Στο ταξίδι δεν συζητούσαμε διόλου για το τι περιμένουμε από την παράσταση, δεν προσέχαμε καν τη διαδρομή. Σκεφτόμασταν πώς θα πάνε τα φετινά Επιδαύρια, πόσο θα τα επηρεάσει τούτη η κατάσταση. Φτάνοντας στον χώρο του Αρχαίου Θεάτρου, δύο ώρες πριν από την παράσταση, είδαμε ελάχιστα αυτοκίνητα στο τεράστιο πάρκινγκ. Ελπίσαμε ότι ήταν απλώς πολύ νωρίς...
Η πρώτη παράσταση των Επιδαυρίων για φέτος ήταν οι «Τρωάδες» του Ευριπίδη, μια παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη. Φτάνοντας στα εκδοτήρια για να πάρουμε τις θέσεις μας, η πληροφορία ήταν δηλωτική του παγώματος και στην «αγορά» του πολιτισμού τις τελευταίες ημέρες. «Μέχρι την Παρασκευή 26/6 η προπώληση πήγαινε πολύ καλά. Μετά τίποτα...». Θυμίζουμε ότι το βράδυ της 26ης Ιουνίου αναγγέλθηκε το δημοψήφισμα. Τελικά, παρά την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία, και χάρη στην επιμονή του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού, Στάθη Λιβαθινού, η πρώτη παράσταση, της Παρασκευής είχε περίπου 3.000 θεατές και αυτή του Σαββάτου περίπου 5.000 θεατές (το Εθνικό με ανακοίνωσή του λέει ότι οι θεατές και τις δύο μέρες ήταν 10 χιλιάδες). Αθλος για τις δεδομένες συγκυρίες.
Μπαίνοντας στο αρχαίο θέατρο, και μέχρι να φτάσουμε στις θέσεις μας, πάντα έχουμε το περιθώριο να παρατηρήσουμε το σκηνικό, κάθε φορά. Αυτή τη φορά ήταν μια κατασκευή (Ερση Δρίνη) που παρέπεμπε σε ερείπια που κάπνιζαν... Στις 9.10, κι ενώ δεν είχε σκοτεινιάσει ακόμα εντελώς, ο Ποσειδώνας (Θέμης Πάνου) και η Αθηνά (Κωνσταντίνα Τάκαλου) πήραν τις θέσεις τους πάνω στα καπνίζοντα ερείπια της Τροίας. Οχι ιδιαίτερα επιτυχημένη εισαγωγή. Λίγο πριν είχαν πάρει τις θέσεις τους στην ορχήστρα οι Τρωαδίτισσες και η βασίλισσα Εκάβη (Καρυοφυλλιά Καραμπέτη). Κι άρχισαν να ξεδιπλώνουν τον θρήνο και την αγωνία τους για το δυσοίωνο μέλλον που έβλεπαν μπροστά τους. Στη μετάφραση (Κ. Χ. Μύρης), που ομολογουμένως έφτασε στις κερκίδες, υπήρχαν σημεία που παρέπεμπαν ευθέως στη σημερινή συγκυρία ή θα μπορούσαν να διαβαστούν έτσι. Ηταν παρέμβαση και επιλογή του σκηνοθέτη να τονιστούν ιδιαιτέρως; Ηταν ηθελημένο «πείραγμα» του μεταφραστή; Πάντως κάποια σημεία ήταν πολύ εύγλωττα: «Βουλιάξαμε! Τόση χλιδή, τόση αρχοντιά, έσβησαν». «Σ' ένα κορμί κουρέλι, κουρέλια θα φορώ», λέει κάπου η Εκάβη. «Τον ανάξιο τον υψώνουν και τον άξιο τον συντρίβουν». «Μιλάει ωραία, όπως και κάθε απατεώνας». «...αν δεν την βύθιζε ο Θεός στα Τάρταρα, ποιος θα μιλούσε για την Τροία; Θα χανόμασταν στο σκοτάδι της ιστορίας κι οι γενιές των μελλοντικών ανθρώπων δεν θα μας τραγουδούσαν στα έπη και τις τραγωδίες».
Η παράσταση δεν είχε κάποια ξεχωριστή ματιά. Μάλλον ακολούθησε την κλασική προσέγγιση της αρχαίας τραγωδίας, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στα ακραία επιφωνήματα και την υπερκινητικότητα τόσο του χορού όσο και της Εκάβης, που ως βασίλισσα μάλλον πιο αγέρωχη μέσα στην οδύνη της θα την περιμέναμε. Από ένα σημείο κι έπειτα, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη (μια εξαιρετική επαγγελματίας που ακολουθεί πάντα τις οδηγίες του σκηνοθέτη) φώναζε και θρηνούσε τόσο υπερβολικά, που δεν μετέδιδε τον πόνο και τον οδυρμό αυτών των γυναικών και της τύχης τους. Η πιο ωραία στιγμή της ήταν όταν παίρνει από το χέρι το εγγόνι της, τον Αστυάνακτα, λίγο πριν τον οδηγήσουν στον χαμό του, και του μιλάει σαν να του λέει παραμύθι... Η μουσική (Δημήτρης Παπαδημητρίου) ακολούθησε αυτόν τον ρυθμό, απομακρυνόμενη από το κλίμα της οδύνης, του πένθους, του ουσιαστικού σπαραγμού. Στο ίδιο μοτίβο και τα κοστούμια (Γιάννης Μετζικώφ). Από τους καλύτερους ηθοποιούς η Μαρία Κίτσου (Ανδρομάχη) και ο Νίκος Ψαρράς (στον ρόλο του Ταλθύβιου, του στρατιώτη των νικητών, που είναι επιφορτισμένος να αναγγείλει τις πιο σκληρές αποφάσεις). Δική της νότα στην Κασσάνδρα έδωσε η Κόρα Καρβούνη.
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
