Newsroom Έντονο φαίνεται ότι είναι το παρασκήνιο στις Βρυξέλλες, λίγες ημέρες πριν τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, με τους βασικούς παίκτες να διαγκωνίζονται για να διαδραματίσουν ρόλο την επόμενη ημέρα.
Σύμφωνα με το Politico, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβυλίου Σαρλ Μισέλ προσπαθεί να εξουδετερώσει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η ιστοσελίδα επικαλείται οκτώ διπλωμάτες της ΕΕ, αξιωματούχους των Βρυξελλών αλλά και εθνικών κυβερνήσεων, που δήλωσαν ότι ο Σαρλ Μισέλ επιχειρεί να ματαιώσει μια πιθανή δεύτερη θητεία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ηγεσία της Κομισιόν.
«Το παιχνίδι του είναι τόσο προφανές: να κάνει την φον ντερ Λάιεν να σκοντάψει και να ονειρεύεται τη δική του κορυφαία θέση» δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Πόλεμος εξουσίας στο παρασκήνιο
Στο παρασκήνιο, ο πόλεμος εξουσίας μεταξύ των δύο κορυφαίων αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαδραματίστηκε με ακυρωμένα γεύματα και στρατηγικά διατυπωμένες ανεπίσημες δηλώσεις από τη μία πλευρά στην άλλη. Η τεταμένη δυναμική έγινε δημόσια κατά την επίσκεψη του διδύμου στην Άγκυρα το 2021, με το διάσημο ως Sofagate. Ο Σαρλ Μισέλ άρπαξε τη μόνη διαθέσιμη καρέκλα δίπλα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η φον ντερ Λάιεν έμεινε υποβιβασμένη σε έναν κοντινό καναπέ. Αργότερα, η ίδια προέβη σε καταγγελίες για σεξισμό στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ορισμένοι εικάζουν ότι ο Σαρλ Μισέλ διεκδικεί τον ρόλο του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα εξωτερικής Πολιτικής, διαδεχόμενος τον Ζοζέπ Μπορέλ, με τον οποίο έχει καλή σχέση. Η στρατηγική του θα είναι να πάρει στην άκρη τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, καθώς θα επιχειρήσει να έχει τετ-α-τετ αντί για συζητήσεις με όλους παρόντες, όπως παραδοσιακά γίνονται αυτές οι συμφωνίες, είπαν μερικοί από τους οκτώ διπλωμάτες και αξιωματούχους.
Για να περιπλέξει ακόμη περισσότερο τα πράγμτα, ο Σαρλ Μισέλ προεδρεύει της διαδικασίας για τη διανομή των κορυφαίων θέσεων των θεσμών, που θα γίνει μετά τις ευρωεκλογές, μεταξύ των οποίων και η απόφαση για τον πρόεδρο της Κομισιόν.
«Προσωπική ατζέντα εκδίκησης»
«Δεν είναι υποψήφιος. Όπως ανέφερε πολλές φορές ο πρόεδρος, είναι και θα είναι πλήρως επικεντρωμένος στη δουλειά του ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στην ενοποίηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την επίτευξη ουσιαστικών αποφάσεων», δήλωσε η εκπρόσωπός του Εκατερίνα Καζίνγκε.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν γίνει νευρικές για την πραγματική ατζέντα του Μισέλ. «Πολλά κράτη μέλη ανησυχούν ότι ο Σαρλ Μισέλ δεν θα διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο, αλλά θα ακολουθήσει μια προσωπική ατζέντα εκδίκησης», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, αποτυπώνοντας το κλίμα που επικρατεί μεταξύ πολλών συναδέλφων τους.
Ορισμένοι εκτιμούν ότι ο Σαρλ Μισέλ χρησιμοποιεί την ευκαιρία που έχει να καθοδηγήσει μια συμφωνία μεταξύ των «27» αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων για την επιλογή των προσώπων που θα στελεχώσουν τα όργανα ως χρόνο εκδίκησης.
Η υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν
Στα χαρτιά, η 65χρονη φον ντερ Λάιεν είναι η υποψήφια για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Από το 2019, οπότε και ανέλαβε τη θέση, η φήμη της ως επικεφαλής στη διαχείριση κρίσεων ανέβηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αντίθετα, ο Σαρλ Μισέλ έγινε αποδέκτης γκρίνιας, κριτικής και γελοιοποίησης. Η αιφνιδιαστική απόφασή του να εγκαταλείψει πρόωρα τη θέση του για να θέσει υποψηφιότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προτού κάνει γρήγορα πίσω, αύξησε την ενόχληση του ευρωπαϊκού μπλοκ έναντί του.
