“Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η δέσμη προτάσεων "Fit for 55" είναι μια ευκαιρία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τα νησιά μας, διεκδικούν τον δικό τους διακριτό χώρο σε αυτή την πολιτική και δική μας δουλειά είναι να αγωνιστούμε για αυτό. Για εμάς: "Νησιωτικότητα σημαίνει πως σε κάθε μικρό και απομακρυσμένο νησί πρέπει να εκπληρωθεί ο θεμελιώδης όρος των ίσων ευκαιριών και στην διαδικασία χάραξης της κλιματικής πολιτικής". Γιατί, τα 2400 νησιά της Ευρώπης αποτελούν πλεονέκτημα στην άσκηση πολιτικής για όλους και την Ευρώπη την ίδια.”
Αυτό τόνισε μεταξύ των άλλων ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, κατά την ομιλία του στη Σύνοδο της Ολομέλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στο διάστημα 12 έως 14 Οκτωβρίου, ένα από τα θέματα της οποίας, ήταν η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η δέσμη προτάσεων "Fit for 55".
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, με το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα η ΕΕ έθεσε στον εαυτό της τον δεσμευτικό στόχο να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Αυτό απαιτεί να μειωθούν σε σημαντικό βαθμό, κατά τις επόμενες δεκαετίες, τα σημερινά επίπεδα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ως ενδιάμεσο βήμα προς την κλιματική ουδετερότητα, η ΕΕ αύξησε τη φιλοδοξία της για το κλίμα με ορίζοντα το 2030, δεσμευόμενη να μειώσει τις εκπομπές κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 και για τον σκοπό αυτό επεξεργάζεται την αναθεώρηση της νομοθεσίας της όσον αφορά το κλίμα, την ενέργεια και τις μεταφορές με την αποκαλούμενη δέσμη «Fit for 55», ώστε να ευθυγραμμίσει το ισχύον δίκαιο με τις φιλοδοξίες για το 2030 και το 2050.
Στο πλαίσιο αυτό ο Περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος κατέθεσε σειρά προτάσεων, σημειώνοντας πως «για να διασφαλιστεί η επιτυχής εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας, και η αποτελεσματικότητα των μέτρων «Fit for 55», απαιτείται ένας σχεδιασμός που να διασφαλίζει τον κεντρικό ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην διαδικασία χάραξης της κλιματικής πολιτικής», ενώ τόνισε ότι προϋπόθεση επιτυχίας αποτελεί «οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να αναγνωριστούν ως ισότιμοι εταίροι των Ηνωμένων Εθνών και των Εθνικών Αρχών αναφορικά με τις κλιματικές δεσμεύσεις».
Ο Περιφερειάρχης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη νησιωτικότητα, που συνεπάγεται εδαφικές ιδιαιτερότητες και μόνιμα διαρθρωτικά προβλήματα για τα περισσότερα από 2.400 νησιά της Ευρώπης, και ειδικότερα στα 50 κατοικημένα νησιά και στους 34 νησιωτικούς δήμους της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, και τόνισε πως «η μετάβαση σε μια κλιματική ουδέτερη οικονομία επιβάλλεται να γίνει με δίκαιο τρόπο, με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλληλεγγύης, προκειμένου να διασφαλίζεται η εδαφική συνοχή, καθώς σε αυτή την πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα όλες οι τοπικές και περιφερειακές αρχές δεν ξεκινούν από την ίδια αφετηρία».
Συγκεκριμένα, ο κ. Χατζημάρκος ανέφερε στην ομιλία του τα εξής:
«Δεδομένου ότι το επίπεδο τρωτότητας των νησιών στην κλιματική αλλαγή εμφανίζεται υψηλότερο από εκείνο των άλλων – μη παράκτιων – Ευρωπαϊκών περιφερειών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νησιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στους τομείς της ενεργειακής επάρκειας και ασφάλειας, η υλοποίηση των νέων στόχων θα αποτελέσει ιδιαίτερη οικονομική και κοινωνική πρόκληση για τις νησιωτικές κοινότητες.
Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή στρατηγική για την κλιματική αλλαγή οφείλει να συμβαδίζει με το σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας νησιωτικής στρατηγικής, όπου θα συνεκτιμώνται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα τρωτά σημεία των νησιωτικών περιοχών, μέσω:
• Της εφαρμογής σύνθετων δεικτών βιωσιμότητας, οι οποίοι να συνδέονται με οικονομικό-περιβαλλοντικούς και οικονομικό-κοινωνικούς δείκτες και να επικεντρώνονται στις βιοφυσικές συνθήκες,
• Του σχεδιασμού ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων και πολιτικών εναρμονισμένων με τις ανάγκες, προκλήσεις και προτεραιότητες που επιβάλλει η νησιωτικότητα,
• Της καθιέρωσης της νησιωτικότητας ως ειδικού κριτηρίου για το σχεδιασμό δράσεων που αποσκοπούν στην κλιματική ουδετερότητα.
Νησιωτικότητα σημαίνει πως σε κάθε μικρό και απομακρυσμένο νησί πρέπει να εκπληρωθεί ο θεμελιώδης όρος των ίσων ευκαιριών και στην διαδικασία χάραξης της κλιματικής πολιτικής».
Ο κ. Χατζημάρκος συνεχάρη τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Απόστολο Τζιτζικώστα, για την πρωτοβουλία του να συστήσει την ομάδα "Green Deal Going Local", που θα είναι παρούσα στην 26η Σύνοδο της Διάσκεψης των Μερών (COP 26- Conference of the Parties) στην Γλασκώβη της Σκωτίας, υποστηρίζοντας ενεργά ένα ισχυρότερο ρόλο για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στην διεθνή κλιματική διακυβέρνηση.