«Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς επανέρχεται στον δημόσιο διάλογο το ύψος του κατώτατου μισθού, να ξεκαθαρίσουμε μία και καλή την θέση μας σχετικά με τις αμοιβές. Κανείς, μα κανείς σε αυτή την κυβέρνηση δεν θέλει μία ανάπτυξη βασισμένη στους χαμηλούς μισθούς και στη συρρίκνωση του εργατικού κόστους. Ο νέος αναπτυξιακός κύκλος της οικονομίας πρέπει να βασίζεται πρωτίστως στην ποιότητα, την εξωστρέφεια και τον ανταγωνιστικό δυναμισμό της πραγματικής παραγωγής. Ώστε οι μισθοί να αυξάνονται διαρκώς, ακολουθώντας την άνοδο της παραγωγικότητας και τις επιδόσεις της οικονομίας.
Στο παρελθόν αυτός ο κανόνας παραβιάζονταν συχνά. Ο προσδιορισμός των κατώτατων μισθών γινόταν συνήθως με αυθαίρετο τρόπο, έξω και πέρα από τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας και της παραγωγικότητας. Αποτέλεσμα αυτού του αυθαίρετου προσδιορισμού ήταν οι αυξήσεις αδιακρίτως, να γυρνούν τελικά σε βάρος των ίδιων των εργαζομένων (αυξάνοντας την ανεργία) και των επιχειρήσεων, αλλά και ολόκληρων κλάδων που αφανίστηκαν μη μπορώντας να αντέξουν το σκληρό διεθνή ανταγωνισμό.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο πρόσφατα δημιουργήσαμε ένα σύγχρονο μηχανισμό καθορισμού του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα. Ο νέος μηχανισμός, υιοθετώντας μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σύμφωνα με τα καλύτερα ευρωπαϊκά πρότυπα, θα διαμορφώνει τον κατώτατο μισθό ύστερα από κοινωνική διαβούλευση, λαμβάνοντας όμως υπόψη – και για πρώτη φορά στην Ελλάδα – τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας.
Πάνω από αυτό το ελάχιστο κατώφλι των μισθών, το «εισόδημα ασφαλείας», οι ίδιοι οι κοινωνικοί εταίροι, οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι μπορούν στο πλαίσιο της συλλογικής αυτονομίας τους να συμφωνούν μόνοι τους – κάτι που ήδη γίνεται – όποιες υψηλότερες αμοιβές θέλουν, ανάλογα με την παραγωγικότητα και τις δυνατότητες κάθε κλάδου και επιχείρησης ξεχωριστά. Αυτή είναι εξάλλου η λογική με την οποία διαμορφώνονται οι αμοιβές σε όλη την Ευρώπη. Οι αμοιβές πρέπει να «καθρεφτίζουν» τη δύναμη της οικονομίας, την παραγωγικότητα κάθε κλάδου και επιχείρησης.
Συνεπώς, το να πιστεύει κάποιος ότι με μια απότομη αύξηση των κατώτατων αμοιβών αυτή τη στιγμή και για το σύνολο των εργαζομένων και κλάδων της οικονομίας στα 751 ευρώ - όπως δηλαδή ήταν τον 2009 - θα ξαναγυρίσουμε αυτόματα και στις συνθήκες προ κρίσης σα να μη συνέβη τίποτε, αποτελεί μια αυταπάτη. Μια επικίνδυνη αυταπάτη, καθώς το μόνο που θα επιφέρει είναι μια κατάσταση κλονισμού ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την περαιτέρω εκτίναξη της ανεργίας, η οποία έχει μόλις σταθεροποιηθεί.
Υπενθυμίζω ότι στις 5 Δεκεμβρίου 2013 παρουσιάσαμε για πρώτη φορά και με απόλυτη ακρίβεια μέσω του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», μεταξύ άλλων πολύτιμων στοιχείων, την διαστρωμάτωση των μισθών των εργαζομένων στις συνολικά 196.965 επιχειρήσεις στην Ελλάδα που απασχολούν τουλάχιστον έναν μισθωτό εργαζόμενο.
Όπως φαίνεται και από τον πίνακα 1 και διάγραμμα 1 παρακάτω, στο ύψος του κατώτατου μισθού αμείβεται το 7,69% των εργαζόμενων στο σύνολο των 1.371.450 μισθωτών της χώρας, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων αμείβεται ήδη με μισθούς ανώτερους του κατώτατου.
Όσον αφορά τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι και ο φετινός Αύγουστος συνεχίζει να εμφανίζει θετικό πρόσημο προσλήψεων, παρότι πρόκειται για μήνα που ιστορικά παρουσιάζει συνήθως αρνητικές επιδόσεις σε ό,τι αφορά στις ροές απασχόλησης.Πράγματι, σύμφωνα με το πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» που καταγράφει ψηφιακά τις ροές της μισθωτής απασχόλησης σε όλη την Ελλάδα και σε κάθε κλάδο της οικονομίας, οι αναγγελίες πρόσληψης τον Αύγουστο ήταν κατά 1.311 θέσεις περισσότερες από τις απολύσεις.
Συνολικά, όμως, σε επίπεδο οκταμήνου Ιανουαρίου – Αυγούστου το 2014 δημιουργήθηκαν 190.883 νέες θέσεις μισθωτής εργασίας, επίδοση σημαντικά υψηλότερη από αυτή του αντίστοιχου χρονικού διαστήματος πέρυσι (102.580 θέσεις εργασίας) και, σαφώς, η υψηλότερη επίδοση αντίστοιχου οκταμήνου από το 2001 μέχρι σήμερα.
Μέλος του μητρώου
