Τα στοιχεία της έρευνας της Ένωσης, είναι αποκαλυπτικά ως προς τον βαθμό της πρόθεσης των ξενοδοχειακών μονάδων του νησιού να λειτουργήσουν κατά το προσεχές διάστημα, υπό τις προϋποθέσεις και τα πρωτόκολλα που θα οριστούν εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού.
Συγκεκριμένα, το 29% των ξενοδόχων δήλωσε ότι προτίθεται να ανοίξει για λόγους βιοποριστικούς ενώ το υπόλοιπο 71% δήλωσε ότι αναμένει τα υγειονομικά μέτρα, τη θέση της πολιτείας για τη νομική ευθύνη σε περίπτωση κρουσμάτων, την εξέλιξη της νόσου και την αποκατάσταση των συνδέσεων για την έλευση τουριστών από το εξωτερικό, για να αποφασίσουν εάν θα είναι βιώσιμο να ανοίξουν.
Γεγονός είναι πάντως, ότι το 71% των ξενοδόχων που δηλώνουν αυτή τη στιγμή προβληματισμούς και επιφυλάξεις, τηρούν στάση αναμονής και περιμένουν τις εξελίξεις βρισκόμενοι σε εγρήγορση μπροστά στην προοπτική επανεκκίνησης του τουρισμού.
Η Ένωση Ξενοδόχων τώρα, λαμβάνοντας υπόψη τα μέλη της και τα αποτελέσματα της έρευνας, απέστειλε επιστολή προς τον Πρωθυπουργό και αρμόδιους Υπουργούς, καταθέτοντας προτάσεις και θέσεις που αφορούν στις υγειονομικές, νομικές και οικονομικές – εργασιακές παραμέτρους οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από τους καθ΄ύλην αρμόδιους στο πλαίσιο της επανεκκίνησης του τουρισμού και της λειτουργίας των ξενοδοχειακών μονάδων.
Οι Ξενοδόχοι της Πάρου και της Αντιπάρου, στο υπόμνημα θέσεων και προτάσεων αιτούνται, μεταξύ άλλων, την στήριξη του κράτους στον κλάδο τους. Ενός κλάδου που συνέβαλλε και εξακολουθεί να συμβάλλει στο σύνολο της εθνικής οικονομίας.
Παραθέτουμε την επιστολή της Ένωσης Ξενοδόχων Πάρου – Αντιπάρου:
ΠΡΟΣ: Πρωθυπουργό κ. Κ. Μητσοτάκη
Υπουργό Τουρισμό κ. Χ. Θεοχάρη
Υφυπουργό Τουρισμού κ. Μ. Κόνσολα
Υπουργό Οικονομικών κ. Χρ. Σταϊκούρα
Υπουργό Εργασίας κ. Γ. Βρούτση
Υπουργό Ανάπτυξης κ. Α. Γεωργιάδη
ΘΕΜΑ: Υπόμνημα θέσεων και προτάσεων για την επανεκκίνηση του τουρισμού εν μέσω κορωνοϊού
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Κύριοι Υπουργοί,
Κύριε Υφυπουργέ,
Με αφορμή την τηλεδιάσκεψη που οργάνωσε ο Υπουργός Τουρισμού και είχαμε την τιμή να προσκληθούμε, ετοιμάσαμε ένα υπόμνημα, στο οποίο συνοψίζονται οι θέσεις, οι προβληματισμοί και οι προτάσεις μας.
Σας ευχαριστούμε θερμά για την πρόσκληση και τη διάθεση να μας ακούσετε. Με την ευκαιρία, θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι αναγνωρίζουμε την έως τώρα επιτυχημένη προσπάθεια της κυβέρνησης να ελέγξει τη διασπορά της πανδημίας στη χώρα μας, καθώς και το δύσκολο έργο που έχει μπροστά της να κρατήσει ζωντανή την ελληνική οικονομία. Στην προσπάθεια αυτή δηλώνουμε παρόντες με υπευθυνότητα, συνέπεια και διάθεση συνεργασίας.
