Διαβάστε αναλυτικά τι προβλέπει το σχέδιο νόμου.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, ο νέος φόρος θα επιβληθεί το 2014, είναι χαμηλότερος κατά 16% από τον φόρο που επιβάλλεται σήμερα.
Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών δεν συνυπολογίζει στην πρόβλεψη αυτή, τη φορολόγηση των οικοπέδων και των αγροτεμαχίων, που φορολογούνται για πρώτη φορά.
Όσοι έχουν κατοικίες μόνο πιθανόν να πληρώσουν λιγότερους φόρους σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς, αντίθετα, εάν κατέχουν ένα οικόπεδο ή ένα αγροτεμάχιο, ο φόρος εκτοξεύεται σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Ο ΕΝΦΑ, αφού επιβληθεί επί του ακινήτου, στη συνέχεια κατανέμεται μεταξύ των συνιδιοκτητών του κάθε ακινήτου, ανάλογα με τα εμπράγματα δικαιώματά τους.
Όλα τα ακίνητα είναι αντικείμενο φορολογίας, εκτός αυτών που ανήκουν στο στενό δημόσιο τομέα, ενώ προκειμένου για άλλους φορείς του Δημοσίου, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα κ.λπ. είναι όλοι υποκείμενοι στο φόρο για ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν. Εξαίρεση αποτελούν μόνο ακίνητα που είναι δεσμευμένα από το δημόσιο, χωρίς καμία αποζημίωση, ή θα έπρεπε να έχουν αποδεσμευτεί ή αποζημιωθεί για την απαλλοτρίωσή τους και το δημόσιο δεν το πράττει.
Ειδική πρόνοια έχει ληφθεί για άτομα τα οποία βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία και αδυνατούν να πληρώσουν το φόρο, ιδιαίτερα αν έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά, οπότε υπό προϋποθέσεις απαλλάσσονται ολοσχερώς του φόρου. Τα νομικά πρόσωπα τα οποία αδυνατούν, λόγω των συνθηκών, να αντεπεξέλθουν στη φορολογική τους υποχρέωση, μπορούν να μεταθέσουν χρονικά την πληρωμή του φόρου.
Ο ΕΝΦΑ διακρίνεται σε τρεις βασικές κατηγορίες:
1. Φόρος επί των κτιρίων. Η φορολογία αυτή επιβάλλεται σε όλα τα κτίσματα, με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος του ιδιοκτήτη. Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του κτίσματος ανά τετραγωνικό μέτρο. Ο βασικός φόρος κυμαίνεται από €2,3/μ2 έως €17/μ2, καθορίζεται από την τρέχουσα τιμή ζώνης του κτίσματος (ορίζονται κατ' αντιστοιχία 20 φορολογικές ζώνες) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως των χαρακτηριστικών του κτίσματος (παλαιότητα, όροφος, αριθμός προσόψεων, βοηθητικοί χώροι). Ειδική πρόνοια λαμβάνεται για τα κτίρια ειδικών χρήσεων (π.χ. βιομηχανικά κτίρια, αγροτικές αποθήκες κ.λπ.), καθώς και για ειδικές συνθήκες, όπως τα ημιτελή κτίσματα.
2. Φόρος επί των γηπέδων εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού (οικόπεδα). Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του γηπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο, αναλόγως της μοναδιαίας αξίας του (ορίζονται κατ' αντιστοιχία 25 φορολογικές ζώνες) και κυμαίνεται από €0,02/μ2 έως €30/μ2. Η μοναδιαία αξία του γηπέδου προκύπτει από τη συνολική αξία του γηπέδου (η οποία καθορίζεται από χαρακτηριστικά του γηπέδου, τα οποία χρησιμοποιούνται και σήμερα), που διαιρείται με τη συνολική επιφάνεια. Εφ' όσον στα οικόπεδα βρίσκεται κτίσμα, τότε φορολογείται η επιφάνεια που υπολείπεται από τη χρήση του συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επίσης, στο μέρος του οικοπέδου που φορολογείται, ο φόρος μειώνεται κατά 25%. Ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τα οικόπεδα που η χρήση τους είναι περιοριστικά καθορισμένη, όπως αεροδρόμια ή Βιομηχανικές Ζώνες, και αποτελούν πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως τα εδαφοτεμάχια έδρασης πυλώνων ή λωρίδες γης για σιδηροτροχιές.
