στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία, έχει ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών για τις συνέπειες σε περίπτωση ατυχήματος. Ανάλογη ανησυχία εκφράζεται στα Κύθηρα, στο Γύθειο, στη Μεσσηνία κ.α. Το χημικό φορτίο μεταφέρθηκε ήδη στο αμερικανικό πλοίο Cape Ray.
Η μεταφόρτωση έγινε στο λιμάνι Τζόια Τάουρο της Καλαβρίας και όπως επιβεβαίωσε το Πεντάγωνο, σύμφωνα με τηλεγραφήματα, η διαδικασία μεταφοράς 570 τόνων υγροποιημένων τοξικών αερίων ολοκληρώθηκε. Το σχέδιο προβλέπει την εν πλω υδρόλυση των δραστικών ουσιών στα διεθνή ύδατα της Μεσογείου επί του πλοίου Cape Ray, η οποία θα διαρκέσει δύο μήνες, ενώ τα επικίνδυνα υποπροϊόντα από τη διαδικασία θα μεταφερθούν για επεξεργασία σε εγκαταστάσεις στη Γερμανία και στη Φινλανδία, σύμφωνα με το Πεντάγωνο.
«Υπάρχουν σοβαροί λόγοι ειρήνης, δημοκρατίας, υγείας και οικονομίας που αντιδρούμε» λέει ο πρώην ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης ο οποίος έφερε το θέμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μετέχει στη διοργάνωση συλλαλητηρίου, στις 11 Ιουλίου στην Αθήνα.
Αρνήθηκαν το ρίσκο
«Τα χημικά όπλα κατασκευάστηκαν σε συγκεκριμένες χώρες, όπως Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία κ.α. από εταιρείες που είχαν υπερκέρδη και εξήχθησαν με ειδικές άδειες. Ομως οι χώρες αυτές δεν έχουν το ρίσκο στη δημόσια υγεία, ούτε το οικονομικό κόστος, που επωμίζονται οι λαοί της Μεσογείου. Επίσης είναι η αποσιώπηση των δεδομένων και η προσπάθεια να μην υπάρχει δημόσια πληροφόρηση. Κινδυνεύει η δημόσια υγεία σε ενδεχόμενο ατύχημα κατά την υδρόλυση ή τη μεταφορά των αποβλήτων και βέβαια είναι οι επιπτώσεις στην οικονομική ζωή σε περιοχές που εξαρτώνται από την αλιεία και τον τουρισμό. Πάνω από όλα όμως δημιουργείται ένα προηγούμενο: ο φόβος ότι τα δικά μας νερά στη Μεσόγειο θα είναι η εύκολη λύση κάθε φορά που θα υπάρχει ανάλογο πρόβλημα».
Η πιθανότητα ατυχήματος προκαλεί έντονη ανησυχία στους φορείς προστασίας του περιβάλλοντος, τα μέλη των οποίων δεν θέλουν ούτε να σκέφτονται το ενδεχόμενο διαρροής τοξικών ουσιών, αφού η καταστροφή θα είναι ανυπολόγιστη. «Χώρες με υποδομή διαχείρισης τοξικών αρνήθηκαν να τα δεχθούν λόγω επικινδυνότητας. Η μέθοδος της υδρόλυσης είναι γνωστή και θεωρητικά ασφαλής στη στεριά. Ομως ποτέ δεν έχει γίνει ανάλογο εγχείρημα εν πλω σε τόσο μεγάλη ποσότητα και σε τόσο μεγάλη χρονική περίοδο καθώς η διαδικασία θα διαρκέσει 60-90 ημέρες. Πρόκειται για ασταθές θαλάσσιο περιβάλλον με έντονα καιρικά φαινόμενα. Η περιοχή που έχει επιλεγεί, όπως εκτιμούμε, ανάμεσα σε Κρήτη και Σικελία είναι από τα βαθύτερα σημεία, γνωστή ως αβυσσαλέα πεδιάδα του Ιονίου. Από τον ΟΑΧΟ βεβαιώνουν για τη διαδικασία ασφάλειας, η οποία όμως είναι τόσο σύνθετη και σίγουρα επικίνδυνη» εξηγεί η Αναστασία Μήλιου από τη ΜΚΟ Αρχιπέλαγος με εξειδίκευση σε θέματα θαλασσίου περιβάλλοντος.