Προς αυτήν την κατεύθυνση θεωρούμε σκόπιμο πριν το υπόμνημα να σας παραθέσουμε με συντομία την κατάσταση στην Πάρο και την Αντίπαρο σε επίπεδο ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, όπως αποτυπώθηκε στην έρευνα που πραγματοποιήσαμε μεταξύ 30-04 και 04-05 στις μονάδες των νησιών μας. Τα ξενοδοχεία είναι στο σύνολό τους εποχιακά με εξαίρεση 3 καταλυμάτων και στην πλειοψηφία τους μικρά έως 60 δωμάτια.
Στην παρούσα φάση, οι ακυρώσεις κυμαίνονται κατά μέσο όρο στο 75% και το ποσοστό αυτό αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Τα voucher αντί της επιστροφής προκαταβολής δεν είναι ευρέως αποδεκτά, με αποτέλεσμα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας λόγω πρότερης απορρόφησης των προκαταβολών σε υποχρεώσεις, συντηρήσεις και ανακαινίσεις από πλευράς ξενοδοχείων. Το σύνολο των ερωτηθέντων επιθυμούν να ενταχθούν σε κάποιο από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα σε ποσοστό 97%. Οι υπόλοιποι απλά δεν γνωρίζουν ακόμα. Στο ερώτημα αν προτίθενται να ανοίξουν τα ξενοδοχεία τους, το 29% απαντάει θετικά για λόγους βιοποριστικούς. Το υπόλοιπο 71%, αναμένει τα υγειονομικά μέτρα, τη θέση της πολιτείας για την νομική ευθύνη σε περίπτωση κρουσμάτων, την εξέλιξη της νόσου και την αποκατάσταση των συνδέσεων για την έλευση τουριστών από το εξωτερικό για να αποφασίσει αν είναι οικονομικά βιώσιμο να ανοίξει.
Συμπερασματικά, υπάρχει έντονο πρόβλημα ρευστότητας λόγω ακυρώσεων και επιστροφής προκαταβολών και άρα τα μικρά εποχιακά ξενοδοχεία έχουν άμεση ανάγκη οικονομικής στήριξης για να μπορέσουν ανοίξουν και να ανταποκριθούν στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους. Επιπρόσθετα, είναι αβέβαιη η λειτουργία της πλειοψηφίας των ξενοδοχείων λόγω γενικότερης αβεβαιότητας στις συνθήκες που θα κληθούν να λειτουργήσουν.
Στη συνέχεια αναφέρουμε τις θέσεις, τους προβληματισμούς και τις προτάσεις μας που προέκυψαν λαμβάνοντας υπόψιν την έρευνα που προαναφέραμε και τις απόψεις των μελών μας, τα όσα διαβάζουμε και παρακολουθούμε το τελευταίο διάστημα, καθώς και τα παρακάτω:
Ο τουρισμός στην Ελλάδα είναι εποχικός με περίοδο αιχμής το διάστημα Ιούνιο-Σεπτέμβριο, συγκεντρώνοντας το 71% των αφίξεων το 2019 (ΙΝΣΕΤΕ)
Η οικονομία της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου εξαρτάται σχεδόν απόλυτα από τον τουρισμό με συνεισφορά στο ΑΕΠ να φτάνει στο 97,1%
Το ξενοδοχειακό δυναμικό πανελλαδικά αποτελείται σε ποσοστό περίπου 80% από μικρά ξενοδοχεία έως 60 δωματίων,
Τα εποχικά μικρά ξενοδοχεία που αποτελούν όπως αναφέρθηκε τη συντριπτική πλειοψηφία των μονάδων στην Ελλάδα, έχουν τελείως διαφορετικό τρόπο λειτουργίας από τα μεγάλα ξενοδοχεία, αλλά και από τα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας
Οι απόψεις μας αναπτύσσονται βάσει τριών σημαντικών αξόνων (υγειονομικό, νομικό και οικονομικό-εργασιακό):
Α. Υγειονομικός άξονας
1. Κάθε επισκέπτης να καλύπτεται από προσωπική ασφάλεια κατά της πανδημίας, διότι οι ασφαλιστικές εταιρείες αγοράς δεν καλύπτουν ομαδικά τα ξενοδοχεία στα πλαίσια της αστικής ευθύνης.
