Στο Σκοπιανό αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων- ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος στην αντιφώνησή του στο Προεδρικό Μέγαρο για την Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Ο Αρχιεπίσκοπος κάνοντας λόγο για εποχή με έκδηλα τα στοιχεία της «πνευματικής και υλικής κρίσης» τόνισε ότι η Εκκλησία θα είναι σε επαγρύπνηση «για να αντιμετωπιστούν αλυτρωτικές και φονταμενταλιστικές διαθέσεις και πρακτικές».
«Η εκκλησιαστική διάσταση στο ζήτημα της ονομασίας του γειτονικού κράτους των Σκοπίων» επιβάλει «την επαγρύπνηση με ήρεμο θάρρος για να αντιμετωπίσουν αλυτρωτικές και φονταμεναλιστικές διαθέσεις και πρακτικές» ανέφερε χαρακτηριστικά στην ομιλία του ο επικεφαλής της εκκλησίας της Ελλάδος.
«Ἐξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε,
Ἐκ προσώπου τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν οἱ ὁποῖοι ἐφέτος συναπαρτίζουν τήν Διαρκῆ Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἡ Μετριότης μου ἐκφράζει τή χαρά ὅλων μας γιά τήν παροῦσα συνάντηση στούς φιλόξενους χώρους τοῦ Προεδρικοῦ Μεγάρου. Καί τοῦτο διότι, ὄχι μόνον εἶναι πρόδηλο τό οὐσιῶδες τῆς μεταξύ μας ἐπικοινωνίας, ἀλλά συνάμα διαπιστώνεται καί ὁ ἀμοιβαῖος σεβασμός καί ἡ ἀγαστή συμπόρευση δύο κορυφαίων θεσμῶν τοῦ τόπου καί τοῦ λαοῦ μας. Πράγματι στήν παροῦσα τράπεζα, τήν ὁποία ἡ Ἐξοχότητά Σας ὄχι μόνον κατά τούς καθιερωμένους τύπους ἀλλά καί κατά εἰλικρινῆ φιλοτιμία παραθέτει, βιώνουμε τή συνέχεια τῆς Εὐχαριστιακῆς Ἁγίας Τραπέζης, ἡ ὁποία προηγήθηκε στό Μητροπολιτικό μας Ναό καί ὑπάρχει γιά νά ἐκπορεύει καί νά καλλιεργεῖ τό μήνυμα τῆς ἀγαπητικῆς ἑνότητας καί τοῦ σεβασμοῦ πρός τόν ἄλλον, ὅποιος καί ἄν εἶναι αὐτός.
Καί αὐτό τό μήνυμα ξεκινᾶ ἀπό τήν Ἀρχιερατική προσευχή τοῦ Χριστοῦ μας ὡς αἴτημα «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν» (Ἰω. ιζ΄, 21) καί ἐπεκτείνεται στήν ἱστορία καί τόν κόσμο ὡς ἀποστολή, ἤ καλύτερα ἱεραποστολή τῆς Ἐκκλησίας «ἄχρις οὗ καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τήν ἑνότητα τῆς πίστεως» (Ἐφ. δ', 13). Αὐτήν τήν ἑνότητα ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ἔχει ἀναλάβει νά κηρύττει καί νά ὑποστασιοποιεῖ ὄχι μόνο σέ συνθῆκες ἀνέσεως, ἀλλά καί δυσχερεῖς καί ἀντίξοες. «Θλῖψις ἤ στενοχωρία ἤ διωγμός ἤ λιμός ἤ γυμνότης ἤ κίνδυνος ἤ μάχαιρα» (Ρωμ. η΄, 35) πάντοτε ὑφίσταντο γιά νά κάμψουν τό φρόνημα καί νά καταπαύσουν τόν ἀγώνα μας. Δόξα τῷ Θεῷ, δέν τά κατάφεραν ποτέ, ὅπως ἡ σημερινή Ἑορτή τῆς Ὀρθοδοξίας πανηγυρικά διατρανώνει.