«Οι επιπτώσεις πιθανόν να μην είναι άμεσες και για αυτό θεωρούνται πιο επικίνδυνες. Σε περίπτωση π.χ. διαρροής, το αέριο μουστάρδας βεβαίως θα αραιωθεί στην ατμόσφαιρα, αλλά θα προκαλέσει βιο-συσσώρευση. Αντίστοιχα στη θάλασσα τα τοξικά στοιχεία δεν βιοδιασπώνται αλλά περνούν στην τροφική αλυσίδα και καταλήγουν στον άνθρωπο», λέει από το Αρχιπέλαγος ο Θοδωρής Τσιμπίδης.
Η Παγκρήτια Συντονιστική Επιτροπή που αντιτίθεται στην καταστροφή των χημικών με επιστολή προς τον Γενικό Διευθυντή του Οργανισμού Απαγόρευσης Χημικών Οπλων Αχμέτ Ουζουμκού εκφράζει αγωνία ενώ υπογραμμίζει την πιθανότητα να αποκρύβονται πληροφορίες.
«Οι ανασφαλείς συνθήκες εργασίας στο απρόβλεπτο θαλάσσιο περιβάλλον και μάλιστα στα διεθνή ύδατα, όπου ο κρατικός-δημόσιος έλεγχος είναι περιορισμένος, μεγαλώνουν περισσότερο τις ανησυχίες μας. Αλλωστε, σε εσάς, παρέχεται η ?νόμιμη κατ' εξαίρεση? δυνατότητα ως Γενικός Διευθυντής να αποκρύβετε διαρροές και ατυχήματα ως απόρρητα γεγονότα και οι γειτονικές στα διεθνή ύδατα χώρες να μη γνωρίζουν τα εμπιστευτικά γεγονότα που θα συμβαίνουν σε βάρος τους».
Αγνοια
«Είναι πολύ ανησυχητικά τα πράγματα καθώς σε περίπτωση ατυχήματος έχουμε καταστραφεί όλοι. Απλώς ακόμα πολλοί δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία του θέματος. Μπορεί κάποια στιγμή να μας πουν ότι όλα τελείωσαν, χωρίς να γνωρίζουμε τι έχει γίνει» λέει από το Ρέθυμνο ο Γιώργος Πολιουδάκης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης.
Την επιστολή προς τον ΟΑΧΟ υπογράφουν δήμαρχοι απ' όλη την Κρήτη, στελέχη της Περιφέρειας, εκπρόσωποι επιστημονικών, επαγγελματικών, εργατικών κέντρων κλπ.
«Η επεξεργασία σε κινητές μονάδες και σε θαλάσσιο περιβάλλον είναι η πλέον αμφισβητούμενη επιλογή και για πρόκληση ατυχήματος και για ανεξέλεγκτη και μη αναστρέψιμη διαρροή δραστικών-τοξικών ουσιών» αναφέρει χαρακτηριστικά.
ΞΕΣΗΚΩΜΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΕΩΣ ΤΑ ΚΥΘΗΡΑ
Επιστολή στον Ομπάμα και αποκλεισμός της Σούδας
Φορείς της Κρήτης έχουν υλοποιήσει δράσεις διαμαρτυρίας και ενημέρωσης. Στα Σφακιά συμβολικά μετείχαν 30 σκάφη που απλώθηκαν 5-6 μίλια στα ανοικτά, ενώ μεγάλη συγκέντρωση έγινε στο Αρκάδι. «Σε συνεργασία με το Ιδρυμα Μαραγκοπούλου μελετούμε το ενδεχόμενο να απευθυνθούμε σε Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της ΕΕ», λέει ο Πολυάνθης Συγγελάκης, μέλος του συντονιστικού στο Ηράκλειο.
