Με κομμένη την ανάσα περιμένει ο πλανήτης την επικείμενη συνάντηση Ντόναλντ Τραμπ-Βλαντιμίρ Πούτιν με το CNN να προσπαθεί να σκιαγραφήσει τους λόγους που οι δύο πλευρές είπαν «ναι» τώρα σε ένα τετ α τετ αλλά και τα πιθανά σενάρια για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει να αξιοποιήσει τη δύναμη της προσωπικότητάς του για να επιτύχει μια συμφωνία, πιστεύοντας ότι η έξι μηνών αδιαλλαξία της Μόσχας μπορεί να ξεπεραστεί με μια συνάντηση με τον ηγέτη του Κρεμλίνου καθώς φαίνεται να εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο Πούτιν μπορεί να πεισθεί να σταματήσει τον πόλεμο παρά τις ακραίες θέσεις που έχει εκφράσει.
Όσον αφορά τον ηγέτη της Ρωσίας, το CNΝ εκτιμά ότι θέλει να κερδίσει χρόνο, έχοντας ήδη απορρίψει τον Μάιο την πρόταση των Ευρωπαίων, των ΗΠΑ και της Ουκρανίας για άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, προσφέροντας αντ' αυτού δύο μονομερείς, σύντομες και ασήμαντες παύσεις. Οι ρωσικές δυνάμεις προωθούνται στις πρώτες γραμμές σε μια καλοκαιρινή επίθεση που μπορεί να τον φέρει αρκετά κοντά στους στόχους του, ώστε οι διαπραγματεύσεις το φθινόπωρο να αφορούν ένα πολύ διαφορετικό status quo στον πόλεμο.
Τα πέντε σενάρια για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία
1. Ο Πούτιν συμφωνεί σε άνευ όρων κατάπαυση του πυρός
Σύμφωνα με το CNN πρόκειται για ένα «πολύ απίθανο» σενάριο ο Πούτιν να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός με τις γραμμές του μετώπου να παραμένουν ως έχουν – οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Ουκρανία είχαν ήδη ζητήσει μια τέτοια παύση τον Μάιο, υπό την απειλή κυρώσεων, και η Ρωσία την απέρριψε. Ο Τραμπ υπαναχώρησε από τις κυρώσεις, προτιμώντας συνομιλίες χαμηλού επιπέδου στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίες δεν οδήγησαν πουθενά.
Το Κρεμλίνο μετατρέπει επί του παρόντος τα σταδιακά κέρδη στην πρώτη γραμμή σε στρατηγικά πλεονεκτήματα και δεν βλέπει κανένα λόγο να σταματήσει αυτή την πρόοδο τώρα, καθώς φτάνει στο αποκορύφωμά της. Ούτε καν η απειλή δευτερογενών κυρώσεων κατά της Κίνας και της Ινδίας – οι οποίες φαίνονται ανθεκτικές στην πίεση των ΗΠΑ – δεν θα αλλάξει αυτόν τον άμεσο στρατιωτικό υπολογισμό για το υπόλοιπο του καλοκαιριού. Τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβριο, ο Πούτιν θα θέλει να πολεμήσει επειδή κερδίζει.
2. Πραγματισμός και περισσότερες συνομιλίες
Οι συνομιλίες θα μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία για περισσότερες συνομιλίες αργότερα, που θα σφραγίσουν τα κέρδη της Ρωσίας με την έλευση του χειμώνα, παγώνοντας στρατιωτικά και κυριολεκτικά τις πρώτες γραμμές γύρω στον Οκτώβριο. Ο Πούτιν μπορεί να έχει καταλάβει μέχρι τότε τις ανατολικές πόλεις Ποκρόβσκ, Κωστιάντινοβκα και Κουπιάνσκ, αποκτώντας έτσι μια σταθερή θέση για να περάσει τον χειμώνα και να ανασυνταχθεί. Η Ρωσία θα μπορεί τότε να πολεμήσει ξανά το 2026 ή να χρησιμοποιήσει τη διπλωματία για να καταστήσει μόνιμα τα κέρδη της. Ο Πούτιν θα μπορούσε επίσης να θέσει το ζήτημα των εκλογών στην Ουκρανία – που έχουν αναβληθεί λόγω του πολέμου και αποτέλεσαν για λίγο θέμα συζήτησης του Τραμπ – για να αμφισβητήσει τη νομιμότητα του Ζελένσκι και ακόμη και να τον ανατρέψει υπέρ ενός πιο φιλορωσικού υποψηφίου.
