στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα, ήταν μερικά από τα κορυφαία ζητήματα που αναδείχθηκαν κατά τη χθεσινή πρώτη ημέρα του συνεδρίου, το οποίο διοργανώνουν στην Αθήνα ο Nouvel Observateur και η «Καθημερινή» με θέμα «Τολμήστε για τη Δημοκρατία». Ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, εξέπεμψε μηνύματα με αποδέκτες εντός και εκτός Ελλάδας, τονίζοντας ότι η ανάκαμψη της οικονομίας είναι η απάντηση στην οργή της κοινωνίας, την οποία απέδωσε πρωτίστως στην εκτόξευση της ανεργίας που είναι απόρροια της επιβαλλόμενης αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής. Ταυτόχρονα, επέκρινε όσους, όπως είπε, θέλουν να γυρίσουν στο παρελθόν για να εφαρμόσουν μια ψεύτικη ανάπτυξη με δανεικά, σημειώνοντας πως η κυβέρνηση υλοποιεί τη μεγαλύτερη δημοσιονομική εξυγίανση που έχει γίνει ποτέ.
Από τους περισσότερους ομιλητές κατεγράφη η αίσθηση ότι οι πολιτικές δυνάμεις που πιστεύουν στο ευρωπαϊκό όραμα οφείλουν να απαντήσουν στον λαϊκισμό, ο οποίος το απειλεί, καταθέτοντας ρεαλιστικές λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λαοί. Κάλεσαν, δε, τις κοινωνίες να συμμετάσχουν στη συζήτηση για το μέλλον της Γηραιάς Ηπείρου.
Οι ευρωεκλογές χαρακτηρίσθηκαν «τεστ για τη δημοκρατία», αλλά, όπως σημείωσε ο κ. Σαμαράς, το μεγάλο στοίχημα είναι «να τολμήσουμε να συγκλίνουμε και να συνθέσουμε, έξω από τα στενά κουτιά των στερεοτύπων». Σε ανάλογο πνεύμα, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, εκτίμησε ότι η ανασφάλεια είναι πολύ κακός σύμβουλος και όσοι φοβούνται οχυρώνονται σε αντικοινωνικές ομάδες, όπως είναι τα ακροδεξιά κόμματα.
Ο πρώην Ευρωπαίος Συνήγορος του Πολίτη, Νικηφόρος Διαμαντούρος, παρατήρησε εύστοχα ότι η ισορροπία σε μια εμπεδωμένη δημοκρατία απαιτεί μια ενεργή, συγκροτημένη και δυναμική κοινωνία πολιτών με τις αναγκαίες ελευθερίες, ένα κράτος δικαίου που δεσμεύει τους πάντες και από το οποίο δεν εξαιρείται κανείς και ιδιαίτερα όχι οι κυβερνώντες, έναν ικανό κρατικό μηχανισμό που διασφαλίζει τη λειτουργία της χώρας και μια θεσμοθετημένη οικονομική κοινωνία ικανή να μεσολαβήσει ανάμεσα στο κράτος και την αγορά.
Ασύγκριτα καλύτερο να είναι κανείς εντός της Ε.Ε.
«Μια ανοιχτή δημοκρατική κοινωνία δεν μπορεί να αναδιανείμει κάτι που δεν υπάρχει. Αναδιανομή χωρίς ανταγωνιστικότητα σημαίνει ισοπέδωση προς τα κάτω», τόνισε στην παρέμβασή του στο συνέδριο ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Οπως σημείωσε με έμφαση, εκεί όπου ακυρώνονται οι οικονομικές ελευθερίες επικρατεί ο κρατισμός, που συντηρείται με δανεικά και οδηγεί στη χρεοκοπία.
Αναγνωρίζοντας τις αδυναμίες της Ενωμένης Ευρώπης, όπως τα προβλήματα στον σχεδιασμό του ευρώ, η γραφειοκρατία και τα «στερεότυπα που χωρίζουν Βορρά και Νότο, παλαιά και νέα μέλη», ο κ. Σαμαράς επέμεινε ότι είναι «ασύγκριτα καλύτερα» να βρίσκεται κανείς εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας παρά εκτός. Χαρακτήρισε μάλιστα την Ε.Ε. «υπέρτατο ανθρώπινο πείραμα», που είναι «πολύ παραπάνω από το άθροισμα των 28 κρατών-μελών» και όπου η σύγκλιση «δεν σημαίνει υποταγή των πιο αδύναμων στους ισχυρούς». Η σημασία των ευρωπαϊκών κατακτήσεων, όπως είπε, γίνεται άμεσα αντιληπτή με μια σύντομη επισκόπηση της αποσταθεροποίησης που επικρατεί στην ευρύτερη γειτονιά της Μεσογείου.
Αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή και την ελληνική κρίση, που δημιούργησαν «αμφισβήτηση για το ίδιο το μέλλον της Ενωσης», ο κ. Σαμαράς δήλωσε αισιόδοξος για την έκβασή τους. «Ολα τα ξεπερνάμε», όπως είπε, καθώς «διαψεύστηκαν πανηγυρικά οι χειρότερες προσδοκίες» και «δείξαμε ότι η Ευρώπη δουλεύει». Οπως τόνισε, η Ελλάδα «δοκιμάστηκε σοβαρά τα τελευταία χρόνια, από σφάλματα δικά της και των άλλων», αλλά «βρήκε το κουράγιο να παλέψει» και να διορθώσει τα λάθη της. «Πιστέψαμε στον εαυτό μας, στη δημοκρατία και στην Ευρώπη», υπογράμμισε χαρακτηριστικά, κάνοντας ειδική μνεία στη μετατροπή των αχανών δίδυμων ελλειμμάτων (δημοσιονομικού και τρεχουσών συναλλαγών) σε πλεονάσματα και στην ανάκαμψη «που έχει ήδη ξεκινήσει».
Βέλη κατά αντιπολίτευσης
Ο κ. Σαμαράς δεν αντιστάθηκε στον πειρασμό να ρίξει -έστω εμμέσως- τα βέλη του στην αντιπολίτευση. Οπως είπε στην ομιλία του, κάποιοι επιμένουν να μη βλέπουν ότι «η κίβδηλη ανάπτυξη του παρελθόντος» οδήγησε τη χώρα σε οικονομικό αδιέξοδο και θέλουν να επαναφέρουν τη χώρα εκεί. Αναφερόμενος στην άνοδο της φασιστικής Ακροδεξιάς, την απέδωσε στη λιτότητα, την εξαιρετικά υψηλή ανεργία και την παράνομη μετανάστευση. Παρατήρησε μάλιστα ότι ο αριθμός των ανέργων είναι περίπου ίσος με αυτόν των παράνομων μεταναστών, ενώ προέβλεψε ότι η πτώση της ανεργίας θα οδηγήσει ευθέως σε περιορισμό της επιρροής της Ακρας Δεξιάς.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «εξαιρετικά επίκαιρη» τη συζήτηση για τη Δημοκρατία. Οπως παρατήρησε, η Δημοκρατία δεν εξαντλείται στους τύπους: είναι ένα «κοινωνικό συμβόλαιο» μεταξύ των μελών της κοινωνίας, με «αμοιβαίες δεσμεύσεις και κοινά δικαιώματα» και με συστατικό στοιχείο τη «δυναμική ισορροπία μεταξύ της κοινότητας και της προσωπικής ελευθερίας».
Σύμφωνα με τον κ. Σαμαρά, η ελευθερία, η δικαιοσύνη και η ισορροπία είναι οι τρεις κεντρικές έννοιες που είναι συνυφασμένες με τη Δημοκρατία και οι οποίες είναι αλληλένδετες μεταξύ τους. Στην Ευρώπη, όπως είπε, η μία παράδοση (της Κεντροδεξιάς) έδινε μεγαλύτερο βάρος στην ελευθερία, η άλλη (της Κεντροαριστεράς) εστίαζε περισσότερο στη δικαιοσύνη, αλλά «υποτιμήθηκε η ισορροπία» μεταξύ των δύο αξιών. Η σύνθεση ελευθερίας και δικαιοσύνης, για τον πρωθυπουργό, είναι η μεγάλη πρόκληση στην καρδιά της μελλοντικής πορείας της Ευρώπης και απαιτεί, όπως είπε επικαλούμενος τον Αριστοτέλη, «την υπέρτατη αρετή και την υπέρτατη τόλμη».
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
