Η Ελλάδα κακώς μπήκε στην Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση. Όχι διότι δεν τηρούσε τα τυπικά δημοσιονομικά κριτήρια, αλλά διότι οι πολιτικές, κοινωνικές και παραγωγικές δομές της δεν ήταν έτοιμες για ένα τέτοιο εγχείρημα.
Το ευρώ ούτως ή άλλως ήταν ένα καινοφανές αλλά και ημιτελές εγχείρημα. Δεν νοείται ενιαίο νόμισμα χωρίς ενιαία οικονομική πολιτική και μάλιστα όταν τα κράτη – μέλη μεταξύ τους έχουν τεράστιες οικονομικές ανισότητες.
Η Ελλάδα εισερχόμενη στην νομισματική ένωση έχασε ένα σημαντικό εργαλείο. Αυτό της νομισματικής πολιτικής που υπό όρους μπορεί να καθορίζει σε σημαντικό βαθμό την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Ποια ήταν η κατάσταση στη χώρα μας όμως όταν μπήκε το ευρώ:
Η παραγωγική δραστηριότητα ήταν ελάχιστα ανταγωνιστική και περιορισμένη σε μέγεθος
Η δημόσια διοίκηση αναποτελεσματική, αντιπαραγωγική, σπάταλη και ορισμένες φορές διεφθαρμένη
Η παιδεία υποβαθμισμένη και αποπροσανατολισμένη
Η δικαιοσύνη λειτουργούσε στους δικούς της ρυθμούς
Το πολιτικό προσωπικό ήταν εθισμένο στη διατήρηση των πελατειακών του σχέσεων.
Αντί λοιπόν να δούμε τα προβλήματα και να προσπαθήσουμε εκμεταλλευόμενοι τους τότε οικονομικούς πόρους και δυνατότητες που μας παρείχε η Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση, να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα, δυστυχώς συνεχίσαμε σε αυτή την καταστροφική πορεία.
Σπαταλήθηκαν τεράστιοι πόροι σε υπερτιμολογήσεις δράσεων του προγράμματος δημόσιων επενδύσεων, εξοπλιστικών προγραμμάτων, σε πολιτικές επιδοτήσεων, στην υπόθαλψη του πελατειακού κρατικοδίαιτου συνδικαλισμού, σε ρουσφετολογικά επιδόματα κάθε είδους, σε σπάταλους Ολυμπιακούς Αγώνες, σε κομματικές προσλήψεις στο δημόσιο και σε πολλές άλλες σπατάλες που εξυπηρετούσαν έναν μόνο στόχο. Να συντηρείται μια αρρωστημένη κατάσταση ώστε κανείς να μην αναλάβει το σημαντικό πολιτικό κόστος.
Σκοπίμως δεν αναφέρω ενέργειες ή παραλήψεις που διώκονται από το κοινό ποινικό δίκαιο, όχι διότι πιστεύω ότι δεν υπήρχαν, αλλά γιατί δεν έχω τα μέσα να τις αποδείξω.
Εννοείται ότι λάθη και παραλήψεις έγιναν και από την κυβέρνηση Καραμανλή, αλλά πάντως όταν το 2009 είχαν εμφανισθεί τα πρώτα σημάδια της επερχόμενης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ο Καραμανλής είχε το θάρρος και την τιμιότητα να δείξει το δύσκολο δρόμο. Έχασε τις εκλογές και σχηματίσθηκε η εγκληματική κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου.
Ακόμη και τότε υπήρχε μια τελευταία ευκαιρία. Έπρεπε να προχωρήσει η κυβέρνηση σε άμεση μείωση του κόστους του κράτους, σε μείωση των ελλειμμάτων, στην επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, στην καταπολέμηση της διαφθοράς, στην αναθεώρηση της φορολογικής νομοθεσίας και στην περικοπή κάθε είδους σπατάλης.
Δυστυχώς επεκράτησε η άποψη της δήθεν τήρησης των προεκλογικών δεσμεύσεων του ΠΑΣΟΚ που ουσιαστικά ευνοούσαν τη διατήρηση των κρατικοδίαιτων κομματικών στρατών. Ακόμη και η κατασυκοφάντηση της χώρας χρησιμοποιήθηκε για κομματικούς λόγους.
Εντωμεταξύ η ελληνική οικονομία καταποντιζόταν σε ότι αφορά στην ανταγωνιστικότητά της, την παραγωγικότητα, την καινοτομία και το ελληνικό κράτος έχανε και το τελευταίο ίχνος αξιοπιστίας.
Τα γεγονότα μετά είναι γνωστά. Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μνημόνιο, τρόικα και υπό την απειλή της χρεοκοπίας ψηφίστηκε η δεύτερη δανειακή σύμβαση.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσω ότι υπό τις συνθήκες της εποχής, έξοδος από το ευρώ θα σήμαινε πλήρης κατάρρευση της χώρας και δυστυχώς αυτός ο κίνδυνος δεν έχει εκλείψει ολοκληρωτικά και αμετάκλητα. Εν τω μεταξύ άλλαξαν οι συσχετισμοί εντός και εκτός Ελλάδας. Εντός της χώρας ένα ετερόκλητο συνοθύλευμα πολιτικών τάσεων ανεδείχθη αξιωματική αντιπολίτευση αδυνατώντας όμως να εκφράσει μια αξιόπιστη και ξεκάθαρη πολιτική πρόταση, ενώ στα πλαίσια της λαϊκής αγανάκτησης ενδυναμώθηκαν ακραία και επικίνδυνα μορφώματα.
