Η γραπτή εισήγηση του Κώστα Αργουζή…

Εισηγητής Κώστας Αργουζής, μέλος του Συντονιστικού των Φορέων της Πάρου και της Αντιπάρου για την Υγεία

Όταν, έπειτα από πολλές προσπάθειες, κατοχυρώθηκε η αρχή της νησιωτικότητας στο σύνταγμα, αυτό θεωρήθηκε σημαντική κατάκτηση για τα νησιά μας. Όμως η αρχή αυτή στο χώρο της υγείας δεν έγινε ποτέ πράξη, με αποτέλεσμα να βιώνουμε στα νησιά μας τραγικές καταστάσεις με απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, με ανάπηρους συμπολίτες μας, με ακύρωση του ρόλου των Κέντρων Υγείας που η καλή τους οργάνωση και λειτουργία θα είχε συμβάλει στην πρόληψη , στην αντιμετώπιση πολλών περιστατικών στο χώρο τους και στη μείωση του συνωστισμού στα νοσοκομεία του κέντρου.

Το γεγονός και μόνο ότι η 2η ΔΥΠε, που έχει στην ευθύνη της όλα τα νοσοκομεία του Πειραιά με τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά, έχει και τη διοικητική ευθύνη των Νοσοκομείων, των Κέντρων Υγείας και των Περιφερειακών Ιατρείων του Αιγαίου, καταδεικνύει το πόσο υποβαθμισμένη είναι η αντιμετώπιση της υγείας στα νησιά μας. Στα πλαίσια της νησιωτικότητας το Αιγαίο έπρεπε να αποτελεί ξεχωριστή ΔΥΠε και στο Υπουργείο Υγείας έπρεπε να υπάρχει ειδική διεύθυνση για τα νησιά μας.

Η έλλειψη πρόνοιας από την κυβέρνηση να εξασφαλίσει χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ειδικό πρόγραμμα για τα νησιά της Ελλάδας για τον τομέα της υγείας δείχνει το μέγεθος της αδιαφορίας και την ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται κεντρικά ένα τόσο σοβαρό θέμα.

Ιδού τι εκθέτει στέλεχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Κατά την προγραμματική περίοδο 2007-2013, εκτός από τα ευρωπαϊκά κονδύλια του ΕΣΠΑ (Περιφερειακό και Κοινωνικό Ταμείο, και Ταμείο Συνοχής) και αυτά για την Αγροτική ανάπτυξη και την Αλιεία, κονδύλια εντασσόμενα σε κάποιο ειδικό πρόγραμμα για τα νησιά της Ελλάδας δεν υπήρχαν και ούτε πρόσφατα προστέθηκαν. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε παρέμβαση για υλοποίηση πολιτικών στα ελληνικά νησιά περνούν κυρίως μέσα από τα περιφερειακά προγράμματα, αλλά και από τα τομεακά.

Σύμφωνα με όσα γνωρίζω, ούτε και για την επόμενη προγραμματική περίοδο (2014-2020) θα υπάρξει κάποια ειδική μέριμνα για τα ελληνικά νησιά. Θα ακολουθηθεί η πρακτική της παρούσας περιόδου.

Σε ό,τι αφορά στις πολιτικές υγείας για τα ελληνικά νησιά και πάλι δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη μέριμνα στα εν ισχύει περιφερειακά και τομεακά προγράμματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υλοποιούνται τέτοιες πολιτικές στα νησιά. Σημαίνει ότι δεν υπάρχει στα πλαίσια των παραπάνω επιχειρησιακών προγραμμάτων κάποια θεματική προτεραιότητα για τέτοιες πολιτικές. Με άλλα λόγια, ό,τι τυχόν γίνεται στα νησιά στον τομέα της υγείας γίνεται μέσα από τα Περιφερειακά Συμβούλια (στα περιφερειακά προγράμματα) και από τα υπουργεία (στα τομεακά), και σε κάθε περίπτωση δεν βασίζεται πάνω σε κάποια συγκεκριμένη στρατηγική υγείας για τα νησιά και σε ανάλογες συγκροτημένες πολιτικές.

Για τα περιφερειακά προγράμματα ίσως υπάρχουν κάποιες παρεμβάσεις (π.χ. τηλεϊατρικής) στο τομεακό πρόγραμμα 'Ψηφιακή Σύγκλιση' που είναι επίσης πρόγραμμα της REGIO.

Σε ό,τι αφορά στο Κοινωνικό Ταμείο, παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας έχουμε σε δύο προγράμματα: (1) στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 'Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού' του Υπουργείου εργασίας, στο οποίο ο 5ος Άξονας Προτεραιότητας αφορά στην Υγεία. Σε αυτόν τον άξονα υπάρχουν 3 υπο-προτεραιότητες: η Ψυχική Υγεία, η Πρωτοβάθμια Υγεία και η Δημόσια Υγεία. Θεωρώ ότι αν χρηματοδοτείται κάτι για κάποια νησιά αυτό θα προέρχεται από την υπο-προτεραιότητα της πρωτοβάθμιας υγείας. Οι άλλες δύο υπο-προτεραιότητες χρηματοδοτούν σχεδόν αποκλειστικά μεταρρυθμίσεις. (2) Στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 'Διοικητική Μεταρρύθμιση', όπου πάλι χρηματοδοτείται τμήμα της διοικητικής μεταρρύθμισης της υγείας, αποκλείεται να υπάρχουν παρεμβάσεις για τα νησιά.

