Η κατά κόσμον Μαρία Κριτού γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη το έτος 1934, όπου και εν συνεχεία φοίτησε στην Ζαρίφειο Παιδαγωγική Ακαδημία. Μετά την αποφοίτησή της εργάσθηκε για λίγα χρόνια στην Εκπαίδευση ως δασκάλα, αλλά η ψυχή της εφλέγετο από τον πόθο της ολοκληρωτικής αφιερώσεως της στον Θεό, ιδιαίτερα από τότε που εγνώρισε τον αοίδιμο Γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο και συνδέθηκε πνευματικά μαζί του. Έτσι το έτος 1962 οδήγησε τα βήματά της στην Ιερά Μονή Θαψανών Πάρου την οποία είχε ιδρύσει ο αείμνηστος Γέροντας το 1939 και ήταν πνευματικός πατήρ των ενασκουμένων αδελφών, παραλλήλως προς τα καθήκοντα του Ηγουμένου της ιστορικής Μονής Λογγοβάρδας Πάρου. Το 1989 διεδέχθη στην Ηγουμενία την αείμνηστη Γερόντισσα Φιλοθέη Σιγάλα.
Ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος λόγω απεργίας των πλοίων δεν κατέστη δυνατόν να μεταβεί στην Πάρο αλλά εκ των πραγμάτων λόγω αυστηράς συστάσεως των ειδικών οι οποίοι διαπίστωσαν αυξημένο ιικό φορτίο στο Ιερό Ησυχαστήριο εξ’ αιτίας του γεγονότος ότι νόσησαν όλες οι Αδελφές η Εξόδιος Ακολουθία πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών και μόνο με την παρουσία των αδελφών του Ιερού Ησυχαστηρίου από τον Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Λογγοβάρδας πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη π. Νικόδημο Σαραντόπουλο ο οποίος και εκείνος προσφάτως είχε νοσήσει και ως εκ τούτου βρίσκεται σε περίοδο φυσικής ανοσίας.
Στην συνέχεια παραθέτουμε επιστολή του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας προς την Αδελφότητα του Ιερού Ησυχαστηρίου η οποία ανεγνώσθη κατά την διάρκεια της Εξοδίου Ακολουθίας, λόγω της αδυναμίας μεταβάσεώς του στην Πάρο:
ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ κ. ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΠΟΡΦΑΝΙΣΘΕΙΣΕΣ ΜΟΝΑΧΕΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΗΣ
ΘΑΨΑΝΩΝ ΠΑΡΟΥ
«Τρείς μόλις ημέρες μετά την εορτή του προστάτου της και πνευματικού πατρός του Γέροντός της Αγίου Νεκταρίου και παραμονή της μνήμης του Μεγάλου Πατρός της Εκκλησίας μας Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου ο Κυριεύων της ζωής και Δεσπόζων του θανάτου Κύριός μας κάλεσε τα ξημερώματα κοντά του την σεβαστή και μακαριστή Γερόντισσα Νεκταρία, γεμίζοντας θλίψη, κατ΄ άνθρωπον, τις καρδιές των αδελφών Μοναχών του Ιερού Ησυχαστηρίου Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης αλλά και όλων όσων είχαμε την ευλογία να την γνωρίσουμε και να αποκτήσουμε την εμπειρία γλυκύτατης και συνάμα χαρισματικής προσωπικότητάς της.
Η Γερόντισσα Νεκταρία επί σχεδόν 60 χρόνια ως μοναχή και 32 ως Ηγουμένη σφράγισε ανεξίτηλα με την ήσυχη και ταπεινή παρουσία της την ιστορία του Ιερού Ησυχαστηρίου των Θαψανών. Πνευματικό τέκνο του Οσίου πατρός ημών Φιλοθέου του Ζερβάκου γαλουχήθηκε στα νάματα της Ορθοδόξου πνευματικότητας με τον πλέον αυθεντικό τρόπο γι’ αυτό και η ζωή της ήταν ζωή διακρίσεως, εμπιστοσύνης στην πρόνοια του Θεού, διακονίας του Αγίου θελήματός Του και αγάπης προς τον συνάνθρωπο.
Τα συναισθήματά μας τούτη την ώρα είναι ανάμεικτα. Η φυσική της απώλεια μας λυπεί διότι πλέον στερούμεθα την κοινωνία με το πράο και μειλίχιο πρόσωπό της. Θα μας λείψει το ιλαρόν της φυσιογνωμίας της αλλά και ο πάντοτε λεπτός, γλυκύς και ευγενής τρόπος της όπως αυτός εκφραζόταν με κάθε λόγο που σου απηύθυνε. Ιδιαίτερη εντύπωση μου προκαλούσε πάντοτε ο χαρακτηρισμός που χρησιμοποιούσε για τις αδελφές του Ησυχαστηρίου τις οποίες αποκαλούσε «τα παιδιά μου» αφού πράγματι ως στοργική μητέρα φρόντισε για τις πνευματικές και υλικές ανάγκες όλης της αδελφότητος. Η αγάπη και ο σεβασμός της όμως δεν περιοριζόταν μόνο στα πρόσωπα των Μοναχών αλλά έτσι αντιμετώπιζε κάθε ψυχή που περνούσε το κατώφλι του Ιερού Ησυχαστηρίου σταλάζοντας βάλσαμο στις καρδιές των προσκυνητών.
