Θεωρώντας ότι ο πρωτογενής τομέας μπορεί να αποτελέσει ένα σοβαρό πυλώνα οικονομικής δραστηριότητας παρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον όλες τις προσπάθειες που γίνονται στην περιοχή μας, από τις οποίες κάποιες αποτελούν και παραδείγματα προς μίμηση, όπως των νέων αγροτών Αρσένη Λουκή και της Κατερίνας Μόσχου και φυσικά και άλλων νέων ανθρώπων που καταγίνονται επιτυχώς με απόπειρες στην πρωτογενή παραγωγή στην Πάρο.
Με αφορμή τη χθεσινή παγκόσμια ημέρα θαλασσών και ωκεανών θα ασχοληθούμε στο παρόν με την Αλιεία, αφού προηγουμένως γίνει μια αναφορά στην τεράστια σημασία του υδάτινου παράγοντα και των θαλασσών για το μέλλον της ανθρωπότητας αλλά και για τα νησιά μας. Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε προκειμένου να ενημερωθούν οι άνθρωποι για τη μεγάλη αξία των θαλασσών καθώς και την προσπάθεια δημιουργίας ενός διεθνούς κινήματος προστασίας τους με τη δημιουργία μιας αειφόρου διαχείρισης των ωκεανών του πλανήτη. Η θάλασσα αποτελεί αδιαμφισβήτητα μια τροφοδότρια δύναμη ζωής (πηγή οξυγόνου, πρωτεϊνών, απορρόφηση περίπου του 30% του διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από τον άνθρωπο, περιορίζοντας τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη κλπ), μια πηγή ίασης (με τη δημιουργία φαρμάκων κι όχι μόνο) και ένα κρίσιμο μέρος της βιόσφαιρας. Οι άνθρωποι με τις ενέργειες τους έχουν προκαλέσει τεράστιες φθορές στο θαλάσσιο οικοσύστημα με προεξάρχουσα τη ρύπανση από πλαστικά.
Χτες, Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018 το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, το οποίο επιτελεί πράγματι ένα σπουδαίο έργο (σε σχέση με τη ναυτική ιστορία, τα ναυτικά επαγγέλματα, τη ναυτική τεχνολογία και ναυπηγική, την αλιεία καθώς και τους φάρους), προέβαλε σε ζωντανή ροή από την ιστοσελίδα του τη μεγάλη πρωτοβουλία για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Σαντορίνη υπό την αιγίδα του Δήμου Θήρας σε συνεργασία με το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, της Healthy Seas μαζί με τους Δύτες του Κουστώ και του κέντρου καταδύσεων Atlantis προκειμένου να ανασυρθεί από τον βυθό της θαλάσσιας περιοχής της Σαντορίνης, ένα τεράστιο «δίχτυ φάντασμα» (ονομάζονται έτσι τα αλιευτικά δίχτυα που χάνονται ή εγκαταλείπονται, αλλά συνεχίζουν να αλιεύουν ψάρια και άλλα θαλάσσια ζώα χωρίς την ανθρώπινη συμμετοχή. Χιλιάδες θαλάσσια ζώα, όπως δελφίνια, φώκιες, χελώνες, τραυματίζονται και συχνά πεθαίνουν λόγω της εμπλοκής τους σε αυτά τα δίχτυα, που δεν είναι παρά πλαστικά, μη βιοδιασπώμενα απορρίμματα για εκατοντάδες χρόνια στη θάλασσα), το οποίο εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια καταδυτικής έρευνας το 2016 για να δημιουργηθεί η πρώτη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή στο νησί.
Οι Κυκλάδες, μια συστάδα νησιών στο Αιγαίο χαρακτηρίζονται από το υδάτινο στοιχείο κι αυτό συναρτάται και με τις ασχολίες των κατοίκων, έτσι η Αλιεία αποτελούσε παλαιόθεν ένα από τα παραδοσιακά επαγγέλματα στην περιοχή μας.
Το Νότιο Αιγαίο, κι οι Κυκλάδες είναι μία από τις τρεις ελληνικές και συνολικά έντεκα ευρωπαϊκές περιφέρειες που είναι χαρακτηρισμένες ως Περιφέρειες εξάρτησης από την αλιεία. Η Αλιεία θεωρείται σημαντικός πυλώνας για την ανάπτυξη της οικονομίας γιατί συντελεί σημαντικά στη διατήρηση του οικονομικού και κοινωνικού ιστού των νησιών μας αλλά ταυτόχρονα και μίας παραγωγικής βάσης, κυρίως σε νησιά που παρουσιάζουν μειωμένη τουριστική κίνηση.