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὑπάρχει γιά νά «τηρεῖ τήν ἑνότητα τοῦ πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης» (Ἐφ. δ΄, 3). Στήν ἐποχή μας, ἐποχή μέ ἔκδηλα τά σημεῖα τῆς πνευματικῆς καί ὑλικῆς κρίσεως, μᾶς κτυποῦν τήν πόρτα πολλοί, ἄνθρωποι κάθε φυλῆς, χρώματος καί θρησκείας. Ἀπό τό φτωχό ὑστέρημά μας πού τό πλούσιο φιλότιμο τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ ἐνισχύει, προσπαθοῦμε νά ἀνακουφίσουμε, νά συμπαρασταθοῦμε καί νά μήν ἐπιτρέψουμε στήν ἀπελπισία νά κυριαρχήσει στίς καρδιές καί τά μάτια. Συνάμα, ζητήματα τῆς ἐπικαιρότητας διεκδικοῦν τήν ἄρθρωση ἐκκλησιαστικοῦ λόγου ἀληθείας καί συνέσεως. Ἡ ἐκκλησιαστική διάσταση στό ζήτημα τῆς ὀνομασίας τοῦ γειτονικοῦ Κράτους τῶν Σκοπίων λόγω τῆς ἐκεῖ σχισματικῆς ἐκκλησίας, ἀλλά καί ἡ μέριμνα καί ἡ φροντίδα γιά τούς πληττόμενους ἀπό τόν πόλεμο πληθυσμούς, χριστιανικούς καί μή, τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, σέ συνδυασμό μέ μία ἐπιχειρούμενη ἀπομείωση τῶν ἐκεῖ ἀρχαίων χριστιανικῶν κοιτίδων, ἐπιβάλλουν τήν ἐπαγρύπνηση μέ ἥρεμο θάρρος γιά νά ἀντιμετωπιστοῦν ἀλυτρωτικές καί φονταμενταλιστικές διαθέσεις καί πρακτικές. Συνάμα ἡ εὐρωπαϊκή μας πατρίδα δείχνει διχασμένη καθώς μοιάζει νά ξέχασε τίς ἱδρυτικές της ἀρχές καί ἀξίες καί στενάζει ὑπό τά πλήγματα τῶν ἀδικιῶν, τῶν ἀποκλεισμῶν καί τῶν διακρίσεων, τά ὁποῖα ἀντί νά καταστοῦν ἀντικείμενο θεραπείας καί αὐτοκριτικῆς, ἀποτελοῦν τήν ἀφορμή σέ ἕνα συνεχῶς διογκούμενο ρεῦμα εὐρωσκεπτικισμοῦ μέ πολλές ἐσωτερικές ἀποκλίσεις, ἀλλά πάντως διαιρετικό καί ὑπονομευτικό τῆς κοινῆς μας πορείας.
Ἐξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε.
Στήν πληθῶρα τῶν προβλημάτων ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος προτάσσει τό πνεῦμα ἑνότητας καί καταλλαγῆς πού τήν διακρίνει. Χαιρόμαστε δέ, διότι ἐκφραστής τοῦ αὐτοῦ πνεύματος εἶστε καί Ἐσεῖς, ὅπως μαρτυροῦν ἡ πληθώρα τῶν δηλώσεών Σας, ἀλλά κυρίως ὁ δεξιοτεχνικός τρόπος, μέ τόν ὁποῖον ἐπιτελεῖτε τά ὑψηλά Σας καθήκοντα. Ἡ ἐπιστημοσύνη Σας, τά πλούσια χαρίσματά Σας, ἡ μετριοπάθειά Σας, στρατευμένα στήν ὑπόθεση τῆς διακονίας τῶν ἐθνικῶν μας δικαίων, εὐλόγως καί ἐπαξίως Σᾶς ἀναδεικνύουν ὄχι ἁπλῶς τόν Πρῶτο Πολίτη αὐτῆς τῆς Χώρας, ὄχι ἁπλῶς τόν Ἀνώτατο Ἄρχοντα τοῦ Κράτους μας, ἀλλά Σύμβολο Ἑνότητας, τό ὁποῖο μπορεῖ καί προσωποποιεῖ τήν εἰρηνική πολυσυλλεκτικότητα καί τό ἁρμονικό πολυδιάστατο τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Γιά αὐτό καί ἡ Σύνοδός μας ἀποφάσισε καί ἀπένειμε στήν Ἐξοχότητά Σας τήν Ἀνώτατη καί Ὕψιστη Τιμητική Διάκριση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Ἔτη πολλά καί εὐλογημένα, πολύκαρπα καί καλλίκαρπα ἐπ' ἀγαθῷ τοῦ τόπου καί τοῦ λαοῦ μας».