Τζον Κέρι μετέφερε στη Βαγδάτη το διπλό μήνυμα του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα προς τον σιίτη πρωθυπουργό Νούρι αλ Μαλικί: μήνυμα στρατιωτικής υποστήριξης για τη συντριβή των εξτρεμιστών, αλλά και πολιτικής πίεσης για τον σχηματισμό αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, που θα απαντά στις νόμιμες ανησυχίες των σουνιτών και των Κούρδων.
«Η βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών θα είναι έντονη, διαρκής και, αν οι Ιρακινοί ηγέτες λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να ενώσουν τη χώρα, θα είναι και αποτελεσματική», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κέρι μετά τη συνάντησή του με τον Ιρακινό πρωθυπουργό, που διήρκεσε μία ώρα και σαράντα λεπτά. Ο Αμερικανός αξιωματούχος προσέθεσε ότι «το Ιράκ αντιμετωπίζει υπαρξιακή απειλή και οι Ιρακινοί ηγέτες οφείλουν να την αντιμετωπίσουν». Ο Μπαράκ Ομπάμα έχει υποσχεθεί την αποστολή τριακοσίων Αμερικανών στρατιωτικών συμβούλων στο Ιράκ, αλλά δεν έχει ακόμη δεσμευθεί αναφορικά με το αίτημα της Βαγδάτης για βομβαρδισμό θέσεων των στασιαστών από τις ΗΠΑ.
Αν και ο Κέρι υποστήριξε πως «καμία χώρα, ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχει δικαίωμα να επιλέξει τον ηγέτη του Ιράκ», καθώς «αυτό είναι δουλειά του ιρακινού λαού», ρεπορτάζ διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων αναφέρουν ότι, κατά τη διάρκεια των επαφών του με πολιτικούς ηγέτες στη Βαγδάτη, κατέστησε σαφή τη δυσαρέσκεια της Ουάσιγκτον για τις «διχαστικές» πολιτικές του Μαλικί, που έχουν αποξενώσει μεγάλο μέρος των σουνιτών και των Κούρδων.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, «το μήνυμα ότι η Ουάσιγκτον θα ήταν ανοιχτή στο ενδεχόμενο να εγκαταλείψει ο Μαλικί την εξουσία διαβιβάστηκε με διπλωματική γλώσσα στους Ιρακινούς ηγέτες». Επισήμως, πάντως, ο Τζον Κέρι γνωστοποίησε την υπόσχεση του Μαλικί να σχηματίσει νέα, αντιπροσωπευτική κυβέρνηση μέχρι την 1η Ιουλίου. Ο σχηματισμός κυβέρνησης εκκρεμεί από τις εκλογές της 30ής Απριλίου καθώς ο Μαλικί, παρότι αναδείχθηκε νικητής, ανησυχεί ότι δεν θα εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο.
Η περιοδεία του Κέρι σε χώρες της Μέσης Ανατολής με βασικό αντικείμενο την ιρακινή κρίση προκάλεσε αντιδράσεις από την πλευρά της Τεχεράνης. Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε σχετικά την Κυριακή: «Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι σε ενδεχόμενη επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών ή άλλης χώρας στο Ιράκ. Πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση, το έθνος και οι θρησκευτικές αρχές του Ιράκ είναι σε θέση να τερματίσουν τη στάση».
Στο στρατιωτικό επίπεδο, οι αντάρτες της οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και τη Συρία» (ISIS) ενίσχυσαν την πίεσή τους στη Βαγδάτη, καταλαμβάνοντας το πέρασμα Αλ Ουαλίντ, στα συροϊρακινά σύνορα. Ολοι οι μεθοριακοί σταθμοί στα σύνορα Ιράκ - Συρίας βρίσκονται πια στα χέρια του ISIS, γεγονός που διευκολύνει τη μεταφορά όπλων και ενισχύει, τουλάχιστον σημειολογικά, την προσπάθειά τους για δημιουργία ισλαμικού κράτους και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Παράλληλα, οι αντάρτες έθεσαν υπό τον έλεγχό τους το αεροδρόμιο και το σύνολο της πόλης Ταλ Αφάρ, ύστερα από πολυήμερες μάχες.
Αναλυτικό ρεπορτάζ των New York Times αποκαλύπτει την τραγική κατάσταση του ιρακινού στρατού, περίπου το ένα τέταρτο του οποίου κρίνεται ανίκανο να χρησιμοποιηθεί σε πολεμικές επιχειρήσεις. «Η αεροπορία είναι μικροσκοπική, το ηθικό των στρατευμάτων χαμηλό και η ηγεσία του μαστίζεται από εκτεταμένη διαφθορά», σημειώνεται στο ρεπορτάζ. Δυτικοί αξιωματούχοι, που μίλησαν με την προϋπόθεση της ανωνυμίας, εκτιμούσαν πως ο ιρακινός στρατός «θα συνεχίσει να υφίσταται απώλειες στην αναμέτρηση με τους σουνίτες μαχητές και δεν θα ανακαταλάβει σύντομα τα εδάφη που έχει χάσει».
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