«Ο κόσμος ετοιμάζει κινητοποιήσεις και ενδεχομένως συμβολικό αποκλεισμό της αμερικανικής βάσης στη Σούδα την προσεχή εβδομάδα», επισημαίνει η Κατερίνα Φουράκη από τα Χανιά, η οποία μετέχει στην Παγκρήτια Επιτροπή. «Κάναμε πολλές προσπάθειες, πήγαμε στη Βουλή, αλλά αντιμετωπίσαμε αδιαφορία», προσθέτει ο Αρης Ροζάκης, πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου. «Δεν αρνηθήκαμε ότι πρέπει να καταστραφούν τα χημικά, έστω και αν η μέθοδος αυτή γίνεται για πρώτη φορά εν πλω και σε κλειστή θάλασσα. Οι φόβοι και κυρίως οι υποψίες μας εντάθηκαν από το γεγονός ότι δεν δέχθηκαν ως εγγύηση να παρακολουθήσουν τη διαδικασία ανεξάρτητοι παρατηρητές», καταλήγει.
Διαβήματα δημάρχων
Αγωνία επίσης επικρατεί στα Κύθηρα. Ο νέος δήμαρχος Στράτος Χαρχαλάκης με τον αντιπεριφερειάρχη Τάκη Χατζηπέρο συναντήθηκαν με τον υφυπουργό Εξωτερικών Δημήτρη Κούρκουλα και υπηρεσιακούς παράγοντες. Οπως τους διαβεβαίωσαν, τα χημικά δεν θα έρθουν σε επαφή με τον αέρα ή τη θάλασσα, δεν θα γίνει ταφή, απόθεση ή βύθιση, στο πλοίο θα υπάρχουν 4 παρατηρητές του ΟΗΕ, ενώ η Ελλάδα θα παρακολουθεί στενά τη διαδικασία με πολεμικό πλοίο. Από την υδρόλυση θα παραχθούν 4.500 τόνοι υδρολυμένου προϊόντος και δεν θα αντληθεί νερό από τη θάλασσα, αλλά από δεξαμενή χωρητικότητας 20.000 τόνων νερού που βρίσκεται στο πλοίο.
«Υπάρχει παραφιλολογία, καθώς τα χημικά δεν έρχονται σε επαφή με τον αέρα ή τη θάλασσα. Η υδρόλυση θα γίνει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στα διεθνή ύδατα ανάμεσα σε Ελλάδα και Ιταλία, περιοχή που επελέγη ως ασφαλής για να μην υπάρξει περίπτωση τρομοκρατικής ενέργειας», λέει ο κ. Χαρχαλάκης. «Εκείνο βέβαια που μας ανησυχεί είναι το ενδεχόμενο ατυχήματος και μαζί με δημάρχους της Κρήτης στείλαμε επιστολή στον πρόεδρο Ομπάμα».
Στην επιστολή τους ζητούν από τον πρόεδρο των ΗΠΑ να ανακαλέσει έστω την τελευταία στιγμή τη διαδικασία και υπενθυμίζουν την παρ' ολίγον τραγωδία στο Three Mile Island και την καταστροφή του διαστημοπλοίου Challenger.
«Αντιλαμβανόμαστε την αναγκαιότητα καταστροφής των επικίνδυνων ουσιών, τις έκτακτες συνθήκες και γνωρίζουμε ότι ο αμερικανικός στρατός χειρίζεται τη μέθοδο υδρόλυσης δέκα χρόνια και διαθέτει μεγάλη εμπειρία. Oμως δεν έχει γίνει ξανά ανάλογη διαχείριση εν πλω. Eνα δυνητικό ατύχημα στο κλειστό οικοσύστημα της Μεσογείου θα είχε τραγικές επιπτώσεις. Το αποτέλεσμα θα ήταν μια πρώτου μεγέθους ανθρώπινη, περιβαλλοντική και πολιτιστική καταστροφή».
www.ethnos.gr