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης, υποστηρίζοντας ότι, μέχρι στιγμής, δεν έχουν παρατηρηθεί μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων παρά την επιβάρυνση των εταιριών από το νέο καύσιμο.
*Επισυνάπτεται αυτούσια η απάντηση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
ΘΕΜΑ: «Απάντηση της υπ' αριθ. πρωτ. 3990/13-02-2020 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Φ. Φόρτωμα».
Σε απάντηση της εν θέματι Ερώτησης σας γνωρίζουμε κατ’ αρχάς ότι, με βάση το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο (ν. 2932/2001, Α΄ 145), για την κάλυψη του ενδεικτικού ακτοπλοϊκού δικτύου της χώρας προβλέπεται είτε η ελεύθερη δρομολόγηση των πλοίων είτε η σύναψη συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας διάρκειας τριών έως πέντε ετών για την αποκλειστική εξυπηρέτηση συγκεκριμένων γραμμών, άνευ μισθώματος είτε η σύναψη συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας κατόπιν μειοδοτικού διαγωνισμού, έναντι μισθώματος.
Αναφορικά με την τελευταία περίπτωση, ήτοι τις επιδοτούμενες δρομολογιακές γραμμές, κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ.) την 21η-06-2019 εγκρίθηκε ομόφωνα η επαύξηση των ήδη εγκεκριμένων από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής
Πολιτικής οικονομικών πιστώσεων σε ποσοστό της τάξης του 10%, προκειμένου να καλυφθεί η αναμενόμενη αύξηση του κόστους λειτουργίας των πλοίων της ακτοπλοΐας που πρόκειται να συνάψουν συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, λόγω χρήσης των νέων τύπων καυσίμων, μειωμένης περιεκτικότητας σε θείο, από την 01η-01-2020.
Η δε σχετική προκήρυξη αρχικού μειοδοτικού διαγωνισμού για την εξυπηρέτηση δρομολογιακών γραμμών με σύναψη σύμβασης ή συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, διάρκειας από 01η-11-2019 μέχρι 31η-10-2020, για τις συμβάσεις ενός έτους ή μέχρι την 31η-10-2023 για τις συμβάσεις τετραετούς διάρκειας, που εκδόθηκε την 24η-09-2019 και αφορά στην τρέχουσα δρομολογιακή περίοδο, εμπεριέχει τις νέες, επαυξημένες τιμές κατά 40 εκ. ευρώ (ΑΔΑ: Ω96Ν4653ΠΩ-ΥΥΔ). Ειδικά, για συγκεκριμένες πολυετείς συμβάσεις δημόσιας υπηρεσίας που έχουν ήδη συναφθεί κατά το άρθρο όγδοο του ν. 2932/2001 (Α΄145) προωθείται νομοθετική ρύθμιση ως προς την αναπροσαρμογή των μισθωμάτων κατά 10%, λόγω της αύξησης της τιμής του ναυτιλιακού καυσίμου.
Στις δρομολογιακές γραμμές που οι πλοιοκτήτες/πλοιοκτήτριες εταιρείες τιμολογούν τις υπηρεσίες τους σύμφωνα με την ελεύθερη επιχειρηματική τους πρωτοβουλία οι τιμές των ναύλων καθορίζονται ελεύθερα, σύμφωνα με τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης. Σημειώνεται
πως μέχρι στιγμής δεν έχουν παρατηρηθεί μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων παρόλη την μεγάλη αύξηση των καυσίμων. Χαρακτηριστικά, σε διάφορες γραμμές οι τιμές έχουν παραμείνει σταθερές, ενώ ο Μ.Ο. των υπολοίπων αυξήσεων κυμαίνεται από 6-8%.
Ανεξαρτήτως των ανωτέρω και με γνώμονα την αποτελεσματική προστασία του θαλασσίου και αερίου περιβάλλοντος και παράλληλα τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του διεθνούς εμπορίου και των ίσων όρων ανταγωνισμού (level playing field) για την παγκόσμια ναυτιλία, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής συμμετέχει ενεργά στην εξέταση και διαμόρφωση μέτρων μείωσης των αερίων εκπομπών από τη ναυτιλία και στην απαρέγκλιτη εφαρμογή του συναφούς ενωσιακού και διεθνούς δικαίου. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής υποστήριξε σε επίπεδο Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) την λειτουργικότερη δυνατή εφαρμογή του νέου ορίου περιεκτικότητας ναυτιλιακών καυσίμων σε θείο 0,5% από 01η-01-2020, απαίτηση που αντανακλάται και στην Οδηγία 2016/802 της Ε.Ε. (ήδη από το 2012, υπό το προϊσχύον καθεστώς της Οδηγίας 2012/33/ΕΚ) .
