Την ώρα που η Ευρώπη έµπαινε σε καραντίνα µε την ελπίδα να περιορίσει τη διάδοση του κορονοϊού, στη Σουηδία οι πλατείες, τα καφέ και τα εστιατόρια πληµµύριζαν κόσµο. Στη Στοκχόλµη, κατά τις ώρες αιχµής τα αστικά λεωφορεία γέµιζαν επιβάτες. Σχολεία, γυµναστήρια, κοµµωτήρια, χιονοδροµικά κέντρα λειτουργούσαν απρόσκοπτα. Ενας ολόκληρος λαός έµοιαζε να απολαµβάνει τις ηλιόλουστες µέρες της άνοιξης σαν να ζούσε σε άλλον πλανήτη, σαν να είχε «εθνική ανοσία».
Ο Αντερς Τέγκνελ, κορυφαίος επιδηµιολόγος και «αρχιτέκτονας» της στρατηγικής που ακολούθησε η Σουηδία, βασισµένη στην «ανοσία της αγέλης», ήταν ψύχραιµος. «H επιβολή περιοριστικών µέτρων είναι… αντιπαραγωγική» έλεγε στους δηµοσιογράφους. Οι ανταποκρίσεις και οι εικόνες από τη σκανδιναβική χώρα έκαναν πολλούς να αναρωτιούνται: «Μήπως οι Σουηδοί ξέρουν κάτι που εµείς αγνοούµε;».
powered by Rubicon Project
Τον Μάρτιο, επικριτές και υποστηρικτές του σουηδικού µοντέλου συµφωνούσαν τουλάχιστον σε ένα πράγµα: Η στρατηγική της «ανοσίας της αγέλης» ήταν ένα µεγάλο «στοίχηµα». Αργά ή γρήγορα η Σουηδία θα γινόταν παράδειγµα προς µίµηση ή παράδειγµα προς αποφυγή. Πέρασαν δύο µήνες. Με περισσότερους από 3.100 νεκρούς (το 90% άνω των 70 ετών), πάνω από 25.000 κρούσµατα και 314 θανάτους ανά εκατοµµύριο πληθυσµού (η Ελλάδα έχει µόλις 14), η Σουηδία δεν µπορεί να διεκδικεί δάφνες για την επιτυχηµένη διαχείριση της κρίσης.
Η πρέσβης της Σουηδίας στις ΗΠΑ, Κάριν Ούλρικα Ολοφσντότερ, χαρακτήρισε την πολιτική που καταδίκασε σε θάνατο τόσους ηλικιωµένους ως «µια µεγάλη αποτυχία». Ο Τέγκνελ, από την άλλη, εµφανίστηκε έκπληκτος για τους 3.000 νεκρούς και παραδέχθηκε πως δεν ήταν καν στους αρχικούς υπολογισµούς του. Επισήµως, η Σουηδία αναγνωρίζει πως η «ανοσία της αγέλης» δεν αποτελεί από µόνη της µια στρατηγική, αλλά ελπίζει πως όταν έρθει το δεύτερο κύµα του ιού στην Ευρώπη η χώρα θα είναι περισσότερο προστατευµένη και θα αποφύγει ένα δεύτερο lockdown. O καθηγητής Τέγκνελ επιµένει ότι µέχρι το τέλος Μαΐου το 40% του πληθυσµού στη Στοκχόλµη θα έχει αναπτύξει ανοσία.
Το ερώτημα αν οι Σουηδοί «ξέρουν κάτι που εµείς αγνοούµε» ήταν, εξαρχής, ρητορικό. «∆εν είµαι τόσο σίγουρος ότι αυτό που κάνουµε περιορίζει την εξάπλωση πολύ, αλλά θα δούµε...» ήταν το σχόλιο του Τέγκνελ σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου. Για να µάθουµε αν οι Σουηδοί πήραν τη σωστή απόφαση αποφεύγοντας τα περιοριστικά µέτρα, διατηρώντας την οικονοµική δραστηριότητα και θυσιάζοντας χιλιάδες ζωές ηλικιωµένων ανθρώπων, θα πρέπει να περιµένουµε ένα µε δύο χρόνια. Μέχρι τότε... εσείς µε τι ετήσιο εισόδηµα θα ρισκάρατε τον θάνατο των γονιών σας από Covid-19;