με δυσκολία μπορείς να πεις κάτι γι' αυτό με βεβαιότητα. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι οι προβλέψεις είναι χρήσιμες, καθώς μας δίνουν μία ευκαιρία να μελετήσουμε τα πάθη του παρόντος. Το ερευνητικό κέντρο Pew, ένα από τα σημαντικότερα ερευνητικά ινστιτούτα που διαθέτουμε, την περασμένη Πέμπτη έδωσε στη δημοσιότητα την τρίτη μελέτη της σειράς «Ψηφιακή ζωή το 2015». Παρότι θεωρείται μία φωτογράφηση της σημερινής κατάστασης η νέα έκθεση υπό τον τίτλο «απειλές στο Διαδίκτυο» υποδεικνύει ένα ιδιαίτερα ζοφερό μέλλον.
Το «Πρόγραμμα Διαδικτύου» που εκπονεί το ερευνητικό κέντρο σε συνεργασία με το «Κέντρο Απεικόνισης Διαδικτύου» του πανεπιστημίου Ελον υπέβαλε ερωτήσεις σε 1.400 στοχαστές των τεχνολογικών εξελίξεων. Συνολικά, οι ειδικοί επισήμαναν τον κίνδυνο κυβερνητικών παρεμβάσεων στις διαδικτυακές μας ελευθερίες, εντατική παρακολούθηση και έλλειψη διαδικτυακής εμπιστοσύνης. Κυρίως, όμως, υπέδειξε την κατάπνιξη της ατομικής δημιουργικότητας που θα επέλθει μέσα από τον έλεγχο των μεγάλων εταιρειών.
«Προσωπικό» περιεχομένου
Επίσης πολλοί είναι οι κίνδυνοι που εγκυμονούνται από την προσωποποίηση του περιεχομένου. Αυτή η υποταγή στις προσωπικές επιθυμίες και ανάγκες ως τρόπος περιορισμού του υπερβολικού όγκου πληροφοριών, θεωρείται κίνδυνος και για την τυχαία ανακάλυψη σε ό,τι διαβάζουμε, παρακολουθούμε και σκεφτόμαστε.
«Ρωτήσαμε για τους κινδύνους και τις ευκαιρίες όσον αφορά το ελεύθερο περιεχόμενο στο Διαδίκτυο και λάβαμε όλες αυτές τις σημαντικές απαντήσεις» εξηγεί ο Λι Ρέινι, διευθυντής του Προγράμματος Pew για το Ιντερνετ και συνυπογράφων την έκθεση. «Είναι πολύ αισθητή η φρίκη και ο τρόμος για όλα αυτά που πρόκειται να συμβούν».
To «κουτί της Πανδώρας» άνοιξε όταν η ομάδα των ειδικών που συμμετείχε στην έρευνα κλήθηκε να απαριθμήσει τις πιο σοβαρές απειλές που εγκυμονούνται για την αποτελεσματική πρόσβαση, διάδοση και για το περιεχόμενο του Διαδικτύου. «Δεν μπορεί να είναι τυχαίο ότι η λέξη απειλή καταγράφεται 57 φορές στην έκθεση, ενώ αντιθέτως η λέξη ελπίδα εμφανίζεται μόλις 12 φορές. Οι λέξεις εταιρικός και εταιρεία εμφανίζονται 31 φορές αλλά μόνο μία φορά σε θετικό πλαίσιο». Μία από τις έρευνες μελέτησε τις συνέπειες που θα έχει για το λεγόμενο «Ιντερνετ των πραγμάτων». Και αυτές είναι συνήθως αισιόδοξες προοπτικές.
Αραγε πόσο θα πρέπει να φοβόμαστε γι' αυτά που πρόκειται να επακολουθήσουν;
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά κατά τη χρονική περίοδο ανάμεσα στον Νοέμβριο και τον Ιανουάριο όταν η ειδησεογραφία για τις αποκαλύψεις του Εντουαρντ Σνόουντεν σχετικά με τις παρακολουθήσεις απλών πολιτών από τις κυβερνητικές υπηρεσίες των ΗΠΑ μονοπωλούσαν σχεδόν τα νέα στα διάφορα περιοδικά και επιθεωρήσεις που πραγματεύονται θέματα τεχνολογίας. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο σάλος που δημιουργήθηκε από τις αποκαλύψεις Σνόουντεν επηρέασε σημαντικά τις προβλέψεις των ειδικών, ενώ ο φόβος για την εμπορευματοποίηση του Διαδικτύου έχει τις ρίζες του πολύ βαθιά.