Ειδικότερα, η απόφαση για την εφαρμογή του ορίου 0.5% από 01η-01-2020 ελήφθη κατόπιν μακροχρόνιων διεργασιών και διαβουλεύσεων στον ΙΜΟ, όπου τεκμηριώθηκαν τα ιδιαίτερα σημαντικά οφέλη για την υγεία των κατοίκων, κυρίως νησιωτικών και παράκτιων περιοχών, από τη μείωση των εκπομπών SOx από τα πλοία. Η χώρα μας, θέτοντας σε πρώτη προτεραιότητα την προστασία της υγείας των κατοίκων της, εφαρμόζει το νέο όριο, μεριμνώντας παράλληλα για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων, ιδίως ως προς την επάρκεια και την ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό η χώρα μας έχει θέσει τόσο στην αρμόδια για το θέμα Επιτροπή Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος (MEPC) του ΙΜΟ όσο και σε σχετικές διεθνείς δημόσιες ανοιχτές συγκεντρώσεις (fora) και συναντήσεις τις προκλήσεις που σχετίζονται με την εφαρμογή του νέου ορίου περιεκτικότητας σε θείο των καυσίμων των πλοίων, ιδιαίτερα σε συνάρτηση με την αναγκαιότητα διασφάλισης της διαθεσιμότητας και επάρκειας συμμορφούμενων ορυκτών
καυσίμων, το κόστος των εν λόγω καυσίμων και την πιθανή επιβάρυνση των νησιωτικών περιοχών και των επιβατών, καθώς και την επίλυση ζητημάτων που σχετίζονται με τις απαιτήσεις συμμόρφωσης, ποιότητας και ασφάλειας της χρήσης των νέων καυσίμων.
Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα περίοδος εφαρμογής του νέου ορίου λειτουργεί και ως φάση συλλογής στοιχείων για την αξιολόγηση πιθανών προβλημάτων που θα ανακύψουν από την εφαρμογή του, τα οποία θα πρέπει να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας από τα αρμόδια όργανα. Επίσης, με κύριο γνώμονα την αποφυγή υπέρμετρης επιβάρυνσης των ακτοπλοϊκών συνδέσεων, η Ελλάδα διαφώνησε, με την
άμεση, εντός του 2020, υποβολή πρότασης στο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό για καθιέρωση της Μεσογείου ως Ειδικής Περιοχής Ελέγχου Οξειδίων του Θείου (SECA)1, κάτι που θα συνεπαγόταν
υποχρέωση χρήσης καυσίμων μέγιστης περιεκτικότητας σε θείο 0,1% (αντί 0,5%). Τέλος, η χώρα μας, λαμβάνοντας υπόψη ότι η νησιωτική Πολιτική θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο και ταυτόχρονα διακριτό κομμάτι της Περιφερειακής Πολιτικής της Ε.Ε, έχει πρωτοστατήσει στην ανάδειξη της νησιωτικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπό το πρίσμα της διασυνδεσιμότητας των νησιωτικών περιοχών, στη «Διακήρυξη της Βαλέττα», με την οποία καθορίζονται οι προτεραιότητες της πολιτικής των θαλασσίων μεταφορών της Ε.Ε..
Η «Διακήρυξη της Βαλέττα» ενσωματώθηκε αυτούσια στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου Υπουργών Μεταφορών της Ε.Ε. (Ιούνιος 2017), αποτελώντας δυνητικό υπόβαθρο παρεμβάσεων για την επιδίωξη
περαιτέρω ενίσχυσης της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής των νησιών δια της διασφάλισης ευνοϊκότερων όρων πρόσβασης σε χρηματοδοτήσεις από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία, για την περαιτέρω βελτίωση των υποδομών και την εν γένει αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων νησιωτικών περιοχών.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΛΑΚΙΩΤΑΚΗΣ
Μέλος του μητρώου
