Στην έκθεση με τον τίτλο «Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Φυσικός Εκκλησιασμός, 1934-1993. 3+1 Θέματα, 3 Ουρανοί», παρουσιάζονται έργα που ανήκουν στη συλλογή του γιου του Θεσσαλονικιού δημιουργού καθώς και έργα από 45 συλλογές ιδιωτών που τα δάνεισαν, όπως είπε στο «Εθνος» ο Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης, ο οποίος είναι και ο επιμελητής της έκθεσης. Ο ίδιος υπολογίζει το σύνολο των έργων του πατέρα του σε έναν αριθμό από 1.800 έως 2.200.
Η έκθεση παρουσιάζεται από τον Γ.Ν. Πεντζίκη με τέτοιον τρόπο ώστε να συνδυάζει τόσο χρονολογικές όσο και θεματικές ενότητες, όμως ο στόχος είναι να κοινοποιηθεί το έργο του πατέρα του και να γίνει κοινό κτήμα για τους φιλότεχνους, όπως είπε.
Οι τρεις χρονολογικές ενότητες των έργων είναι η πρώτη από το 1934 μέχρι το 1952, με τον τίτλο «Ουρανός τα εσώρουχα», η δεύτερη από 1952 μέχρι το 1967 με τον τίτλο «Ουρανός το παράθυρο» και η τρίτη από το 1967 μέχρι το 1993 όταν και πέθανε με τον τίτλο «Ουρανός το σπήλαιο». Οσο για τις θεματικές ενότητες είναι το θήλυ-γυναίκα, η γενέτειρα-μητέρα Θεσσαλονίκη, η φύση και το σημειωματάριο από την επίσκεψη του Ν.Γ. Πεντζίκη στο Αγιον Ορος το 1952.
Κίνηση και στάση είναι οι δύο συνιστώσες του αφηγήματος της αναδρομικής έκθεσης, όπως σημειώνει ο Γ.Ν. Πεντζίκης: κίνηση είναι η εξηντάχρονη σχεδόν διαδρομή του συγγραφέα και ζωγράφου (παιζωγράφου, όπως αρεσκόταν να αυτοχαρακτηρίζεται) στην τέχνη και στάση το εικοσαήμερο προσκύνημα στο Αγιον Ορος τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1952. Τα πενήντα φύλλα του, που παρουσιάζονται στην έκθεση, είναι γεμάτα με σχέδια, σημειώσεις για τη χλωρίδα και πανίδα, αντιγραφές επιγραφών, σχόλια για τοιχογραφίες, καλογέρους, προσκυνητές. Επίσης πολλά από τα σχέδια εκείνα χρησιμοποιήθηκαν ως αφετηρία για πίνακες που ο καλλιτέχνης εξέθεσε στη δεύτερη ατομική του έκθεση, τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς.
Ο Γ.Ν. Πεντζίκης θα σταθεί ιδιαίτερα στην όψιμη τρίτη περίοδο του πατέρα του, όπου οι δύο συνιστώσες, η συγγραφική και η ζωγραφική έκφραση, συμπλέκονται, όπως λέει.
Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης εμφανίστηκε στα γράμματα με το μυθιστόρημα «Αντρέας Δημακούδης»(1935). Το 1944 πρωτοπαρουσίασε ζωγραφική του εργασία σε ομαδική έκθεση, και την ίδια χρονιά εκδόθηκαν η συλλογή ποιημάτων «Εικόνες» και το μυθιστόρημα «Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση». Εγραψε τεχνοκριτικές και δοκίμια για τον Μπουζιάνη, τον Παπαλουκά, τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Τσαρούχη.
Η πρώτη ατομική έκθεση στη Θεσσαλονίκη (1951) εγκαινίασε περίοδο έντονης ζωγραφικής παραγωγής που κορυφώθηκε με την πρώτη ατομική έκθεση στην Αθήνα (1958). «Η Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής» (1963) ήταν το πρώτο βιβλίο του που εκδόθηκε από γνωστό οίκο, ενώ «Το Μυθιστόρημα της κυρίας Ερσης», κυκλοφόρησε λίγο πριν από το πραξικόπημα του 1967. Η έκδοση (1970) των πεζογραφημάτων «Μητέρα Θεσσαλονίκη» και «Συνοδεία» καθώς και των δοκιμίων «Προς εκκλησιασμό», εγκαινίασε την όψιμη περίοδο συγγραφικής και ζωγραφικής δημιουργίας. «Το Αρχείο» (1974) αποτελεί παλίμψηστη επεξεργασία παλαιότερων ανέκδοτων κειμένων και το «Πόλεως και Νομού Δράμας Παραμυθία» (1983) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος.
www.ethnos.gr
Μέλος του μητρώου
