το ελληνικό τμήμα TICCIH (διεθνής επιτροπή για την προστασία της βιομηχανικής κληρονομιάς), η Monumenta (μη κερδοσκοπική εταιρεία για τη φυσική και αρχιτεκτονική κληρονομιά της Ελλάδας), το Ινστιτούτο Ελληνικών Μύλων και η Εταιρεία Ανδρίων Επιστημόνων.
Πρόκειται για το μεγαλοπρεπές κτιριακό συγκρότημα της Φάμπρικας του Εμπειρίκου, έναν πενταώροφο υδρόμυλο στις Στενιές της Ανδρου, που θα βρεθεί την Τετάρτη στο επίκεντρο ημερίδας που διοργανώνουν οι παραπάνω φορείς στις 17.30 στο κτίριο Αβέρωφ του ΕΜΠ (συγκρότημα Πατησίων, 1ος όροφος). Στην ημερίδα, που τελεί υπό την αιγίδα της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, θα μιλήσουν εξειδικευμένοι επιστήμονες για το εντυπωσιακότατο μνημείο, που χτίστηκε το 1876 από τον Κωνσταντίνο Εμπειρίκο. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν και υλικά που έφθασαν από το εξωτερικό. Τα τεμάχια της τεράστιας φτερωτής συναρμολογήθηκαν από Γάλλους τεχνικούς περί το 1881.
«Πρόκειται για το μεγαλύτερο υδροκίνητο εργοστάσιο στο Αιγαίο με τη μεγαλύτερη φτερωτή στην Ελλάδα», εξηγεί ο μηχανικός και ερευνητής, Γιώργος Σπέης. «Η Φάμπρικα είναι ένα από τα πιο γνωστά δείγματα της προβιομηχανικής κληρονομιάς μας. Εχει αξία τεχνολογική, ιστορική και αρχιτεκτονική», προσθέτει η συντονίστρια της Μonumenta, Ειρήνη Γρατσία. Ο υδρόμυλος είναι κηρυγμένος διατηρητέο μνημείο από το 1991 και έχει ζώνη προστασίας 50 μ. περιμετρικά. Παρά την εγκατάλειψη, στέκει χωρίς στατικά προβλήματα αναμένοντας την αποκατάστασή του. Χρήζει συντήρησης, ενώ πρόσφατα ήρθε αντιμέτωπος και με άλλα προβλήματα.
«Παρά το καθεστώς προστασίας του μνημείου και του εντυπωσιακού περιβάλλοντος χώρου του, το 2011 άρχισε να χτίζεται, χωρίς άδεια από το υπουργείο Πολιτισμού, οικοδομή στη θέση μικρού κτίσματος, πολύ κοντά στον υδρόμυλο, αλλοιώνοντας δραματικά το μοναδικό ιστορικό τοπίο του νησιού», εξηγεί η κ. Γρατσία και προσθέτει: «Η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων ζήτησε τη διακοπή των εργασιών. Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων γνωμοδότησε κατά της έγκρισης των οικοδομικών εργασιών. Ο ιδιοκτήτης όμως υπέβαλε αίτηση θεραπείας και αναμένεται νέα συζήτηση στο ΚΣΝΜ».
www.ethnos.gr