3. Η Ουκρανία καταφέρνει με κάποιο τρόπο να αντέξει τα επόμενα δύο χρόνια
Σε αυτό το σενάριο, η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ και της Ευρώπης προς την Ουκρανία την βοηθά να ελαχιστοποιήσει τις παραχωρήσεις στην πρώτη γραμμή τους επόμενους μήνες και οδηγεί τον Πούτιν να επιδιώξει διαπραγματεύσεις, καθώς ο στρατός του απέτυχε για άλλη μια φορά. Το Ποκρόβσκ μπορεί να πέσει και άλλα οχυρά της ανατολικής Ουκρανίας μπορεί να απειληθούν, αλλά η Ουκρανία θα μπορούσε να δει την προέλαση της Ρωσίας να επιβραδύνεται, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν, και το Κρεμλίνο θα μπορούσε ακόμη και να αισθανθεί τις επιπτώσεις των κυρώσεων και της υπερθέρμανσης της οικονομίας.
Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις έχουν ήδη καταρτίσει σχέδια για την ανάπτυξη «εγγυητριών δυνάμεων» στην Ουκρανία ως μέρος των εγγυήσεων ασφάλειας. Αυτές οι δεκάδες χιλιάδες ευρωπαϊκές δυνάμεις του ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να σταθμεύσουν γύρω από το Κίεβο και άλλες μεγάλες πόλεις, παρέχοντας υλικοτεχνική και πληροφοριακή βοήθεια στην Ουκρανία κατά την ανασυγκρότησή της, και να δημιουργήσουν ένα επαρκές αποτρεπτικό μέσο ώστε η Μόσχα να αποφασίσει να αφήσει τις πρώτες γραμμές ως έχουν. Αυτό είναι το καλύτερο που μπορεί να ελπίζει η Ουκρανία.
4. Καταστροφή για την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ
Ο Πούτιν θα μπορούσε να διακρίνει σωστά τις ρωγμές στην ενότητα της Δύσης μετά από μια σύνοδο κορυφής με τον Τραμπ που θα βελτιώσει τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, αλλά θα αφήσει την Ουκρανία να τα βγάλει πέρα μόνη της. Η Ευρώπη θα μπορούσε να κάνει ό,τι μπορεί για να υποστηρίξει το Κίεβο, αλλά χωρίς την αμερικανική υποστήριξη δεν θα καταφέρει να ανατρέψει την ισορροπία. Ο Πούτιν θα μπορούσε να δει τα μικρά κέρδη στην ανατολική Ουκρανία να μετατρέπονται σε αργή ήττα των ουκρανικών δυνάμεων στο επίπεδο, ανοιχτό έδαφος μεταξύ του Ντονμπάς και των κεντρικών πόλεων του Ντνίπρο, Ζαπορίζια και της πρωτεύουσας. Οι ουκρανικές άμυνες θα μπορούσαν να αποδειχθούν αδύναμες και η κρίση στρατιωτικού δυναμικού του Κιέβου να μετατραπεί σε πολιτική καταστροφή όταν ο Ζελένσκι θα απαιτήσει ευρύτερη κινητοποίηση για να στηρίξει την άμυνα της χώρας.