Προφανώς οι αποκαλύψεις του Σνόουντεν μεταβάλλουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε το Ιντερνετ, αν και επί του παρόντος οι αποκαλύψεις ότι η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA) παρακολουθεί τα τεκταινόμενα online δεν φαίνεται να μετέβαλε τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε στο Διαδίκτυο. Υπάρχουν, ωστόσο και άλλοι τρόποι που οι ειδικοί θα μπορούσαν να σκεφτούν για το μέλλον του ιντερνετικού περιεχομένου.
Οι περισσότεροι από τους ειδικούς που ερωτήθηκαν από το ινστιτούτο PEW αυτοπροσδιορίζονται ως «Βορειοαμερικανοί» και θεώρησαν δεδομένο ότι το περιεχόμενο του Διαδικτύου είναι κάτι που κατασκευάστηκε από ανθρώπους και είναι προσωπικό, με εκτίμηση στη διαφορετικότητα και την ελεύθερη έκφραση. Oσο αξιέπαινα και αν είναι αυτά τα χαρακτηριστικά για κάποιους ειδικούς αυτή η προσέγγιση είναι μεροληπτική.
«Περνάω μεγάλο μέρος του χρόνου μου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ο κόσμος εκεί μπορεί να πει ότι αυτό το "ελεύθερο Ιντερνετ" είναι ένα είδος επιδοτούμενου ολιγοπωλίου του δυτικού πολιτισμικού ιμπεριαλισμού» επισημαίνει ο Στίβεν Βέμπερ, καθηγητής Πληροφορικής στο πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ.
Απόλυτα δικτυωμένοι...
Ωστόσο, σημαντικές φαίνεται να είναι οι αλλαγές στο Ιντερνετ και το περιεχόμενό του, μεταβολές για τις οποίες κανείς δεν φαίνεται να μιλάει σήμερα. Οι ειδικοί φαίνεται να πιστεύουν ότι το Ιντερνετ είναι μία «τοποθεσία» όπου πηγαίνει ο κόσμος ή κάτι το οποίο επισκέπτονται περιστασιακά. Ομως όσο περνάει ο χρόνος αυτό απέχει όλο και περισσότερο από την πραγματικότητα επειδή πολλοί χρήστες επισκέπτονται το Διαδίκτυο από τα έξυπνά τους κινητά ακόμα και 150 φορές ημερησίως.
Εξαιτίας των συσκευών που αναγνωρίζουν την τοποθεσία όπου βρισκόμαστε αλλά και των κομπιούτερ που φοριούνται όπως είναι παραδείγματος χάρη οι συσκευές που καταγράφουν ορισμένους δείκτες σχετικά με την υγεία μας και αποστέλλουν πληροφορίες στο «σύννεφο», κάνουν τη διαδικτυακή μας δραστηριότητα ευάλωτη στα αδιάκριτα βλέμματα.
Στο εγγύς μέλλον θα είναι αδύνατο να μιλάμε για ανθρώπινη δραστηριότητα χωρίς να αναφερόμαστε εμμέσως και στο Διαδίκτυο. Οι παλμοί της καρδιάς, που θα καταγράφονται με κάποια συσκευή μέτρησης και θα αναρτώνται στο Διαδίκτυο, αποτελούν το «περιεχόμενο» που θα δημιουργήσει το κράμα του ανθρώπου και της μηχανής.
Προφανώς, αυτό απέχει πολύ από το είδος του περιεχομένου και του κόσμου που οι ειδικοί αποκάλυψαν στο ινστιτούτο PEW. Και αυτό είναι κατανοητό όπως εξάλλου και το γεγονός ότι οι προβλέψεις τους αφορούν το παρόν. Το δυσκολότερο πράγμα που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς για το μέλλον είναι ότι δεν θα βρισκόμαστε σε αυτό με κάποιο τρόπο που δεν μπορούμε σήμερα να διανοηθούμε.
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