2. Έγκαιρη ανακοίνωση και επικοινωνία των υγειονομικών προδιαγραφών λειτουργίας
3. Ρεαλιστικά και εφαρμόσιμα υγειονομικά πρωτόκολλα
4. Προσαρμογή των πρωτοκόλλων στον τρόπο λειτουργίας των εποχικών ξενοδοχείων και στη δυναμικότητα και όχι γενίκευση πρωτοκόλλων για όλα τα ξενοδοχεία. Ενδεικτικό παράδειγμα: στην Πάρο δεν υπάρχουν εσωτερικοί διάδρομοι πρόσβασης στα δωμάτια)
5. Προτείνουμε υγειονομικό πρωτόκολλο τριών επιπέδων: ξενοδοχείου (εγκαταστάσεων), εργαζομένων και πελατών (με τη μορφή ταξιδιωτικής οδηγίας ώστε οι επισκέπτες να έρχονται οργανωμένοι, να γνωρίζουν τι συνθήκες θα τους περιμένουν και να έχουν μαζί τους τα απαραίτητα πχ γάντια, μάσκες κλπ)
6. Πρόσβαση σε τεστ με οικονομικές τιμές για τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία
7. Σημείο αναφοράς κρουσμάτων σε κάθε νησί για μεταφορά εκεί όλων των κρουσμάτων που τυχόν προκύψουν είτε με ήπια συμπτώματα είτε με πιο βαριά ώστε αν χρειαστεί να μεταφέρονται από εκεί στα νοσοκομεία αναφοράς.
Β. Νομικός άξονας
1. Μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει συζήτηση για την ευθύνη του ξενοδόχου. Ακούσαμε στην ενημέρωση στις 30.04 τον Υπουργό Εργασίας να λέει ότι θα κληθούμε (οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις γενικά) να υπογράψουμε σύμφωνο τήρησης των κανόνων προστασίας από τη διασπορά του ιού και στις περιπτώσεις παραβάσεων θα υπάρξουν κυρώσεις και πρόστιμα. Στα ξενοδοχεία ωστόσο η διασπορά και μετάδοση του ιού δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τον ξενοδόχο. Τόσο οι πελάτες όσο και οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να εκτεθούν στον ιό. Χρειάζεται νομική κάλυψη του ξενοδόχου απέναντι στους πελάτες, στους εργαζόμενους και στο κράτος. Ζητούμε η ευθύνη του ξενοδόχου να περιορίζεται στην τήρηση των μέτρων που
θα οριστούν από τους αρμόδιους φορείς και να δημιουργηθεί νομικό πλαίσιο για την εξασφάλισή του σε περίπτωση κρούσματος εντός του ξενοδοχείου, καθώς και να οριστούν τα δικαιώματά του σε περίπτωση αμέλειας πελάτη ή εργαζόμενου. 2. Πώς θα ελέγχεται-βεβαιώνεται η τήρηση των μέτρων προστασίας?
3. Πώς θα ελέγχεται-βεβαιώνεται ο τρόπος απολύμανσης των δωματίων?
Γ. Οικονομικός-εργασιακός άξονας
Επιπρόσθετα στα όσα προτείνουν το ΞΕΕ και η ΠΟΞ στις επιστολές τους από 15/04, προτείνουμε τα παρακάτω:
1. Τροποποιήσεις και προσθήκες στα υπάρχοντα οικονομικά μέτρα, ώστε να συμπεριληφθούν τα εποχικά ξενοδοχεία. Δυνατότητα ένταξης χωρίς περιορισμούς ανάλογα με τη νομική μορφή τους (πχ οι ΑΕ έχουν αποκλειστεί από το επίδομα των 800) και χωρίς τη διατήρηση του προσωπικού σε περιόδους που τα εποχικά είναι εκτός λειτουργίας. Να επισημάνουμε εδώ ότι είναι και δικό μας κύριο μέλημα να διατηρήσουμε τις θέσεις εργασίας στις επιχειρήσεις μας, μιας και διαφορετικά αυτό θα σημάνει την απώλεια συνεργατών πολλών ετών και την αποδόμηση της εμπιστοσύνης που με κόπο χτίζουμε απέναντι στους εργαζόμενους λόγω εποχικότητας.