3.Φόρος επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού (αγροτεμάχια). Ο βασικός φόρος ανέρχεται σε 0,15 λεπτά του Ευρώ/μ2 (€1,5/στρέμμα) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως της Αρχικής Βασικής Αξίας του (η οποία περικλείει τα βασικά χαρακτηριστικά της γεωγραφικής θέσης του γηπέδου), καθώς και μία σειρά άλλων παραγόντων, όπως το είδος χρήσης του γηπέδου, η απόστασή του από τη θάλασσα και η πρόσοψη στο οδικό δίκτυο. Η ύπαρξη κατοικίας εντός του γηπέδου, η οποία δεν είναι μοναδική για την οικογένεια, υποδηλώνει διαφορετική χρήση του γηπέδου και, ως εκ τούτου η φορολογική επιβάρυνση του γηπέδου αυξάνεται. Ειδική πρόνοια έχει ληφθεί για την μη υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση των μεγάλων αγροτικών καλλιεργειών πάνω από τα 130 στρέμματα. Επίσης, ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τα οικόπεδα που η χρήση τους είναι περιοριστικά καθορισμένη, όπως αεροδρόμια ή Βιομηχανικές Ζώνες, και αποτελούν πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως τα εδαφοτεμάχια έδρασης πυλώνων ή λωρίδες γης για σιδηροτροχιές.
Επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες οικοπέδων στις ακριβές περιοχές
Σημαντικές επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες οικοπέδων εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού θα επιφέρει ο ενιαίος φόρος ακινήτων που θα εφαρμοσθεί το 2014. Τις μεγαλύτερες επιβαρύνσεις θα υποστούν οι ιδιοκτήτες οικοπέδων σε περιοχές με υψηλή μοναδιαία αξία γης καθώς και όσοι έχουν κτίσμα εντός του οικοπέδου.
Για τα οικόπεδα εντός σχεδίου προβλέπονται 25 συντελεστές, ανάλογα με τη μοναδιαία αξία του οικοπέδου. Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του γηπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο, αναλόγως της μοναδιαίας αξίας του, και κυμαίνεται από 0,02 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο έως και 30 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για μοναδιαία αξία γης άνω των 5.000 ευρώ. Η μοναδιαία αξία του γηπέδου προκύπτει από τη συνολική αξία του γηπέδου (η οποία καθορίζεται από χαρακτηριστικά του γηπέδου, τα οποία χρησιμοποιούνται και σήμερα), που διαιρείται με τη συνολική επιφάνεια.
Εφόσον στα οικόπεδα βρίσκεται κτίσμα, τότε φορολογείται η επιφάνεια που υπολείπεται από τη χρήση του συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επίσης, στο μέρος του οικοπέδου που φορολογείται, ο φόρος μειώνεται κατά 25%. Ο ενιαίος φόρος ακινήτων προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της επιφάνειας σε τετραγωνικά μέτρα επί τον συντελεστή φόρου. Φόρος = Επιφάνεια γηπέδου (μ2) x Σ.Φ. Πώς προκύπτει η μοναδιαία αξία.
Η μοναδιαία αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο είναι ο λόγος της φορολογητέας αξίας του οικοπέδου προς τη συνολική επιφάνειά του. Η φορολογητέα αξία του οικοπέδου ισούται με το γινόμενο του συντελεστή οικοπέδου επί τη συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου, τον συντελεστή πρόσοψης και την επιφάνεια του οικοπέδου. Για τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας, λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω:
Για τα οικόπεδα εντός σχεδίου προβλέπονται 25 συντελεστές, ανάλογα με τη μοναδιαία αξία.