Στο εξωτερικό, η επιδείνωση της οικονομικής κρίσης σε μεγάλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, οι διαφωνίες μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πολιτικές ισορροπίες λόγω Αμερικανικών και κατόπιν Γερμανικών εκλογών δυσχεραίνουν τη λήψη γρήγορων αποφάσεων για αποτελεσματικές παρεμβάσεις κάτι για το οποίο ουδέποτε διακρίθηκε η Ευρώπη.
Έτσι φθάσαμε στις περιττές εκλογές του Ιουνίου χάνοντας πολύτιμο χρόνο.
Από τότε ξεκίνησε μια εντατική προσπάθεια διαπραγμάτευσης με την Τρόικα για μέτρα και δράσεις κόστους περίπου 12 δις ευρώ που είχαν υπογραφεί από την προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση.
Δυστυχώς, η διαπραγμάτευση γίνεται πάντα υπό την πίεση της μη παραχώρησης της δύσης των 31,5 δις ευρώ, η οποία εάν δεν έλθει εγκαίρως θα σημάνει ουσιαστικά την οικονομική κατάρρευση της χώρας.
Σε ότι αφορά σε αυτή τη διαπραγμάτευση, νομίζω ότι κάθε καλοπροαίρετος παρατηρητής μπορεί να διακρίνει ορισμένα χαρακτηριστικά:
Α) Η Τρόικα αμφισβητεί σε μεγάλο βαθμό τους μηχανισμούς του δημοσίου
Β) Προσπαθεί να κερδίσει χρόνο τουλάχιστον μέχρι τις Αμερικάνικες εκλογές
Γ) Το ΔΝΤ αμφισβητεί τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και προσπαθεί να επιβάλλει το κούρεμα του χρέους που κατέχουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και κεντρικές τράπεζες δανειστριών χωρών
Δ) Προβάλλει όψιμες και υπερβολικές απαιτήσεις για να δώσει μια διδακτική έως και τιμωρητική χροιά στη διαδικασία
Ε) ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ προσπαθούν να ισορροπήσουν στην λογική της αποφυγής του κομματικού κόστους υπό την απειλή του ΣΥΡΙΖΑ
ΣΤ) Ορισμένα υπουργεία δείχνουν αδυναμία στην αποτελεσματική συμβολή για την προώθηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων με αποτέλεσμα το μεγάλο βάρος να πέφτει στο Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Εργασίας. Ορισμένες φορές εμένα τουλάχιστον μου φαίνεται ότι αυτή η κυβέρνηση έχει δύο μόνο Υπουργούς. Μόνο κουράγιο μπορώ να ευχηθώ στους Γ. Στουρνάρα και Γ. Βρούτση.
Ζ) Ορισμένοι υπουργοί λειτουργούν ακόμη με την λογική του πολιτικού κόστους. Δεν είναι δυνατόν ο κύριος Μανιτάκης να λέει ότι η άμεση μείωση του Δημόσιου Τομέα θα γίνει από τους επίορκους, κοπανατζήδες και αποδεδειγμένα ανίκανους δημοσίους υπαλλήλους. Αυτοί θα έπρεπε να έχουν απολυθεί ούτως ή άλλως. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να θυμόμαστε ότι το σημαντικότερο πρόβλημα που μας έφερε έως εδώ είναι το μεγάλο και σπάταλο κράτος που το πληρώνουμε συνταξιούχοι και μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα.
Η) Θεσμικές αλλαγές όπως απελευθέρωση επαγγελμάτων, αποκρατικοποιήσεις, φορολογική νομοθεσία, καταπολέμηση της φοροδιαφυγής καθυστερούν με αποτέλεσμα η Τρόικα να πιέζει προς μέτρα με άμεσο δημοσιονομικό αποτέλεσμα όπως είναι η φορολογία, η μείωση μισθών και συντάξεων, περικοπή επιδομάτων, δώρων κλπ.
Υπάρχουν όμως και ορισμένες παράμετροι που παρά τις σκληρές διαπραγματεύσεις, πιστεύω ότι αφήνουν ορισμένα περιθώρια αισιοδοξίας:
Στα εργασιακά και ειδικότερα το θέμα του ωραρίου, των αποζημιώσεων και των τριετιών, ο Γιάννης Βρούτσης θα τα καταφέρει. Δεν είναι δυνατόν να κινδυνεύσει η ίδια η νομισματική ένωση για εμμονές που δεν παράγουν κανένα δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Η επιμήκυνση του προγράμματος θα δοθεί με πολιτικά κριτήρια. Ο Αντώνης Σαμαράς έχει καταφέρει να αλλάξει το κλίμα στην Ευρώπη διότι έχει αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία της χώρας.
Η Ελλάδα έχει ένα τεράστιο αναξιοποίητο κεφάλαιο σε ότι αφορά στη γεωπολιτική της θέση, στις πλουτοπαραγωγικές της πηγές και στο εργατικό και επιστημονικό της δυναμικό. Άρα έχει σημαντικές προϋποθέσεις ώστε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της και να καταστεί πάλι ένα ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακτώντας και πάλι τον σεβασμό των εταίρων της.
Πιστεύω ότι φθάνουμε στο τέλος μιας καταστροφικής πορείας πολλών ετών και ελπίζω ότι αμέσως μετά θα ακολουθήσει η συνετή και δίκαιη κατανομή των ωφελημάτων αυτής της μακρόχρονης και δύσκολης προσπάθειας των Ελλήνων.
Γ. Βακόνδιος
Υποψήφιος Βουλευτής Κυκλάδων Ν.Δ
Μέλος του μητρώου
