«Η Μήλος δεν σηκώνει άλλες εξορύξεις»

Εκδήλωση ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στο νησί της Μήλου πραγματοποίησε στις 9 Αυγούστου στη Μήλο ο ΣΥΡΙΖΑ Μήλου. Προσκεκλημένοι ομιλητές ήταν η βουλευτής Χαλκιδικής Κατερίνα Ιγγλέζη και Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος. Στην ομιλία του ο Νίκος Συρμαλένιος ανέφερε μεταξύ άλλων:

«...Μετά τα άκρως αποκαλυπτικά και ενδιαφέροντα που μας εισηγήθηκε η βουλευτής μας της Χαλκιδικής Κατερίνα Ιγγλέζη, θα αναφερθώ συνοπτικά στο ιστορικό της απόπειρας εξόρυξης στη Μήλο.

Στα μέσα της δεκαετίας του '90 η τότε μεταλλευτική εταιρεία «Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτίνης Α.Ε.» πήρε τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης, μέσω της θυγατρικής της «ΜΙΔΑΣ Α.Ε.». Η εταιρεία αυτή σε συνεργασία με Αυστραλούς και Καναδούς, ξεκίνησε αμέσως γεωτρήσεις και διανοίξεις δρόμων στην περιοχή του Χονδρού βουνού, παραπλεύρως από τον προφήτη Ηλία. Οι ενέργειες αυτές έγιναν χωρίς καμιά άδεια από δημοτικό ή νομαρχιακό συμβούλιο.

Το θέμα «έσκασε» στο δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Μήλου, όταν ο Σύλλογος Ξενοδόχων ζήτησε να ενημερωθεί επίσημα για την επικινδυνότητα της εξόρυξης χρυσού. Αμέσως μετά συστάθηκε Επιτροπή Αγώνα με συμμετοχή όλων των φορέων και η πάνδημη αυτή συμμετοχή ανάγκασε και την τότε δημοτική αρχή που στην αρχή ήταν υπέρ των ερευνών, να αλλάξει στάση και να ταχθεί εναντίον μαζί με όλους τους φορείς. Επίσης χαρακτηριστική ήταν και η στάση των τοπικών οργανώσεων των κομμάτων, που πλην ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ και ΚΚΕ, είχαν ταχθεί όχι υπέρ των κινητοποιήσεων, αλλά υπέρ της διαχείρισης του θέματος μέσω αλληλογραφίας με τα υπουργεία και τις δημόσιες αρχές.

Η Επιτροπή Αγώνα αγωνίστηκε από την αρχή να ενημερώσει τον κόσμο για τις καταστροφικές επιπτώσεις της εξόρυξης, που θα γινόταν με τη χρήση κυανίου, και προγραμμάτισε μια μεγάλη συγκέντρωση του Μηλέϊκου λαού. Στο μεταξύ την ίδια περίοδο, το μεγάλο ατύχημα στη Ρουμανία, όπου έσπασαν τα φράγματα των λεκανών διαχωρισμού των εξορύξεων από το χρυσό με συνέπεια να μολυνθεί ο παραπόταμος του Δούναβη Τίσσα και οι τόνοι νεκρών ψαριών που μολύνθηκαν από τα απόβλητα, έδωσαν το τελειωτικό χτύπημα στις εταιρείες των χρυσοθήρων.

Η πολύ μεγάλη συγκέντρωση του Μηλέϊκου λαού, λίγο πριν τις βουλευτικές εκλογές του 2000, ανάγκασε τον τότε υπουργό Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ Β. Βενιζέλο, μπροστά στο μεγάλο πολιτικό κόστος, να ανακαλέσει όλες τις άδειες εξόρυξης χρυσού για τη Μήλο. Μετά την ανάκληση, η εταιρεία «ΜΙΔΑΣ Α.Ε.» σε επιστολή της προς το δημοτικό συμβούλιο, ανέφερε ότι δεν θα προβεί σε καμιά περιβαλλοντική αποκατάσταση των συνεπειών των ερευνών, που είχαν διεξαχθεί μέχρι τότε.

