Από το 2007 ώς το 2010, η αύξηση της ανεργίας, τα βάρη των χρεών και οι κατασχέσεις σπιτιών οδήγησαν σε απότομες αλλαγές στις καμπύλες των αυτοκτονιών.
Στις μεν ΗΠΑ, η ήπια αύξηση μετατράπηκε σε έντονη αύξηση, ενώ στην Ευρώπη και στον Καναδά, αντί οι αυτοκτονίες να μειώνονται, αυξήθηκαν. Αυτά είναι τα συμπεράσματα έρευνας που δημοσιεύεται στη Βρετανική Επιθεώρηση Ψυχιατρικής.
Οι ερευνητές του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του πανεπιστημίου του Λονδίνου επιχείρησαν να υπολογίσουν πόσες είναι οι επιπλέον αυτοκτονίες που μπορούν να αποδοθούν στην κρίση. Η μελέτη, που συγκρίνει τις καμπύλες προ κρίσης με τις καμπύλες στη διάρκεια της κρίσης, καταλήγει σε έναν αριθμό: 12.940 άνθρωποι, στις δύο όχθες του Ατλαντικού, στο διάστημα 2007-2011.
Δεν είναι σαφές αν η μελέτη περιελάμβανε στοιχεία από την Ελλάδα, η οποία επλήγη και εξακολουθεί να πλήττεται από την κρίση σφοδρότερα από όλες τις υπόλοιπες χώρες.
Μεταξύ των επιπλέον αυτοκτονιών, περίπου το ένα τρίτο (4.750) σημειώθηκε στις ΗΠΑ και τα υπόλοιπα (7.950) στην Ευρώπη. Η άνοδος των αυτοκτονιών στις ΗΠΑ ήταν της τάξης του 4,8% ενώ στην Ευρώπη της τάξης του 6,5% ετησίως για τις χρονιές 2009, 2010 και 2011.
Οι ερευνητές εξέτασαν την καμπύλη των αυτοκτονιών και σε μία από τις ελάχιστες ανεπτυγμένες χώρες που δεν επλήγη από την κρίση, τη Νέα Ζηλανδία. Οπως αναμενόταν, οι τάσεις στη χώρα αυτή έμειναν σταθερές πριν και μετά το 2007. Η σύγκριση με τη Νέα Ζηλανδία, αλλά και τα ιστορικά παραδείγματα ανόδου των αυτοκτονιών σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, επέτρεψαν στους ερευνητές να συσχετίσουν άμεσα την άνοδο των αυτοκτονιών με την επιδείνωση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αύξηση των αυτοκτονιών αφορούσε τους άνδρες τέσσερις φορές συχνότερα από ό,τι τις γυναίκες. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό πιθανότατα οφείλεται στο γεγονός ότι κάποιοι άνδρες δεν είναι σε θέση να συνέλθουν από το πλήγμα προς την αυτοεκτίμησή τους που συνεπάγεται η απώλεια θέσης εργασίας. «Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει αν υπήρχε μεγαλύτερη ισότητα των ρόλων στους χώρους εργασίας» σημείωσαν οι ερευνητές, παρατηρώντας ότι δύο από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες η κρίση δεν συμβάδισε με αύξηση των αυτοκτονιών ήταν οι χώρες στις οποίες υπάρχει μεγαλύτερη πρόοδος σε θέματα ισότητας, η Σουηδία και η Φινλανδία.
Επιλογές πολιτικής
Ακόμη πιο κρίσιμο είναι το γεγονός ότι οι χώρες αυτές, όπως και η Αυστρία, στην οποία επίσης δεν υπήρξε αύξηση των αυτοκτονιών, επενδύουν σε προγράμματα που βοηθούν την επανένταξη των ανέργων. «Ενα κρίσιμο ερώτημα για όσους χαράζουν πολιτική αλλά και για την ψυχιατρική πρακτική είναι αν η άνοδος των αυτοκτονιών είναι αναπόφευκτη» είπε ο δρ Ααρον Ριβς του πανεπιστημίου της Οξφόρδης. «Εχουμε πολλές καλές ενδείξεις που δείχνουν ότι η ύφεση αυξάνει τις αυτοκτονίες, αλλά αυτό που προξενεί έκπληξη είναι ότι υπάρχουν εξαιρέσεις: Αυστρία, Σουηδία και Φινλανδία» είπε ο δρ Ριβς. «Δείχνει ότι οι επιλογές της πολιτικής έχουν σημασία».
Φωτογραφία: Κουφάρια ημιτελών οικοδομών στην Ισπανία. Ο αντίκτυπος της κρίσης για την ψυχική υγεία είναι συχνά καταστροφικός.
www.kathimerini.gr