α) Ο συντελεστής οικοπέδου (ΣΟικ) και η συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου, καθώς και ο συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (ΣΑΟ).
β) Ανάλογα με την πρόσοψη εφαρμόζεται συντελεστής πρόσοψης (Σ.Π.), ως εξής: 1,00 για πρόσοψη σε μία μόνο οδό, 1,08 για προσόψεις σε δύο ή περισσότερες οδούς ή σε οδό και πλατεία, και 0,80, αν δεν υπάρχει πρόσοψη σε οδό.
Αυξημένος ο φόρος για τα αγροτεμάχια με κτίσμα εντός
Φόρο θα πληρώσουν για πρώτη φορά το 2014 οι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων, σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που είναι σε δημόσια διαβούλευση. Στις περισσότερες περιοχές της χώρας ο φόρος είναι σχετικά χαμηλός, ενώ, αντιθέτως, στις ακριβότερες περιοχές, όπως για παράδειγμα στη Μύκονο, ο φόρος είναι υψηλότερος. Στην περίπτωση, βεβαίως, που εντός του αγροτεμαχίου υπάρχει κτίσμα, ο φόρος αυξάνεται ακόμη περισσότερο.
Ο φόρος για τα αγροτεμάχια προκύπτει από την περιοχή όπου βρίσκεται, την απόσταση από τη θάλασσα, τη χρήση, καθώς και από το αν υπάρχει κτίσμα εντός. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου για τα αγροτεμάχια, ο φόρος προκύπτει από τον Βασικό Συντελεστή Φορολογίας που ορίζεται σε 0,15 λεπτά (ή 0,0015 ευρώ) ανά τ.μ. σε συνδυασμό, κατά περίπτωση, με τους εξής συντελεστές:
• Θέσης, χρήσης, απόστασης από θάλασσα, απομείωσης επιφανείας.
• Αν το αγροτεμάχιο έχει πρόσοψη σε εθνική, ή επαρχιακή, τότε εφαρμόζεται Συντελεστής Πρόσοψης (Σ.Π.) ίσος με 1,2 και 1,1 αντίστοιχα.
• Αναλόγως της ύπαρξης κατοικίας. Σε περίπτωση ύπαρξης κατοικίας εντός του αγροτεμαχίου εφαρμόζεται Συντελεστής Κατοικίας (Σ.Κ.) ίσος με 5.
Αν η κατοικία είναι η μοναδική για την οικογένεια (υπόχρεος, σύζυγος και προστατευόμενα μέλη) του φυσικού προσώπου που έχει τα εμπράγματα δικαιώματα και έχει επιφάνεια χαμηλότερη των 150 τ.μ., ο συντελεστής δεν εφαρμόζεται.
Παραδείγματα:
1. Αγροτεμάχιο 3,5 στρεμμάτων με μονοετή καλλιέργεια, σε περιοχή του Δήμου Ραφήνας, με πρόσοψη σε επαρχιακή οδό και απόσταση μεγαλύτερη από 800 μέτρα από τη θάλασσα. Φόρος αγροτεμαχίου: 20,21 ευρώ.
2. Αγροτεμάχιο 10 στρεμμάτων με δενδροκαλλιέργειες στην Παιανία με πρόσοψη σε επαρχιακή οδό. Εντός του αγροτεμαχίου υπάρχει εξοχική κατοικία 120 τ.μ. Φόρος αγροτεμαχίου: 577,50 ευρώ.
3. Αγροτεμάχιο 2,5 στρεμμάτων με μονοετή καλλιέργεια, σε περιοχή της Μυκόνου, σε απόσταση 200 μέτρων από τη θάλασσα, με πρόσοψη σε επαρχιακή οδό. Στο αγροτεμάχιο υπάρχει εξοχική κατοικία 150 τ.μ. Φόρος αγροτεμαχίου: 144,37 ευρώ.
www.kathimerini.gr