Η ζωή στην ύπαιθρο έρχεται με πολλούς συγκάτοικους, μιας που εκεί είναι το σπίτι τους. Ο λόγος για τα έντομα, τα ερπετά και τα άγρια ζώα, που ζουν έξω από τις πόλεις. Τα πιο τρομακτικά είναι τα φίδια, βέβαια, επειδή τα έχουμε συνδέσει με το δηλητήριο και την πιθανότητα να μας δαγκώσει.
Η πραγματικότητα είναι αρκετά διαφορετική, αφού υπάρχουν αρκετά ακίνδυνα φίδια, τα οποία είναι πιο πιθανό να συναντήσετε από ότι ένα δηλητηριώδες. Στο μυαλό μας όλα μοιάζουν, όλα είναι επικίνδυνα και σίγουρα όταν συναντήσουμε ένα, δεν θα ανοίξουμε το κινητό να ψάξουμε αν είναι δηλητηριώδες ή όχι. Θα φωνάξουμε, θα τρέξουμε, σπάζοντας μάλλον το προσωπικό μας ρεκόρ στην ταχύτητα.
Το πιο γρήγορο φίδι στην Ελλάδα
Σε αυτό το άρθρο, θα σας συστήσουμε την σαΐτα, ένα φίδι που ζει στην Ελλάδα, με επιστημονική ονομασία Platyceps najadum και προέλευση από την οικογένεια Colubridae. Τη συναντάμε σε χωράφια, αλλά και πετρώδεις περιοχές με θάμνους. Η παρουσία της έχει καταγραφεί σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και σε πολλά νησιωτικά συμπλέγματα όπως το Ιόνιο, τις Κυκλάδες, τον Αργοσαρωνικό, τα Δωδεκάνησα και το βορειοανατολικό Αιγαίο.
Είναι εντελώς ακίνδυνο φίδι, αφού δεν έχει δηλητήριο και τρέφεται με έντομα, σαύρες και μικρά τρωκτικά. Αν το δείτε στο σπίτι, δεν έχει έρθει για εσάς, αλλά για τις σαύρες και τα σαμιαμίδια. Αυτό που χαρακτηρίζει τη σαΐτα είναι η ταχύτητά της, τόσο όταν βρίσκεται στο έδαφος, όσο και όταν σκαρφαλώνει. Κυκλοφορεί κυρίως την ημέρα, ζευγαρώνει την άνοιξη και τον χειμώνα πέφτει σε χειμέρια νάρκη. Τις πολύ ζεστές μέρες, ίσως τη συναντήσετε και αργά το απόγευμα.
Έχει πολύ λεπτό σώμα, μακρύ που συνήθως φτάνει το ένα μέτρο και πιο σπάνια τα 135 εκατοστά. Η εμφάνιση της έχει ενδιαφέρον αφού από το κεφάλι, το λαιμό και μέχρι σχεδόν το 1/3, έχει σκουρόχρωμες κηλίδες. Το μισό σώμα της ραχιαία έχει χρώμα γκρίζο/πράσινο ή καστανό/λαδί, ενώ το υπόλοιπο καστανό ή κοκκινωπό. Η κοιλιά του φιδιού έχει κιτρινωπό/υπόλευκο χρώμα.
Όταν νιώσει απειλή, τρέχει μακριά, ενώ αν είναι σε δέντρο, μπορεί να πεταχτεί από το ένα σε άλλο, με μεγάλη ταχύτητα. Πολλοί πιστεύουν ότι τινάζεται επειδή θέλει να επιτεθεί, η αλήθεια είναι όμως ότι το κάνει για να γλιτώσει.
Επίσης ακίνδυνα φίδια είναι το σπιτόφιδο, η δενδρογαλιά, ο λαφιάτης, το φίδι του Ασκληπιού, το θαμνόφιδο και το ασινόφιδο.
Από τι απειλείται η σαΐτα
Οι περισσότεροι θανατώνουν τα συγκεκριμένα φίδια, μη γνωρίζοντας ότι είναι ακίνδυνα. Επίσης, ελάχιστοι οδηγοί θα σταματήσουν για να μην πατήσουν μια σαΐτα, οπότε πολλές πεθαίνουν και στο δρόμο. Σε εθνικό, κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, η σαΐτα προστατεύεται επαρκώς, όμως γίνεται σε θεωρητικό επίπεδο. Επιπλέον, το ελεύθερο και καθαρό περιβάλλον για να ζουν τα φίδια, όλο και συρρικνώνεται, κάτι που πιέζει ακόμη περισσότερο τον πληθυσμό τους. Το ίδιο πρόβλημα δημιουργεί και ο υπερτουρισμός σε κάποια μέρη που αυξάνει την ανάγκη για τη δημιουργία υποδομών, μειώνοντας τους οικοτόπους.
Θα πρέπει να γνωρίζετε πως ένα φίδι δεν επιτίθεται ποτέ στον άνθρωπο, εκτός αν υπάρχει λόγος και δεχτούν εκείνα πρώτα επίθεση. Αν σας δαγκώσει και επειδή ίσως να μην είστε θέση να την ξεχωρίσετε, απομακρυνθείτε και καλέστε αμέσως βοήθεια. Μην το δέσετε, μην σκίσετε την περιοχή και μη βάλετε πάγο.
Τα φίδια είναι πολύ σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα της βιοποικιλότητας. Βοηθάνε στην επιβίωση των καλλιεργειών, αφού τρώνε έντομα και τρωκτικά.
Θα πρέπει να ενημερωθούμε πριν αρχίσουμε άκριτα να τα κυνηγούμε και να τα βλάπτουμε. Όσο για το σπίτι μας, υπάρχουν αρκετοί φυσικοί τρόποι για να κρατήσουμε τη σαΐτα και άλλα φίδια μακριά.
Με πληροφορίες από τον Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού και τον Άτλαντα Ερπετών και Αμφίβιων της Ελλάδας.
Μέλος του μητρώου
