Στο στόχαστρο της ηγεσίας του Υπουργείου παιδείας έχουν μπει τα φιλολογικά μαθήματα μέσα από τον περιορισμό όχι μονό των διδακτικών ωρών (Λογοτεχνία), απαλοιφή εξέτασης μετάφρασης διδαγμένου κειμένου από τα Αρχαία Ελληνικά προσανατολισμού αλλά και την κατάργηση των Λατινικών.
Θα μπορούσα να γράφω σελίδες επιχειρηματολογώντας για την αναγκαιότητα της διδασκαλίας των ανθρωπιστικών σπουδών στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όχι κινούμενη συντεχνιακά, γιατί ανήκω στον κλάδο των φιλόλογων, αλλά εμφορούμενη από μια γνήσια αγάπη προς το αντικείμενο που έχω σπουδάσει και διδάσκω αλλά κυρίως γιατί γνωρίζω ότι χωρίς ανθρωπιστική παιδεία δεν μπορεί να αναπτυχθεί ούτε κρίση ούτε αντίληψη και κυρίως ευαισθησία κι ανθρωπιά που τόσο ανάγκη έχει ο σύγχρονος κόσμος μας σε μια εποχή απολύτως τεχνοκρατική.
Αναμφίβολα χρειάζονται αλλαγές ρηξικέλευθες στα αναλυτικά προγράμματα τόσο του Γυμνασίου όσο βέβαια και του Λυκείου, Γενικού κι Επαγγελματικού. Όμως δεν σημαίνει όταν πονάει χέρι κόβω χέρι, τακτική μάλλον που υιοθετεί το Υπουργείο Παιδείας. Θα σταθώ μόνο σε αυτό, ότι τα Λατινικά μπορεί να είναι μια νεκρή γλώσσα αλλά αποτελεί τη βάση των περισσοτέρων ευρωπαϊκών γλωσσών, ορολογίες χρησιμοποιούνται στη Νομική, φαρμακευτική και πολλές άλλες επιστήμες. Άλλωστε η προσπάθεια να διακλαδώσεις τη μνήμη, να ανιχνεύσεις συγγένειες, να βρεις ετυμολογίες, να κάνεις γλωσσικά άλματα είναι μια νοητική άσκηση υψηλών προδιαγραφών που ευρύνει πνεύμα, φαντασία, κρίση και μνήμη.
Δε θα μπορούσα να μη παρατηρήσω τη σιωπή της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, για όλα αυτά που συμβαίνουν αλλά, όπως φαίνεται καταγίνεται με άλλα περισσότερο σοβαρά θέματα κι ο ρόλος της περιορίζεται μόνο στο να σχολιάζει την ευκολία ή τη δυσκολία των θεμάτων στις Πανελλήνιες.
Θυμάμαι, όταν δίδασκα Αρχαία ελληνικά στη Γ΄ Δέσμη, το μάθημα ήταν 8 ώρες, χρόνος επαρκής για να γίνει διδασκαλία ποιοτική σε εξαίρετα κείμενα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, όπως ο Οιδίποδας Τύραννος κι ο Επιτάφιος του Θουκυδίδη. Μετά ήρθε η μεταρρύθμιση Αρσένη που έφερε τα πάνω κάτω στο χώρο μας, τραυματίζοντας ανεξίτηλα μια ολόκληρη γενιά. Αυστηρή, ανηλεής, αντιπαιδαγωγική για εφηβικές ψυχές των 16-18 χρόνων, που ζούσαν υπό κράτους φόβου βλέποντας να αποτυγχάνουν και πολλές φορές να μένουν και στην ίδια τάξη ενώ κατέβαλλαν τεράστιες προσπάθειες και χρήματα για προπαρασκευή. Ακολούθησαν από τότε πολλά εγχειρήματα με στόχο πάντα το εξεταστικό και την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου προβαίνει σε αλλαγές (και τις ανακοινώνει λίγες μέρες πριν αρχίσει η σχολική χρονιά) στον τρόπο εξέτασης των Αρχαίων Ελληνικών, με την κατάργηση της μετάφρασης από το Διδαγμένο κείμενο με το ψευδεπίγραφο επιχείρημα να περιοριστεί η αποστήθιση, δηλαδή η απομνημόνευση. Είναι γνωστό τοις πάσι, ότι η απομνημόνευση είναι βασική νοητική λειτουργία, απαραίτητη σε όλα σχεδόν τα μαθήματα. Απομνημόνευση χρειάζεται και στους τύπους της φυσικής, της χημείας, των μαθηματικών· κι εμείς για να διδάξουμε, απομνημονεύουμε, όπως και οι δικηγόροι για να αγορεύσουν στα δικαστήρια, οι πολιτικοί για να ρητορεύσουν και να ασκήσουν την τέχνη της πειθούς, οι ηθοποιοί για υποδυθούν ρόλους κ.ο.κ. Η τέχνη της απομνημόνευσης οξύνει τις νοητικές λειτουργίες, ακονίζει το μυαλό όπως έχει πει κι ο φιλόσοφος Ουμπέρτο Έκο.
Για άλλους λόγους, όπως φαίνεται, μάς θέλουν οι κυβερνώντες χωρίς μνήμη…δεν θέλουν να θυμόμαστε τα ατοπήματά τους που είναι ουκ ολίγα…
Η μνήμη συντηρεί το παρελθόν μέσα από το παρόν και κανείς δεν μπορεί να πορευτεί με ασφάλεια κι επιτυχία στο μέλλον χωρίς αυτήν γιατί πολύ απλά η μνήμη είναι φορέας του πολιτισμού και της ανθρωπότητας
Συλλήβδην, ελλείψεις και παθογένειες παρουσιάζει πολλές το εκπαιδευτικό μας σύστημα, αλλά για να θεραπευτεί χρειάζεται πρώτα από όλα γενναιότητα και βούληση, αλλά όπως φαίνεται η υπάρχουσα κυβέρνηση κι η ηγεσία του Υπουργείου παιδείας διακατέχονται από έλλειψη αμφοτέρων…
Ιφιγένεια Χατζηγεωργίου
Φιλόλογος
Πρόεδρος ΔΗΜ.Τ.Ο. ΝΔ Πάρου Αντιπάρου
Μέλος του μητρώου
