Όπως επεσήμανε, «το οικονομικό παρατηρητήριο, επιβλήθηκε στις κυβερνήσεις του 2011-2012, γιατί ήθελε να ελέγξει με λεπτομέρειες τις δαπάνες της αυτοδιοίκησης. Επομένως, ένα τέτοιο παρατηρητήριο, προφανώς με μια λογική αποκέντρωσης με αυτοδιοίκηση δεν θα μπορεί στο μέλλον να υπάρξει και να έχει ρόλο και λόγο με τη λογική που είχε ιδρυθεί. Αυτό έχει να κάνει βεβαίως, όχι μόνο με το οικονομικό παρατηρητήριο, αλλά με τις προσλήψεις, με τις αρμοδιότητες, με τους πόρους, έχει να κάνει με μια σειρά από θέματα, τα οποία επιβάλλονται από την κεντρική κυβέρνηση, όποια και αν είναι αυτή, σε καιρούς μνημονίων, διότι η αυτοδιοίκηση δεν έχει το βαθμό της αυτοτέλειας και της αυτονομίας που θα έπρεπε να έχει. Αυτό το μοντέλο πρέπει να το ξεπεράσουμε μετά την έξοδο από τα μνημόνια προς το τέλος Αυγούστου 2018 και να βάλουμε προοπτική για μια τέτοια αυτοδιοίκηση, όπως την ονειρευόμαστε».
«Δεύτερο ζήτημα είναι η απλή αναλογική. Λυπάμαι πραγματικά που έχει γίνει το κεντρικό θέμα από τις δύο ενώσεις, τις ΕΝΠΕ και ΚΕΔΕ, διότι η ΚΕΔΕ (γιατί η ΕΝΠΕ τότε δεν υπήρχε) είχε βγάλει ομόφωνη απόφαση υπέρ της απλής αναλογικής. Γιατί είχε βγάλει ομόφωνη απόφαση; Γιατί πραγματικά η αυθεντική έκφραση των τοπικών κοινωνιών και με κάποιες μικρές δυνάμεις της κοινωνίας των πολιτών, που ενεργοποιούνται σε κάθε τοπική κοινωνία, σε κάθε δήμο, ήθελαν να έχουν έκφραση και φωνή μέσα στο δημοτικό συμβούλιο και αυτό είναι το πιο δίκαιο και το πιο αυτονόητο αίτημα που πρέπει να ικανοποιηθεί σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης για αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι, ανεξάρτητα από κόμματα, είναι κυρίως νέοι άνθρωποι, που όπως ξέρουμε κατά κανόνα δεν συμμετέχουν σε συλλογικότητες σήμερα, μέσα από όλη αυτή την κρίση η οποία έχει επέλθει στη χώρα μας. Η απλή αναλογική αποτελεί ένα μέσον να βλέπουν τον εαυτό τους και τη δυνατότητα που έχουν να εκφραστούν μέσα από τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια. Aυτή είναι η έννοια της καθιέρωσης ενός άλλου εκλογικού συστήματος στην Τοπική Αυτοδιοίηκηση και γι' αυτό νομίζω ότι είναι σαφές ότι θα αποτελέσει τομή».
Αναφερόμενος στο ζήτημα της πρώτης Κυριακής, το οποίο τέθηκε, ο Ν. Συρμαλένιος τόνισε: «Εγώ δεν κατανοώ πώς μπορεί να υλοποιηθεί η απλή αναλογική από την πρώτη Κυριακή, αλλά λέω μια τελείως προσωπική σκέψη. Εάν, παρόλα αυτά, το Υπουργείο δεχόταν να μπει απλή αναλογική, θα πρέπει να υπάρχει ένα όριο. Δηλαδή, δεν μπορεί με 26% εάν είναι 5 οι συνδυασμοί και ο πρώτος πάρει 26% να εκλέγει και τον Δήμαρχο. Πρέπει να έχει τουλάχιστον 40 – 45%, κατά τη γνώμη μου για να μπορεί να πει κάποιος ότι εκφράζει την τοπική κοινωνία. Ο Πρωθυπουργός μπορεί να εκλέχθηκε με 35%, με ένα καλπονοθευτικό σύστημα με μπόνους 50 εδρών, το οποίο όλοι θεωρούμε ότι πρέπει να αλλάξει και γι' αυτό το αλλάξαμε. Δεν μπορεί όμως να εφαρμοστεί τώρα, γιατί η ψήφισή του απαιτεί 200 έδρες».