Παράλληλα με την υπόθεση του χρυσού, στη Μήλο διεξαγόταν η συζήτηση γύρω από τη δημιουργία του «Πάρκου Δυτικής Μήλου» και του προγράμματος προστασίας της Οχιάς, ως σπάνιου είδους πανίδας, στα πλαίσια της περιοχής που ήταν καταρχήν χαρακτηρισμένη ως περιοχή Natura 2000. Μέσα από συμβιβασμούς μεταξύ της μεγάλης εξορυκτικής εταιρείας της Βαρυτίνης και του ελληνικού δημοσίου, η οποία κατέληξε και στην ΚΥΑ του 2006, εξαιρέθηκαν από την περιοχή Natura κάποιες εκτάσεις της δυτικής Μήλου, όπου προβλέφθηκε όχι μόνο η συνέχιση των εξορύξεων, αλλά ενδεχομένως και η δημιουργία και νέων ορυχείων.

Αυτή είναι εν συντομία η προϊστορία του χρυσού στη Μήλο, που είμαστε σίγουροι ότι μετά την παλλαϊκή κινητοποίηση του 2000, ενταφίασε οριστικά την ιστορία της εξόρυξης του στη Μήλο.

Η υπόθεση όμως αυτή συνδέεται απόλυτα και με το αναπτυξιακό μοντέλο που θέλουμε για το νησί μας. Η Μήλος δεν σηκώνει άλλες εξορύξεις, χρειάζεται βιώσιμη-αειφόρο και ισόρροπη ανάπτυξη που θα παντρεύει τη βιομηχανική-εξορυκτική δραστηριότητα με τον τουρισμό. Χρειάζεται λοιπόν καταρχήν ένα χωροταξικό σχεδιασμό, που θα καταρτιστεί με συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών φορέων και θα καθορίζει χρήσεις γης και αντίστοιχους όρους δόμησης. Η θεσμοθέτηση στη Μήλο Χωροταξικού το 1981, στην ουσία έχει καταργηθεί, αφού στην πορεία αγνοήθηκε η εφαρμογή βασικών διατάξεων του.

Χρειάζεται η ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του νησιού, έτσι ώστε αυτά να συνθέτουν ένα μοντέλο ποιοτικού τουρισμού και να θέτουν βάσεις για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Ενδεικτικά για τη Μήλο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της είναι:

Ανάδειξη τοπικών προϊόντων (τυρί κ.α.), ξερικά οπωροκηπευτικά, στήριξη κτηνοτροφίας, μελισσοκομίας, αλιείας, γεωλογικός και ορυκτός πλούτος, περιοχές εξαίρετου φυσικού κάλλους, παραλίες (οικοτουρισμός), γεωθερμία χαμηλής ενθαλπίας, ιαματικά λουτρά, αρχαιολογικοί χώροι, κατακόμβες...

Τα παραπάνω μαζί με μια σειρά άλλα ζητήματα (στήριξη δημόσιας υγείας και παιδείας, περιβαλλοντικές υποδομές, υποδομές άλλων σημαντικών έργων, ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες κλπ) συνθέτουν ένα άλλο αναπτυξιακό μοντέλο που με όρους νησιωτικότητας, θα επιδιωχθεί στα πλαίσια μιας παραγωγικής, κοινωνικής και οικολογικής ανασυγκρότησης της χώρας. Προϋπόθεση όμως γι αυτά, είναι να υπάρξουν πολιτικές αποκέντρωσης και περιφερειακής ανάπτυξης, που σήμερα έχουν καταργηθεί μέσα από τις μνημονιακές πολιτικές των τριών τελευταίων χρόνων. Όσο λοιπόν δεν ανατρέπονται οι πολιτικές αυτές, τόσο τα νησιά μας θα πηγαίνουν πολλές δεκαετίες πίσω.

Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι, η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ Μήλου για ανοικτή εκδήλωση δικαιώθηκε και ότι η δημοτική αρχή με τις παλινωδίες της (που δεν ήθελε να παραχωρήσει άδεια για ανοικτό χώρο), είναι πίσω από τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες των καιρών...»