2. Άτοκα για τα πρώτα χρόνια και κατά το δυνατόν χαμηλότοκα δάνεια τόσο για κεφάλαια κίνησης όσο και για κεφάλαια επενδυτικού σκοπού (τα επιτόκια να μην ξεπερνούν το 2%) για τουλάχιστον 5 χρόνια, με όρους συμβατούς με τα εποχικά ξενοδοχεία.
3. Επαναφορά σε ισχύ της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας για τα εποχικά ξενοδοχεία αντί της σύμβασης ξενοδοχοϋπαλλήλων. Η συλλογική σύμβαση εργασίας έχει εξαήμερη απασχόληση με 40 ώρες την εβδομάδα, ενώ η ξενοδοχοϋπαλλήλων πενθήμερη, που δεν εξυπηρετεί τις συνθήκες της εποχικότητας. Άλλωστε, οι περισσότεροι εργαζόμενοι δεν προέρχονται από σχολές τουριστικών επαγγελμάτων (μόλις το 23,7% κατά μέσο όρο, ΙΤΕΠ 2019)
4. Επιδότηση του μισθού των εποχικών υπαλλήλων υπό την μορφή επιδόματος εργασίας αντί ανεργίας και κάλυψη του υπόλοιπου μισθού από την επιχείρηση
5. Για την επόμενη σεζόν, προτείνουμε μείωση φορολογίας εισοδήματος έως 50% στα εποχικά ξενοδοχεία με την προϋπόθεση διατήρησης ή αύξησης θέσεων εργασίας, δηλαδή η επιχείρηση δικαιούται την μείωση μόνο στην περίπτωση διατήρησης ή αύξησης των θέσεων εργασίας κλιμακωτά.
6. Ένταξη των εποχικών υπαλλήλων στο επίδομα ανεργίας με 50 ένσημα για φέτος και όχι με 100
7. Ευελιξία στα ωράρια και στις αλλαγές ωραρίων των εργαζομένων
8. Μηδενικό ΦΠΑ για την προμήθεια υγειονομικού υλικού (μάσκες, γάντια, ποδονάρια, απολυμαντικά και αντισηπτικά υγρά και μαντιλάκια). Οι ποσότητες που θα κληθούν να προμηθευτούν τα ξενοδοχεία προβλέπονται μεγάλες , αφού θα πρέπει να υπάρχουν διαθέσιμα και για τους εργαζόμενους, αλλά και για τους πελάτες.
9. Επαναφορά ΦΠΑ στη μειωμένη κλίμακα λόγω νησιωτικότητας. ΦΠΑ διαμονής 4%, εστίασης 9%, γενικό 13%. Με την οικονομική κρίση καταργήθηκαν τα προνόμια της νησιωτικότητας, αλλά τα προβλήματα και οι επιβαρύνσης της νησιωτικότητας δεν αλλάζουν.
Διαφοροποιούμαστε εδώ σε σχέση με το αίτημα των ΞΕΕ - ΠΟΞ, διότι θεωρούμε πως για άλλη μία φορά η ιδιαιτερότητα και οι δυσκολίες των νησιών δεν λαμβάνονται υπόψη. Προ οικονομικής κρίσης υπήρχε σχετική ισορροπία μέσω των μειωμένων συντελεστών. Σήμερα, που οι επιχειρήσεις δεν πρόλαβαν να ορθοποδήσουν και μας βρήκε η κρίση της πανδημίας, η οποία μάλιστα καθιστά τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο ασφαλέστερες της χρήσης αεροπλάνων και πλοίων και άρα τους προορισμούς στην ηπειρωτική Ελλάδα δελεαστικότερους των νησιωτικών - κατόπιν μάλιστα παραδοχής και του ίδιου του Υπουργού Τουρισμού περί στήριξης του ανοίγματος της αγοράς από τον οδικό τουρισμό φέτος-, είναι ώρα να επανέλθουν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ που ζητάμε.
