Η σχετική συμφωνία υπεγράφη τον περασμένο Ιούνιο και στη συνέχεια επικυρώθηκε από την ισραηλινή πλευρά, αλλά η απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος που εκδηλώθηκε στην Τουρκία στις 15 Ιουλίου καθυστέρησε την επικύρωσή της από την Αγκυρα.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών κατέρρευσαν τον Μάιο του 2010, ύστερα από τη φονική επιδρομή Ισραηλινών κομάντος στο τουρκικό σκάφος «Μαβί Μαρμαρά», που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στην παλαιστινιακή Λωρίδα της Γάζας.
Το κείμενο της συμφωνίας που αναμένεται να επικυρωθεί από το τουρκικό Κοινοβούλιο εντός του τρέχοντος μηνός προβλέπει ότι το Ισραήλ θα καταβάλει στην Τουρκία αποζημίωση 20 εκατ. δολαρίων (17,8 εκατ. ευρώ) εντός 25 ημερών για τον θάνατο 10 Τούρκων πολιτών στο «Μαβί Μαρμαρά». Από την πλευρά της, η Τουρκία δεσμεύεται να ψηφίσει νομοθεσία που θα αμνηστεύει τους Ισραηλινούς στρατιωτικούς οι οποίοι ενεπλάκησαν στο επεισόδιο. Τέλος, το Ισραήλ έχει ήδη χαλαρώσει, στο πλαίσιο της συμφωνίας, τον αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, γεγονός που έδωσε τη δυνατότητα στην Τουρκία να προσφέρει ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστινίους.
Αμέσως μετά την επικύρωση της συμφωνίας και από την τουρκική πλευρά, οι δύο χώρες αναμένεται να ανταλλάξουν πρεσβευτές, ολοκληρώνοντας την ομαλοποίηση των σχέσεών τους. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, ένα από τα βασικά κίνητρα για την επαναπροσέγγιση Τουρκίας - Ισραήλ ήταν η προοπτική αμοιβαία επωφελών συμφωνιών για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου.
Κινητικότητα εμφανίζεται και στις σχέσεις της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σχέσεις που δοκιμάστηκαν από την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι με κύριο αντικείμενο το τουρκικό αίτημα έκδοσης του Φετουλάχ Γκιουλέν από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Τουρκία.
Η τουρκική κυβέρνηση θεωρεί τον εξόριστο ισλαμιστή ιεροκήρυκα ιθύνοντα νου του στρατιωτικού κινήματος, ενώ ανώτεροι αξιωματούχοι της Αγκυρας άφησαν ανοικτούς υπαινιγμούς για αμερικανικό «δάκτυλο» στην απόπειρα πραξικοπήματος.
Το ακανθώδες θέμα της έκδοσης του Γκιουλέν θα βρεθεί στο κέντρο των διαβουλεύσεων μεταξύ του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν και της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας, τις προσεχείς ημέρες. Ο κ. Μπάιντεν να επισκεφθεί την Τουρκία στις 24 Αυγούστου και θα συναντηθεί με τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Στο μεταξύ, η Αγκυρα επιτέθηκε χθες εναντίον του Βερολίνου με αφορμή απόρρητη έκθεση της γερμανικής κυβέρνησης, που δημοσιοποίησε η δημόσια τηλεόραση ARD, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία έχει αναδειχθεί σε βασικό «κόμβο» υποστήριξης ριζοσπαστικών, ισλαμικών οργανώσεων στη Μέση Ανατολή. Στη σχετική ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών γίνεται λόγος για «διεστραμμένη νοοτροπία που στοχοποιεί τον πρόεδρο και την κυβέρνηση της Τουρκίας». Σε μια εμφανή προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης, ο εκπρόσωπος Τύπου του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών Γιοχάνες Ντίμροθ υπογράμμισε ότι «η Τουρκία είναι ο πιο σημαντικός εταίρος μας στην πάλη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους».
www.kathimerini.gr
