και κυρίως η υπομονή και υπευθυνότητα των τελευταίων, περιόριζε τη δημοσιότητα του προβλήματος.
Έχουν ακουστεί πολλά. Όμως τα δύο κυριότερα προβλήματα παραμένουν. Το πρώτο αφορά στη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Το δεύτερο αφορά στις οφειλές προς τους εργαζομένους.
Σε ότι αφορά στο πρώτο πρόβλημα, δηλαδή της βιωσιμότητας της επιχείρησης, θεωρώ ότι αφορά καταρχάς την ιδιοκτησίας και τη διοίκηση της εταιρίας.
Ας μην ξεχνάμε ότι η εταιρία είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο και οι μέτοχοι μειοψηφίας είναι πολυάριθμοι. Δηλαδή πέραν αυτών που η συριανή κοινωνία αναγνωρίζει ως ιδιοκτήτες, υπάρχουν πολλοί άλλοι οι οποίοι εμπιστεύτηκαν από το υστέρημά τους την συγκεκριμένη επιχείρηση και βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη δυσπραγία του ναυπηγείου.
Προφανώς δεν είναι δυνατό αλλά ούτε και πρέπον να αραδιάζει ο κάθε ένας δήθεν ενδιαφερόμενος τις προσωπικές του απόψεις για το είδος της δραστηριότητας της επιχείρησης.
Εάν η επιχείρηση θα συνεχίσει να ασχολείται με τη ναυτιλία ή θα στραφεί στις ανεμογεννήτριες, αφορά την επιχείρηση και μόνον και όχι πολιτικούς ή πολιτικολογούντες.
Στα πλαίσια της κατανόησης της αγοράς όμως, θα μπορούσε κάποιος να κάνει μερικές παρατηρήσεις:
Το Νεώριο ως εκ του αντικειμένου του, πρέπει να ανταγωνιστεί όχι μόνο ομοειδείς επιχειρήσεις εντός Ελλάδος, αλλά και αυτές των γειτονικών χωρών. Πέραν των διαφορών του εργασιακού κόστους με ανταγωνίστριες χώρες όπως η Τουρκία, η πλοιοκτησία και η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία σε αυτές τις χώρες έχει τη δυνατότητα εξεύρεσης ρευστότητας από το τραπεζικό σύστημα και έμμεσης χρηματοδότησης των ναυπηγείων κάτι που στην Ελλάδα απαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εάν κάποιος ρίξει μια ματιά στο marine traffic θα διαπιστώσει ότι ανά πάσα στιγμή στις ελληνικές θάλασσες βρίσκονται περισσότερα από 700 πλοία, 365 μέρες τον χρόνο.
Επομένως, η μη προτίμηση του Νεωρίου, υποδηλώνει τουλάχιστον την έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Αυτό είναι καταρχάς πρόβλημα της επιχείρησης και δευτερευόντως πρόβλημα της πολιτείας όχι μόνο για το Νεώριο αλλά για το σύνολο της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας.
Παρόλα αυτά το Νεώριο δεν παύει να είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία των Κυκλάδων και ο κυριότερος πνεύμονας οικονομικής δραστηριότητας της Σύρου.
Παράλληλα, οι οφειλές προς τους εργαζόμενους δημιουργούν μείζον κοινωνικό αλλά και οικονομικό πρόβλημα στο σύνολο της οικονομίας της Σύρου και αυτό είναι το άλλο πρόβλημα.
Εξάλλου, οι οφειλές προς τους εργαζόμενους δεν είναι τυπικά κατοχυρωμένες στην περίπτωση που δεν ευοδωθεί η λύση του προβλήματος της βιωσιμότητας σε βάθος χρόνου.
Ταυτόχρονα, είναι σαφές ότι έχει χαθεί μεγάλο μέρος της εμπιστοσύνης μεταξύ εργαζομένων και διοίκησης αλλά και μεταξύ ναυπηγείου και δυνητικών πελατών. Την ίδια στιγμή, οι όποιες εισροές προς το Νεώριο, λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας, πηγαίνουν να καλύψουν παλαιές υποχρεώσεις της επιχείρησης σε δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία κλπ και επομένως το πρόβλημα της πληρωμής των εργαζόμενων παραμένει.
Προς άρση του αδιεξόδου, υπάρχει μια πρόταση η οποία έχει εφαρμοστεί σε μια ανάλογη περίπτωση. Η πρόταση αυτή συνοπτικά προβλέπει τα εξής:
Α) Να δημιουργηθεί μια εταιρία από τους εργαζόμενους. Θεωρητικά, θα μπορούσε να θεωρηθεί εταιρία παροχή τεχνογνωσίας προς το Νεώριο
Β) Σε συνεννόηση με τη διοίκηση κάθε πλοίο που θα έρχεται στο Νεώριο, τυπικά θα αναθέτει τις απαιτούμενες εργασίες κατά 5% έως 10% στην εταιρία των εργαζομένων και το υπόλοιπο μεγάλο μέρος στην εταιρία του ναυπηγείου.
Γ) Ανάλογα, θα γίνονται και οι πληρωμές. Το προϊόν των εισπράξεων της εταιρίας των εργαζομένων θα διατίθεται για την κάλυψη των καθυστερημένων υποχρεώσεων του Νεωρίου προς τους εργαζομένους με ταυτόχρονη απομείωση των υποχρεώσεων του ναυπηγείου προς αυτούς.
Μια τέτοια πρόταση για να συζητηθεί και να υλοποιηθεί, προφανώς και προαπαιτεί την σύνεση της εταιρίας.
Αν όμως υλοποιηθεί, προκύπτουν τα εξής:
Α) Ταχύτερη εξόφληση των οφειλόμενων
Β) Δυνατότητα αξιολόγησης της σειράς προτεραιότητας εξόφλησης παλαιών οφειλών με ευθύνη των εργαζομένων
Γ) Αποκατάσταση εμπιστοσύνης μεταξύ εργαζομένων και διοίκησης αλλά και μεταξύ ναυπηγείου και πελατείας
Δ) Σταδιακή τόνωση του συνόλου της οικονομίας του νησιού
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι παρά το γεγονός ότι γίνονται προσπάθειες όπου τα αρμόδια υπουργεία, διευκολύνοντας το Νεώριο με διάφορες ρυθμίσεις, ώστε να ανακουφιστούν και οι εργαζόμενοι, το πρόβλημα σε βάθος χρόνου θα παραμένει όσο δεν βρίσκεται λύση στο θέμα της σχετικής ανταγωνιστικότητας.
Γιώργος Α. Βακόνδιος
Πολιτευτής Κυκλάδων Ν.Δ.
Μέλος του μητρώου