10. Αναλογικός υπολογισμός του μισθώματος του αιγιαλού για το διάστημα των 2-3 μηνών που θα αξιοποιηθεί. Και εδώ διαφοροποιούμαστε σε σχέση με τη μείωση του 40% που προτείνεται από ΞΕΕ και ΠΟΞ, μιας και δεν καταλαβαίνουμε πώς προκύπτει αυτό το ποσοστό μείωσης.
11. Κατάργηση προκαταβολής φόρου για το τρέχον και το επόμενο έτος
12. Ενίσχυση της ρευστότητας με την αναβολή καταβολής των υποχρεώσεων και των ρυθμίσεων (ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ, κ.ά.) των επιχειρήσεων για τουλάχιστον 18 μήνες και όχι μόνο μέχρι τις 31/08/20. Το κεφάλαιο κίνησης που λείπει από τα εποχικά ξενοδοχεία θα αναπληρωθεί μετά από 18 μήνες, ενώ τα ξενοδοχεία θα έχουν και τα επιπλέον κόστη αδράνειας λόγω της φετινής χαμένης σεζόν και του χειμώνα που θα ακολουθήσει μέχρι την επόμενη σεζόν. Η δε επόμενη σεζόν θα περιέχει σε κάποιο βαθμό και τις κρατήσεις των voucher, μειώνοντας ακόμα περισσότερο τα έσοδα της επόμενης σεζόν. Προτείνουμε να επανεξεταστούν οι δόσεις των ρυθμίσεων, μιας και οι επιχειρήσεις που ήδη δυσκολεύονταν πριν τον κορωνοϊό, με την πανδημία δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο. Είναι προτιμότερο το κράτος να πάρει σταδιακά τα χρήματά του, παρά να μην τα πάρει καθόλου σε περιπτώσεις χρεωκοπίας επιχειρήσεων.
Αντιλαμβανόμαστε ότι η επανεκκίνηση του τουρισμού είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία και απαιτείται πολλή δουλειά από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη με αβέβαιο μάλιστα αποτέλεσμα, αφού η εξέλιξη της πανδημίας παγκοσμίως δεν είναι δεδομένη. Θεωρούμε ότι η χρονική συγκυρία όλων αυτών είναι ιδιαίτερα άτυχη, μιας και δημοσιονομικά η χώρα μας δεν πρόλαβε να ανακάμψει από την δεκαετή οικονομική κρίση, ώστε να μπορεί να σηκώσει στο ακέραιο το βάρος των διαφαινόμενων επιπτώσεων σε όλους τους οικονομικούς κλάδους.
Είναι σημαντικό, όμως να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι τα μικρά εποχικά ξενοδοχεία (80% του συνολικού δυναμικού της χώρας) που δέκα χρόνια τώρα κράτησαν την εθνική οικονομία ζωντανή και κατάφεραν να επιβιώσουν και τα ίδια παρά τον έντονο ανταγωνισμό από τις άλλες αγορές και παρά τις συνεχώς αυξανόμενες φορολογίες και επιβαρύνσεις από το κράτος. Αναμένουμε , λοιπόν, ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφοράς μας όλα αυτά τα χρόνια, να λάβετε σοβαρά υπόψιν σας τις παραπάνω προτάσεις μας και να μεριμνήσετε, ώστε τα μικρά εποχικά ξενοδοχεία να μην αγνοούνται στους σχεδιασμούς και να μην μένουν έξω από τα μέτρα στήριξης. Διαφορετικά, όχι μόνο δεν θα μπορέσουν να ανοίξουν φέτος, αλλά δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Το πλήγμα θα είναι τεράστιο αν η κυβέρνηση βρεθεί σε μερικούς μήνες να έχει να αντιμετωπίσει μαζικά λουκέτα πρώην υγιών επιχειρήσεων με ανάλογη ζημιά και στα ποσοστά ανεργίας. Άλλωστε δεν ζητάμε να μας χαριστεί κάτι, ζητάμε χρόνο για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να είμαστε συνεπείς απέναντι στο κράτος.
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
Με εκτίμηση,
Η πρόεδρος
Αμπατζή Μάνια
Η γραμματέας
Φωκιανού Χριστίνα
Μέλος του μητρώου
