Η συζήτηση για το χρέος δεν άνοιξε πρώτη φορά επί ΣΥΡΙΖΑ, το αποδεικνύουν τόσο οι πράξεις για την μείωση του χρέους το 2012, όσο και οι αναφορές στα συμπεράσματα του Eurogroup. Το μόνο που κατάφερε να κάνει ο κ. Τσίπρας είναι να αποτρέψει την έξοδο της χώρας από την κρίση, χειροτερεύοντας έτσι τους όρους βιωσιμότητας και του δημοσίου χρέους. Το πρόβλημα της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους είναι κρίσιμο για την οικονομία και την πορεία της χώρας. Γι’ αυτό, είναι σκόπιμο να ειπωθούν ορισμένες αλήθειες για την αριθμητική και τη δυναμική του τα τελευταία χρόνια.
Τι έγινε κατά την περίοδο 2012-2014
1η. Η διπλή αναδιάρθρωση του χρέους που έγινε το 2012 «φρέναρε» την αυξητική τάση του χρέους. Το χρέος μειώθηκε συνολικά κατά 132 δισ. ευρώ. Περίπου 100 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2012 μέσω PSI και περίπου 32 δισ. ευρώ με την επαναγορά, το Δεκέμβριο του 2012.
2η. Επιπλέον, το «προφίλ» του χρέους βελτιώθηκε αισθητά μετά το 2012. Επεκτάθηκε η περίοδος χάριτος καθώς και των ωριμάνσεων, μειώθηκαν τα επιτόκια, καταργήθηκαν χρεώσεις και επιτεύχθηκε αναβολή πληρωμών τόκων.
Ενδεικτικά:
α) Το 2014, η μέση σταθμική υπολειπόμενη φυσική διάρκεια του δημοσίου χρέους ήταν τα 16,2 έτη. Το 2011, η διάρκεια ήταν 6,3 έτη.
β) Το 2014, οι τόκοι ανέρχονταν στα 5,5 δισ. ευρώ. Το 2011, ήταν στα 16,1 δισ. ευρώ.
γ) Το 2014, το μέσο σταθμικό επιτόκιο ήταν λίγο πάνω από το 2%. Το 2011, ήταν 4%.
3η. Επιπλέον, το Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012, συμφώνησε να εξετάσει, υπό προϋποθέσεις, επιπλέον παρεμβάσεις προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η βιωσιμότητα του χρέους (απόφαση της 27ης Νοεμβρίου 2012). Τα Eurogroup της 5ης Μαΐου 2014 και της 20ης Φεβρουαρίου 2015 επιβεβαίωσαν τη δέσμευση σε αυτό το πλαίσιο. Οι δανειστές δεν υλοποίησαν τη «μακροχρόνια υπόσχεσή» τους, όπως υποστήριξε κατά το τελευταίο Eurogroup και ο κ. Ντάισελμπλουμ, παρά το γεγονός ότι η χώρα επέτυχε πρωτογενή πλεονάσματα, τόσο το 2013 (και μάλιστα πολύ υψηλότερο από το στόχο), όσο και το 2014 (και εντός στόχου μέχρι το Νοέμβριο του 2014).
Οι παραδοχές – ομολογία ΣΥΡΙΖΑ για το χρέος
4η. Αυτές τις θετικές παρεμβάσεις (σημεία 1 και 2) τις έχει αποδεχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στην «Προκαταρκτική Ανάλυση Βιωσιμότητας του Χρέους για την Ελλάδα», της 25ης Ιουνίου 2015, την οποία κατέθεσε στη Βουλή, αλλά και ο Πρωθυπουργός κ. Τσίπρας, προσυπογράφοντας την απόφαση της 12ης Ιουλίου 2015, σύμφωνα με την οποία αποδεικνύεται, ότι έχει ενισχυθεί σημαντικά η βιωσιμότητά του κατά το παρελθόν.
Τι έκανε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ
5η. Η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους επιδεινώθηκε ραγδαία μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015. Αιτία η συρρίκνωση της οικονομίας, η αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος και βέβαια η μείωση των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις, όπως επισημαίνει και το ΔΝΤ στην έκθεσή του . Όλα αυτά ανέκυψαν, ως γνωστό, μέσα στο 2015. Αυτό το κόστος φέρει αποκλειστικά τη σφραγίδα της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.
6η. Όριο ασφαλείας για το ύψος των ετήσιων χρηματοδοτικών αναγκών έχει τεθεί από διεθνείς οργανισμούς και την ΕΕ το 15% του ΑΕΠ. (βλ. Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος, Δεκέμβριος 2015) Το ποσοστό αυτό στη χώρα μας, έχει διαμορφωθεί περίπου στο 12% και εκτιμάται μέχρι 15% του ΑΕΠ για τα προσεχή χρόνια. Σύμφωνα όμως με εκτιμήσεις, η τήρηση του ορίου του 15% του ΑΕΠ, δεν φαίνεται πια ρεαλιστική, παρά μόνο λίγο πριν τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, απόρροια των πράξεων και παραλείψεων της Αριστερής διακυβέρνησης.
Τι πρέπει να γίνει
7η. Ο λόγος χρέος προς ΑΕΠ δεν αποτελεί από μόνος του επαρκές κριτήριο αξιολόγησης της βιωσιμότητας του χρέους, ούτε και υπάρχει ένα γενικά αποδεκτό όριο βιωσιμότητας (για παράδειγμα η Αργεντινή χρεοκόπησε με δημόσιο χρέος περίπου στο 60% του ΑΕΠ, ενώ η Ιαπωνία συνεχίζει να έχει διατηρήσιμο χρέος, παρότι αυτό υπερβαίνει το 200% του ΑΕΠ).
8η. Συνεπώς, είναι αναγκαία η λήψη πρόσθετων παραμετρικών μέτρων για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους. Η απόφαση κατά τη Σύνοδο Κορυφής, της 12ης Ιουλίου 2015, επιβεβαιώνει την απόφαση του Νοεμβρίου του 2012 και αναφέρει ότι «...η Ευρωομάδα παραμένει έτοιμη να εξετάσει, εάν χρειαστεί, πιθανά πρόσθετα μέτρα (πιθανή παράταση των περιόδων χάριτος και αποπληρωμής), για να εξασφαλιστεί ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν σε βιώσιμο επίπεδο». Και προσθέτει: «Η Σύνοδος Κορυφής για το Ευρώ τονίζει ότι δεν μπορούν να αναληφθούν απομειώσεις της ονομαστικής αξίας του χρέους».
Η Κυβέρνηση που, επί χρόνια, καλλιεργούσε ψευδαισθήσεις, τώρα προσγειώνεται στην πραγματικότητα και θεωρεί ως επιτυχία την εφαρμογή ρυθμίσεων, που συζητούνται από τα τέλη του 2012.
Μέλος του μητρώου