Η οικονομική κρίση που βιώνουμε βρήκε το Εθνικό Σύστημα Υγείας υποβαθμισμένο και σ' αυτό συνετέλεσε και η συνταξιοδότηση γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, που είχαν ενταχθεί στο ΕΣΥ με το ξεκίνημά του.

Όλα τα προαναφερθέντα είχαν ως αποτέλεσμα την αποψίλωση πολλών Νοσοκομειακών Μονάδων και Κέντρων Υγείας, όπως είναι και η περίπτωση του δικού μας Κέντρου Υγείας, στο οποίο κενώθηκαν οι 2 οργανικές θέσεις παιδιάτρων, η θέση του γυναικολόγου, του καρδιολόγου, οι θέσεις 2 παθολόγων, της μαίας και του νοσηλευτικού προσωπικού.

Αυτός ήταν και ο λόγος που το Σεπτέμβρη του 2012 ξεκινήσαμε κινητοποιήσεις δημιουργώντας ένα άτυπο όργανο στο οποίο συμμετείχαν όλοι οι φορείς της Πάρου και της Αντιπάρου.

Στις συναντήσεις που είχαμε με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας διαπιστώσαμε την κατηγορηματική άρνηση στελέχωσης του Κέντρου Υγείας με μόνιμους γιατρούς.

Βρήκαμε μπροστά έναν πρόχειρο και αντιεπιστημονικό τρόπο στελέχωσης που ακούει στο όνομα «επικουρικός γιατρός». Γιατροί με ετήσιες συμβάσεις και με μισθούς χαμηλότερους από αυτούς των μόνιμων γιατρών.

Στα πλαίσια αυτής της κυβερνητικής πολιτικής στελεχώθηκε το Κέντρο Υγείας με καρδιολόγο , γυναικολόγο, ορθοπεδικό και ένα παθολόγο.

Για την κάλυψη της θέσης του παιδιάτρου, αναζητείται ακόμα γιατρός, αφού παρά τις προκηρύξεις που έγιναν η θέση δεν έχει ακόμη καλυφθεί.

Στο χώρο του νοσηλευτικού προσωπικού η κατάσταση είναι τραγική. Υπηρετούν μόνο 2 νοσηλεύτριες εκ των οποίων η μια είναι με τρίμηνη απόσπαση.

Αποτέλεσμα αυτής της εμβαλωματικής αντιμετώπισης είναι η προετοιμασία από τους φορείς της Πάρου νέων κινητοποιήσεων με στόχο τη γενική απεργία , εάν αυτή αποφασιστεί με τοπικό δημοψήφισμα που έχουμε προγραμματίσει.

Αίτημα αυτής της κινητοποίησης είναι η μόνιμη λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πρωτοβάθμια δημόσια περίθαλψη στο νησί, αφού οι συμβάσεις των επικουρικών γιατρών λήγουν σύντομα, χωρίς να είναι βέβαιο, ότι οι θέσεις αυτές θα προκηρυχθούν και πάλι ή αν θα υπάρξουν ενδιαφερόμενοι.

Η Περιφέρεια μας, εκτιμώντας και την δεινή κατάσταση που έχει περιέλθει σημαντικό τμήμα του πληθυσμού των νησιών μας, οφείλει να αντιμετωπίσει με δυναμικό τρόπο τα προβλήματα της υγείας στο χώρο της. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε κινητοποιήσεις, αλλά κυρίως σε τεκμηριωμένες και ρεαλιστικές προτάσεις, που δεν θα εξαντλούνται απλά σε έγγραφα αλλά σε οργανωμένες παρεμβάσεις και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και προς την κυβέρνηση.

Ενδεικτικά αναφέρω τις παρακάτω προτάσεις που θα μπορούσε να υιοθετήσει το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Εξαίρεση των νησιών μας από τα μνημονιακά μέτρα του Υπουργείου Υγείας, ώστε να υπάρξουν μόνιμοι γιατροί, μόνιμο νοσηλευτικό προσωπικό και μόνιμη κάλυψη σε διασώστες, όπου λειτουργούν παραρτήματα του ΕΚΑΒ.

Οργάνωση της τηλεϊατρικής και σύνδεση των Κέντρων Υγείας και των Περιφερειακών Ιατρείων με Νοσοκομειακές Μονάδες του Κέντρου χωρίς καμιά χρονοτριβή.

Οργάνωση της προληπτικής ιατρικής.

Αναβάθμιση των Διοικουσών επιτροπών των Κέντρων Υγείας, ώστε αυτές να έχουν αποφασιστικές αρμοδιότητες και όχι εισηγητικές.

Οργάνωση ταμειακής υπηρεσίας στα Κέντρα Υγείας.

Τέλος για τη μεταφορά των έκτακτων περιστατικών να σταθμεύει μόνιμα στο γεωγραφικό ή το διοικητικό κέντρο των Κυκλάδων ελικόπτερο, από αυτά που χρησιμοποιεί το ΕΚΑΒ. Να σταματήσει επιτέλους η μεταφορά με τα σκάφη των ιδιωτών που λυμαίνονται το ελληνικό δημόσιο. Στην Πάρο είναι ελλιμενισμένα δύο τέτοια σκάφη και αν συνεχισθεί η απαράδεκτη αυτή κατάσταση σε λίγο θα υπάρξει και τρίτο.

Και να σκεφθεί κανείς ότι το νησί μας διαθέτει υγειονομικό αεροσκάφος, το οποίο είναι καθηλωμένο στο έδαφος επί ένα χρόνο εξαιτίας και της ελληνικής γραφειοκρατίας.