Η φον ντερ Λάιεν είναι υποψήφια με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, το οποίο προηγείται δημοσκοπικά, ενώ είναι δύσκολο να δει κανείς ποιος άλλος υποψήφιος έχει πιθανότητες να την εκτοπίσει από την καρέκλα της.
Σε θεωρητικό επίπεδο, το προφανές παιχνίδι θα ήταν ο Σαρλ Μισέλ να επιχειρήσει μι γρήγορη συμφωνία για τις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ, εξασφαλίζοντας μια δεύτερη θητεία για την φον ντερ Λάιεν.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Politico, ο Σαρλ Μισέλ φέρεται να έχει άλλη ατζέντα, που περιλαμβάνει την ανταρσία και περισσότερη εξουσία. «Θεωρεί τη σύγκριση με τη φον ντερ Λάιεν ως θεμελιωδώς λανθασμένη και άδικη», δήλωσε άλλος διπλωμάτης της ΕΕ. Η ομάδα της φον ντερ Λάιεν αρνήθηκε να σχολιάσει.
Λήγει η θητεία του την 1η Δεκεμβρίου
Η θητεία του Σαρλ Μισέλ λήγει την 1η Δεκεμβρίου και δεν μπορεί να ανανεωθεί. Ωστόσο, ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου δεν φαίνεται να έχει στρατηγική εξόδου. «Επομένως γιατί να μην διεκδικήσει έναν άλλο ρόλο υψηλού κύρους σε επίπεδο ΕΕ;» γράφει το δημοσίευμα.
Ο Σαρλ Μισέλ άλλωστε θα βρει αρκετούς αρνητές της φον ντερ Λάιεν, έτοιμους να επιτεθούν τις ημέρες πριν τις ευρωεκλογές. Στις Βρυξέλλες, υπήρξε αντίδραση κατά της εξουσίας της προέδρου της Κομισιόν, την οποία κατηγορούν για συγκεντρωτικό τρόπο ηγεσίας. Η Γαλλία, της οποίας ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είναι από τις σημαντικότερες φωνές στο τραπέζι των ηγετών, έχει δηλώσει τη στήριξή του με επιφυλάξεις, ενδεχομένως για να αποσπάσει παραχωρήσεις ή ως ευκαιρία για να αναδιαμορφώσει το σχήμα.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι, οι οποίοι συμμετέχουν στον συνασπισμό του ΕΛΚ της φον ντερ Λάιεν, επιτίθενται όλο και περισσότερο στην πιθανή συνεργασία της με δεξιούς ηγέτες και κόμματα.
Ένας από τους διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσε ότι όλα καταλήγουν στο «εγώ, εγώ και εγώ» με τον Σαρλ Μισέλ.
Οι πιθανότητες του Σαρλ Μισέλ
Την ίδια ώρα, οι διπλωμάτες που δήλωσαν ότι ο Σαρλ Μισέλ θέλει να πάρει εκδίκηση, απέκρουσαν το ενδεχόμενο να πάρει άλλο αξίωμα, θεωρώντας ότι είναι απίθανο σενάριο. Όπως ανέφεραν, ο Σαρλ Μισέλ δεν θα είχε καμία πιθανότητα.
Οι ίδιοι διπλωμάτες εκτιμούν ότι οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα παρακάμψουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον Σαρλ Μισέλ στη συζήτηση για τις κορυφαίες θέσεις της Ευρώπης, κατά τις συναντήσεις τους στις Βρυξέλλες στις 17 Ιουνίου και στις 27-28 Ιουνίου.
Ένας άλλος διπλωμάτης της ΕΕ μάλιστα αναφέρθηκε σαρκαστικά σε μια φράση που χρησιμοποιεί μερικές φορές ο προσωπάρχης του Μισέλ για να διώξει μια πρόταση από τις χώρες μέλη της ΕΕ: «Δεν υπάρχει καμία όρεξη μεταξύ των ηγετών της ΕΕ για αυτό το σενάριο».
