Τιμά τη χαρμόσυνη αναγγελία - από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ - της είδησης της παρθενικής σύλληψης του Ιησού και της επικείμενη γέννησής Του από την Παρθένο Μαρία. Κυριολεκτικά Ευαγγελισμός σημαίνει αναγγελία χαρμόσυνης είδησης και η λέξη ετυμολογικά προέρχεται από το ευάγγελος (ευ + άγγελος).
Στην Καινή Διαθήκη και συγκεκριμένα στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, περιγράφεται η εμφάνιση του Αρχάγγελου στη νεαρή Μαρία στη Ναζαρέτ, ένα άσημο χωριό της Ιουδαίας, το οποίο ιστορικά θεωρείται ως πατρίδα του Ιησού Χριστού που επονομάστηκε Ναζωραίος. Ο ίδιος ο Ευαγγελιστής Λουκάς, περιγράφει τη Μαρία ως μια φτωχή, ευσεβή, ταπεινή κόρη, η οποία έμελλε να γίνει η μητέρα του Σωτήρα μας.
Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, σύμφωνα με ευαγγελικές περικοπές, σταλμένος από το Θεό συναντά την Μαρία στη Ναζαρέτ χαιρετώντας την με τα παρακάτω λόγια : «Χαίρε κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σου ευλογημένη συ εν γυναιξίν». Παρατηρώντας το δέος της, ο άγγελος προσθέτει: «Μη φοβού Μαριάμ εύρες γαρ χάριν παρά των Θεώ». Ο Γαβριήλ φανερώνει στην Παρθένο το περιεχόμενο της ευαγγελίας του, δηλαδή ότι Εκείνη θα γεννήσει τον Υιό του Θεού ο οποίος «έσται μέγας» και θα αναγνωριστεί ως «υιός Υψίστου».
Η φανέρωση του Θεόσταλτου μηνύματος του Αρχάγγελου για την ενσάρκωση του Ιησού, καθιερώθηκε να γιορτάζεται από τη Χριστιανική Εκκλησία εννέα μήνες πριν τα Χριστούγεννα με πιθανότερη αφετηρία εορτασμού τον 4ο μ.Χ. αιώνα.
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου επηρέασε βαθιά τη χριστιανική καλλιτεχνική δημιουργία. Η βυζαντινή υμνογραφία, έχει να παρουσιάσει έναν εξαιρετικό πλούτο από συγκινητικούς ύμνους οι οποίοι έχουν ενίοτε πανηγυρικό χαρακτήρα και τεράστια ποιητική αξία. Εξάλλου, σπουδαίοι ύμνοι της μεγάλης Θεομητορικής εορτής, έχουν συνδεθεί με ιστορικά γεγονότα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και αποτυπώνουν ίσως τα πιο ενδόμυχα και ευγενή αισθήματα λατρευτικής ευσέβειας του λαού διατυπωμένα από τους υμνογράφους της εποχής σε στίχους.
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, επηρέασε επίσης την Ανατολική και Δυτική χριστιανική τέχνη, στην εικονογραφία της οποίας αποτυπώνεται συνήθως η σκηνή της αναγγελίας από τον Αρχάγγελο και η ταπείνωση της Παρθένου Μαρίας μπροστά στο Θείο θέλημα.
Μέλος του μητρώου