Η ασφάλεια του Κιέβου φαίνεται και πάλι σε κίνδυνο. Οι δυνάμεις του Πούτιν προχωρούν. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις εκτιμούν ότι θα ήταν καλύτερο να πολεμήσουν τη Ρωσία στην Ουκρανία παρά αργότερα στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, οι ηγέτες της Ευρώπης δεν διαθέτουν τελικά την πολιτική εντολή να συμμετάσχουν σε έναν πόλεμο για εδάφη στην Ουκρανία. Ο Πούτιν προχωρά. Το ΝΑΤΟ δεν καταφέρνει να δώσει μια ενιαία απάντηση. Αυτό είναι ο εφιάλτης της Ευρώπης, αλλά είναι ήδη το τέλος της κυρίαρχης Ουκρανίας.
5. Επανάληψη του σοβιετικού μοντέλου στο Αφγανιστάν
Η Ρωσία θα μπορούσε να συνεχίσει να κάνει λάθη, θυσιάζοντας χιλιάδες ζωές στρατιωτών κάθε εβδομάδα, για σχετικά μικρά οφέλη, και βλέποντας τις κυρώσεις να υπονομεύουν τη συμμαχία της με την Κίνα και τα έσοδα από την Ινδία. Τα χρηματοοικονομικά αποθέματα του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Μόσχας θα μπορούσαν να μειωθούν και τα έσοδά της να υποχωρήσουν. Η διαφωνία μεταξύ της ελίτ της Μόσχας θα μπορούσε να ενταθεί λόγω του τρόπου με τον οποίο το Κρεμλίνο απέρριψε τις διπλωματικές εξόδους από τον πόλεμο που επέλεξε υπέρ της στρατιωτικής επιμονής. Η προσοχή των ΗΠΑ μετά τις ενδιάμεσες εκλογές θα επιστρέψει στις παραδοσιακές εξωτερικές πολιτικές της διαμάχες με τη Μόσχα και τον υποστηρικτή της, το Πεκίνο.
Σε αυτό το σενάριο, το Κρεμλίνο θα μπορούσε να βρεθεί σε μια στιγμή όπου η αντίστασή του στις οικονομικές δυσκολίες των Ρώσων θα γίνει τοξική. Παρόμοια λανθασμένοι πολιτικοί υπολογισμοί συντήρησαν την τελικά άκαρπη κατοχή του Αφγανιστάν από τους Σοβιετικούς. Παρόμοιες στιγμές απροσδόκητης αδυναμίας του Κρεμλίνου έχουν ήδη εμφανιστεί στον πόλεμο της Ουκρανίας, όπως όταν ο έμπιστος του Πούτιν, Γιεβγένι Πριγκόζιν, επιχείρησε μια βραχύβια εξέγερση με προέλαση προς τη Μόσχα
Ο Πούτιν είναι ισχυρός στην επιφάνεια, μέχρι που εμφανίζεται αδύναμος, και τότε μπορεί να εκτεθεί ως εξαιρετικά αδύναμος. Αυτό έχει συμβεί στο παρελθόν τόσο στην επεκτατική Σοβιετική Ρωσία όσο και στον Πούτιν. Το πρόβλημα με αυτό το σενάριο είναι ότι παραμένει η καλύτερη ελπίδα των δυτικών στρατηγικών, οι οποίοι δεν μπορούν να δεχτούν ούτε την πλήρη είσοδο του ΝΑΤΟ στον πόλεμο για να βοηθήσει την Ουκρανία να νικήσει, ούτε την ικανότητα του Κιέβου να απωθήσει στρατιωτικά τη Μόσχα.
«Καμία από τις επιλογές δεν είναι καλή για την Ουκρανία. Μόνο μία από αυτές σημαίνει την πραγματική ήττα της Ρωσίας ως στρατιωτικής δύναμης και απειλής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Και καμία από αυτές δεν μπορεί να προκύψει από τη συνάντηση του Τραμπ με τον Πούτιν, χωρίς η Ουκρανία να γίνει μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας αργότερα» καταλήγει στην ανάλυσή του το CNN.
Μέλος του μητρώου