Η Πάρος υπερέχει όλων των άλλων κυκλαδονησιών σε αλιευτικό στόλο (σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται από την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου), παρόλο βέβαια που η αλιευτική δραστηριότητα έχει παρουσιάσει μείωση τις τελευταίες δεκαετίες, όχι μόνο λόγω της επέλασης του τουρισμού ως κύριας παραγωγικής πκι οικονομικής δραστηριότητας για το νησί αλλά και λόγω της μείωσης των ιχθυοαποθεμάτων που οφείλονται σε πολυποίκιλους παράγοντες (εξελιγμένα εργαλεία αλίευσης καθώς και θαλάσσια ρύπανση προβάλλουν σε επικίνδυνο βαθμό τα διάφορα θαλάσσια είδη).
Η αλιεία συντηρείται σε οικογενειακή βάση, ενώ λίγοι είναι αυτοί που απασχολούνται αποκλειστικά σε αυτή λόγω εξάντλησης του αλιευτικού πλούτου. Η αλιευτική δύναμη του νησιού τα τελευταία χρόνια έχει περιοριστεί σημαντικά εξαιτίας αφενός της απόφαση της Ε.Ε. για περιορισμό του αλιευτικού στόλου στην Ελλάδα, γεγονός που ανάγκασε πολλούς αλιείς να εγκαταλείψουν το επάγγελμα καταστρέφοντας παράλληλα τα σκάφη τους αλλά κι αφετέρου λόγω υπεραλίευσης που συντελεί στον υποβιβασμό και κατ’ επέκταση στο μαρασμό του αλιευτικού πλούτου της Πάρου. Ως επακόλουθο η τοπική αλιεία δε μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη λόγω τουρισμού ζήτηση σε ψάρια και πλέον η Πάρος καλύπτει τις ανάγκες της με εισαγωγές (σύμφωνα με τα στοιχεία του Σωματείου Αλιέων Πάρου). Επιπρόσθετα σημείο ανταγωνισμού για τους επαγγελματίες αλιείς αποτελούν σε όλα τα πεδία κι οι ερασιτέχνες αλιείς.
Πολλοί αλιείς, τα τελευταία χρόνια έχουν συμμετάσχει σε επενδυτικά προγράμματα για την αλιεία (πχ διάλυση αλιευτικών σκαφών, εκσυγχρονισμός ,αντικατάσταση ή αγορά αλιευτικού σκάφους).
Γίνονται προσπάθειες τα τελευταία χρόνια να αναπτυχτούν δραστηριότητες που συνδέονται με τον εναλλακτικό τουρισμό και θα αυξήσουν τα εισοδήματα των επαγγελματιών αλιέων, όπως ο λεγόμενος αλιευτικός τουρισμός χωρίς όμως να ευδοκιμούν πάντοτε οι προσπάθειες αυτές. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν διεξαχθεί στην Αντίπαρο ημερίδες με θέμα τον αλιευτικό τουρισμό.
Κλείνοντας αυτό το μικρό αφιέρωμα με αφορμή την παγκόσμια ημέρα των θαλασσών και των ωκεανών θα πρέπει όλοι να έχουμε κατά νου, όπως εύστοχα έχει υπογραμμίσει ο Γραμματέας Πολιτικής Επιτροπής & Βουλευτής Ηρακλείου της Νέας Δημοκρατίας έχουμε ανάγκη από μια Ελλάδα μια Ελλάδα με αγρότες που επενδύουν και καινοτομούν Που παρακολουθούν τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, που συμμετέχουν στην ψηφιακή επανάσταση και γίνονται πιο παραγωγικοί. Με άλλα λόγια στηρίζουμε τον πρωτογενή τομέα σε όλες τους τις εκφάνσεις για να μπορούμε να προχωρήσουμε αποτελεσματικά στο μέλλον.
Σημείωση: Ευχαριστούμε τη Μαρία Πριμηκυρίου που είχε την καλοσύνη να επισκεφτεί το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη και να μας προμηθεύσει πολύτιμες πληροφορίες κι υλικό.
Ιφιγένεια Χατζηγεωργίου
Πρόεδρος ΔΗΜ.Τ.Ο. ΝΔ Πάρου Αντιπάρου
Μέλος του μητρώου