Μπροστά λοιπόν στην απώλεια της μακαριστής Γερόντισσας θλιβόμαστε και πενθούμε. Όμως ακούγοντας τον Ευαγγελικό και αδιάψευστο λόγο του Κυρίου μας ο οποίος μας βεβαιώνει πως « Ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με έχει ζωήν αιώνιον και εις κρίσιν ουκ έρχεται αλλά μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν. (Ιω. 5,24)» ο πόνος και η λύπη μετατρέπεται σε πνευματική χαρά και αγαλλίαση αφού η Γερόντισσα Νεκταρία έζησε την ζωή της με βεβαία και σταθερά πίστη στον Θεό και τον σωτήριο λόγο Του και αυτό μας δίνει την βεβαιότητα ότι πράγματι ο θάνατός της είναι μετάβαση στην όντως ζωή. Εξάλλου για τον πνευματικό και πιστό άνθρωπο και ιδιαιτέρως για τους ανήκοντες στις τάξεις των μοναχών όπως η μακαριστή Γερόντισσα Νεκταρία ο θάνατος δεν είναι αιτία απόγνωσης και απελπισίας αλλά αφορμή μετανοίας και συνεχούς προετοιμασίας για την μεγάλη συνάντηση με τον ηγαπημένο Νυμφίο Χριστό. Ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης στο βιβλίο του «Κλίμαξ των αρετών» μιλώντας για την μνήμη θανάτου στη ζωή των μοναχών αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η μνήμη του θανάτου σ΄αυτούς που ζουν στο Κοινόβιο δημιουργεί κόπους, λεπτολόγησι των αμαρτιών τους και γλυκειά υποδοχή των «ατιμιών». Ενώ στους ησυχαστάς πού ζουν μακριά από θορύβους προξενεί απελευθέρωσι από βιοτικές φροντίδες, αδιάλειπτη προσευχή και φυλακή του νου – αρετές πού είναι και μητέρες και θυγατέρες της μνήμης του θανάτου.» και σε άλλο σημείο θα πει πως «Όποιος νεκρώθηκε για όλα τα γήϊνα, αυτός ενθυμείται τον θάνατο. Εκείνος όμως πού διατηρεί μαζί τους δεσμούς δεν ευκαιρεί για κάτι τέτοιο, αφού άλλωστε με την συμπεριφορά του γίνεται ο ίδιος εχθρός του εαυτού του.»
Η μοναχική πολιτεία την οποία επέλεξε να διανύσει στον επίγειο βίο η μακαριστή Γερόντισσα είναι αυτό ακριβώς. Μια συνεχής αποταγή των υλικών πραγμάτων και απολαύσεων και μια διαρκής μνήμη θανάτου ώστε απαλλαγμένος ο μοναχός από τα βάρη αυτού του κόσμου και με τον νου του συνεχώς στον ουρανό να μπορεί να αποφεύγει την αμαρτία, να καλλιεργεί τις αρετές και να οδηγείται στην απόλυτη ένωση με τον Θεό.
«Μακαρία η οδός η πορεύη σήμερον ότι ητοιμάσθη σοι τόπος αναπάυσεως» μακαριστή και πολυαγαπημένη μας Γερόντισσα Νεκταρία. Με αυτή την πίστη σε προπέμπουμε σήμερα και εναποθέτουμε το χοϊκό σου σώμα που φιλοξένησε την γλυκύτατη και γεμάτη πίστη και αγάπη ψυχή σου στην Παριανή γη που αγάπησες και διηκόνησες. Είμαστε βέβαιοι πως και από την αγκαλιά του Θεού δεν θα πάψεις να προσεύχεσαι για «τα παιδιά σου» τις πολυαγαπημένες σου αδελφές του Ησυχαστηρίου των Θαψανών για τις οποίες έλεγες «προσεύχομαι να σωθούμε όλες. Πρώτα οι χρυσές μου αδελφούλες, τα παιδιά μου και τελευταία εγώ...» αλλά και για όλους εμάς που είχαμε την ευλογία να σε γνωρίσουμε. Ευφραίνου και συναγάλλου μαζί με τον Όσιο Γέροντά σου Φιλόθεο Ζερβάκο στην Ουράνια Βασιλεία που τόσο πολύ πόθησες και για την οποία τόσο πολύ αγωνίστηκες. Ας είναι η μνήμη σου αιωνία και αγήρως!»