«Λόγω ανυπέρβλητων κοινοβουλευτικών μου υποχρεώσεων ως εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ στην Ολομέλεια της Βουλής για το Νομοσχεδίου του Υπουργείου Ναυτιλίας, σήμερα Τρίτη 16 Απριλίου, δεν θα μπορέσω να είμαι μαζί σας. Γι αυτό η παρακάτω τοποθέτηση μου, αποτελεί μια ελάχιστη συμβολή στο διάλογο για το αναπτυξιακό μέλλον της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
Μπροστά στη Νέα Προγραμματική περίοδο 2014-2020, το Νότιο Αιγαίο βρίσκεται σε πολλαπλές προκλήσεις, το πλαίσιο των οποίων συνδιαμορφώνεται τόσο από τις ευρωπαϊκές πολιτικές όσο και από τις κυβερνητικές ιεραρχήσεις και χειρισμούς. Κατά συνέπεια, οι όποιες αναπτυξιακές επιλογές υποχρεωτικά εντάσσονται στην κυρίαρχη λογική των σημερινών πολιτικών συσχετισμών.
Στο θέμα της χρηματοδότησης, τα δεδομένα καθορίζονται, πρώτον, από τη μείωση των ευρωπαϊκών κονδυλίων μέσω της μείωσης του συνολικού προϋπολογισμού της Ε.Ε. Ως προς την Περιφέρειά μας, αξίζει να σημειωθεί ότι για άλλη μια φορά πληρώνουμε τους διαχρονικά λανθασμένους κυβερνητικούς χειρισμούς με την ένταξη της Περιφέρειας στο Στόχο 2. Δεύτερον, καθορίζονται από τη δραματική συρρίκνωση των δημοσίων δαπανών, αποτέλεσμα του πολυετούς μνημονιακού πλαισίου. Η ασφυκτική αυτή κατάσταση αντανακλάται στην Περιφέρεια μας σε όλους τους τομείς της κοινωνικοοικονομικής ζωής: Οι επιπτώσεις στην υγεία και στην παιδεία είναι εμφανείς, η τοπική αυτοδιοίκηση δε μπορεί να λειτουργήσει με τη ραγδαία μείωση των πόρων και τις υποστελεχωμένες υπηρεσίες, η κοινωνική πρόνοια καταρρέει και η ακτοπλοΐα καρκινοβατεί. Όλα αυτά πλήττουν με τον πιο άμεσο τρόπο την κοινωνική και οικονομική συνοχή του Νότιου Αιγαίου, απομονώνουν τους κατοίκους του περισσότερο από το όραμα της ευρωπαϊκής σύγκλισης και θίγουν τα στοιχειώδη δικαιώματα των κατοίκων μιας σύγχρονης, δίκαιης και δημοκρατικής χώρας, ως όφειλε να είναι η Ελλάδα.
Για μας, ήταν και είναι δεδομένο ότι μόνο η ανατροπή της παρούσας κατάστασης μπορεί να αλλάξει τις προοπτικές προς το καλύτερο. Άσχετα με την οποία μικρή αύξηση των πόρων σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα αρχικά για την Περιφέρεια μας, με αυτά τα δεδομένα, καθίσταται σαφές ότι δε μπορεί να υπάρξει στρατηγικό αναπτυξιακό βάθος και προώθηση πολιτικών βιώσιμης και ισόρροπης ανάπτυξης που θα μπορέσει να συμβάλλει στην:
άρση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων
προώθηση της εδαφικής, κοινωνικής και οικονομικής συνοχής
άρση της νησιωτικής απομόνωσης.
Έτσι λοιπόν, στο χάρτη των πολιτικών για το Νότιο Αιγαίο, όπως έχει διαμορφωθεί με την καθίζηση του εσωτερικού τουρισμού και την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση να αποτελεί το βασικότερο εργαλείο για την υλοποίηση δράσεων και έργων, οφείλουμε να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητές μας αυστηρά και με γνώμονα τους νησιώτες και το δημόσιο συμφέρον της περιοχής μας.
Πρέπει, πιστεύουμε να εστιάσουμε στην:
αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων διαβίωσης των κατοίκων των νησιών μας και με την δημιουργία ενός προστατευτικού δικτύου δημοσίων κοινωνικών υπηρεσιών για τους πιο ευπαθείς συμπολίτες μας.
ολοκλήρωση περιβαλλοντικών υποδομών που εκκρεμούν για πολλά χρόνια, οι οποίες αποτελούν επιτακτική ανάγκη όπως η διαχείριση απορριμμάτων, λυμάτων και των υδάτων
διαμόρφωση των προϋποθέσεων παραγωγικής ανασυγκρότησης, οι οποίες και θα αντιστρέψουν το στρεβλό αναπτυξιακό μοντέλο που δημιούργησε την τουριστική μονοκαλλιέργεια, εξάντλησε τους φυσικούς πόρους και κατέστρεψε το περιβάλλον
Όσον αφορά αυτές τις προτεραιότητες-θεματικούς άξονες, οφείλουμε να εξειδικεύσουμε δράσεις που θα στηρίζουν το σύνολο του πρωτογενή τομέα, (γεωργία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία και αλιεία) αλλά και να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν άμεσα στοχευμένες παρεμβάσεις στο τομέα του τουρισμού που θα βασίζονται σε εναλλακτικές μορφές δραστηριοτήτων με σεβασμό στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.
Παράλληλα, μείζονος σημασία είναι η αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας προσαρμοσμένες στη φέρουσα ικανότητα και την κλίμακα των νησιών μας.
Όλες οι παραπάνω ενέργειες θα πρέπει να υπακούουν σε ένα Χωροταξικό Σχεδιασμό που θα λαμβάνει υπόψη του τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε νησιού ξεχωριστά και που αυτός με τη σειρά του θα εντάσσεται σε ένα συνολικό Περιφερειακό Σχεδιασμό, σε μια διαδικασία αλληλοσυμπλήρωσης και υποστήριξης των δύο επιπέδων Αυτοδιοίκησης.
Εξίσου σημαντική για τη νέα προγραμματική περίοδο είναι η απόλυτη και κατά προτεραιότητα στήριξη των μικρών νησιών μας, με στοχευμένες δράσεις και μέσω μιας πιθανής δέσμευσης κονδυλίων αποκλειστικά για αυτές τις περιοχές. Οι υποδομές, μας, επίσης, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια αποτελούν σημαντικό τμήμα του πλούτου της Περιφέρειας μας. Γι' αυτό άλλωστε και είναι «μήλο της έριδος» μεταξύ μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων. Οι δρομολογούμενες πολιτικές εκποίησης της δημόσιας αυτής περιουσίας πρέπει να αποκρουστούν.
Και φυσικά, επειδή τίποτα δε μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τους ίδιους τους νησιώτες, βασικός άξονας της νέας προγραμματικής περιόδου, οφείλει να είναι η στήριξη των υπηρεσιών δημοσίου χαρακτήρα για την υγεία, την παιδεία και την κοινωνική πρόνοια, απαραίτητες για την αξιοπρεπή διαβίωση των νησιωτών αλλά και την συγκράτηση του πληθυσμού στην Περιφέρειά μας.
Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου και ελπίζω σε μια παραγωγική και ουσιαστική διαδικασία.
16/4/2013
Με εκτίμηση,
Νίκος Συρμαλένιος,
Βουλευτής Κυκλάδων ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