Ο Ν. Συρμαλένιος έκανε ειδική αναφορά στα νησιά, επισημαίνοντας ότι στην περιοχή των Κυκλάδων, το ζήτημα με τα 4 μικρά κυκλαδονήσια που ανήκουν στον δήμο Νάξου και μικρών Κυκλάδων, είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Τα μικρά νησιά αυτά έχουν χάσει όλη την χρηματοδότηση που έχουν πάρει οι δήμοι. Όπως ανέφερε: «Για τα μικρά αυτά νησιά υπάρχουν δύο λύσεις, αν το θέλουν βεβαίως και οι ίδιοι: Ή να κάνουν έναν δήμο αυτοτελή των μικρών 4 νησιών, οπότε από εκεί και έπειτα θα μπορούν να παίρνουν τις χρηματοδοτήσεις ή, εφόσον δημιουργήθηκε -και αυτό είναι πολύ σημαντικό μέσα στο νομοσχέδιο- ο προϋπολογισμός και στις δημοτικές κοινότητες, να πούμε ότι στις νησιωτικές δημοτικές κοινότητες που είναι αυτοτελή νησιά, να μπορεί εκτός από τον προϋπολογισμό που θα έχουν τον δικό τους, να απευθύνεται κατευθείαν και χρηματοδότηση κρατική στις περιπτώσεις που ενισχύονται οι μικροί δήμοι, νησιωτικοί ή ορεινοί».
Ο Ν. Συρμαλένιος ανέφερε ότι δημοτικές επιτροπές διαβούλευσης στις οποίες συμμετέχουν όλοι οι φορείς θα πρέπει κατά τη γνώμη του να γίνουν και στους δήμους κάτω των 5 χιλιάδων κατοίκων. «Αυτό αποδείχθηκε με τα κλιμάκια που πήγαν για το αναπτυξιακό συνέδριο. Πάρα πολλοί φορείς ήλθαν στις συναντήσεις ακόμα και σε νησιά που είναι κάτω από 5 χιλιάδες και αυτοί οι φορείς είχαν να πουν πολλά και σοβαρά πράγματα. Άρα, μπορούν να γίνουν επιτροπές διαβούλευσης στα μέτρα του πληθυσμού των δήμων αυτών, και νομίζω ότι το νομοσχέδιο πρέπει να το αποδεχθεί».
Επίσης, ανέφερε: «Έχει δίκιο ο κ. Αγοραστός που είπε για τις νησιωτικές περιφερειακές αυτοδιοικήσεις ότι δεν έχουν προβλεφθεί διατάξεις ιδιαίτερα στα θέματα της εκλογής των συμβούλων στις περιφερειακές ενότητες κ.ά. Για παράδειγμα, στην περιοχή μου εκλέγεται περιφερειακός σύμβουλος από τη Σαντορίνη, ενώ δεν έχει καμία σχέση και επειδή πρέπει κάπου να τοποθετηθεί, επειδή η παράταξή του έχει πάρει αυτές τις έδρες που της αναλογούν, παίρνει την έδρα ενός ανθρώπου που έχει πάρει ως αριθμό ψήφων πολύ μεγαλύτερο από άλλους περιφερειακούς συμβούλους που εκλέγονται από άλλες περιοχές. Αυτό είναι μια αδικία, η οποία θα πρέπει να αποκατασταθεί.»
Μέλος του μητρώου
