Μάννα στη Σύρο, το Αναπτυξιακό Συνέδριο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου για την προγραμματική περίοδο 2014-2020.
Καλωσορίζοντας τους συνέδρους ο Περιφερειάρχης Γιάννης Μαχαιρίδης επεσήμανε τη σπουδαιότητα που διαδραματίζουν αυτή τη δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας οι ευρωπαϊκοί πόροι, οι οποίοι ουσιαστικά είναι και οι μοναδικοί που επενδύονται στην ανάπτυξη.
Εκφράζοντας ισχυρή την πεποίθηση ότι «δεν υπάρχουν περιθώρια για κανέναν εφησυχασμό» και διατυπώνοντας τη θέση ότι «η προσπάθεια να κάνουμε μια νέα αρχή για τη χώρα μας πρέπει να είναι συλλογική» καθώς δε «σχεδιάζουμε μόνοι μας» και συνεπώς «η συμβολή όλων είναι όχι απλά χρήσιμη αλλά και απαραίτητη», ο κ. Μαχαιρίδης υπεραμύνθηκε της αλλαγής φιλοσοφίας στην έννοια της ανάπτυξης και της υιοθέτησης ενός σχεδιασμού με βασικούς άξονες :
• την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη,
• την καινοτομία,
• την επιχειρηματικότητα
• και το ανθρώπινο δυναμικό.
Για τον Περιφερειάρχη, πρωταρχικός στόχος της νέας περιόδου προγραμματισμού είναι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου να εξασφαλίσει τους πόρους που απαιτούνται για την εφαρμογή της νησιωτικής πολιτικής, κατεύθυνση για την οποία η Περιφερειακή Αρχή εργάστηκε το προηγούμενο διάστημα με μεθοδικότητα και αποτελεσματικότητα, πείθοντας τόσο την Ελληνική Κεντρική Διοίκηση, όσο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποκτήσουν νησιώτικη αντίληψη.
Όπως πρόσθεσε, «οι πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις δημοσιονομικές προοπτικές της νέας Προγραμματικής Περιόδου και ειδικότερα οι αυξημένοι πόροι - σε σχέση με την αρχική πρόταση της Επιτροπής- που αποφασίστηκε να διατεθούν στις δύο αναπτυγμένες Ελληνικές Περιφέρειες (Αττική και Νότιο Αιγαίο), επιβεβαιώνουν απόλυτα την επιτυχία».
Παρουσιάζοντας τις προτεραιότητες ανάπτυξης για τη νέα προγραμματική περίοδο ο Περιφερειάρχης εστίασε:
• Στην ενίσχυση της οικονομικής βάσης, με την ανάδειξη και ανάπτυξη νέων κλάδων, στην ανάκαμψη της μεταποίησης με στόχο την αντιμετώπιση της τουριστικής μονοειδίκευσης.
• Στη στήριξη της απασχόλησης και τη συγκράτηση του πληθυσμού και των παραγωγικών ηλικιών, με την ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, στη στοχευμένη κατάρτιση σε θέματα επιχειρηματικότητας και Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών και στην ενίσχυση των νησιωτικών Πανεπιστημίων και Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων
• Στην εξασφάλιση της αειφορίας με την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων και στη συνετή διαχείριση και αξιοποίηση των πόρων.
• Στην αντιμετώπιση της νησιωτικότητας και των προβλημάτων στις μεταφορές και στην πρόσβαση στις αγορές, με έμφαση στις υποδομές και στις υπηρεσίες μεταφορών και στην προσέλευση επενδύσεων από τον ηπειρωτικό χώρο.
• Στην άρση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, με την ενίσχυση των μικρών νησιών και των περιοχών χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης
• Στην ενίσχυση της χρήσης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, με τη βελτίωση δικτύων και υπηρεσιών
Αναφερόμενος στις δυσλειτουργίες που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια του ΕΣΠΑ, ο κ. Μαχαιρίδης εξέφρασε τη θέση ότι είναι πλέον «αδιαπραγμάτευτος ο σχεδιασμός ενός Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος για κάθε Περιφέρεια», πολυταμειακού με συγκέντρωση δηλαδή σε αυτό πόρων από όλα τα χρηματοδοτικά μέσα (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, Ταμείο Συνοχής, Γεωργικό Ταμείο, Ταμείο Αλιείας) και διαχείρισή του από την Περιφέρεια.
Χαρακτήρισε δε ως «απαραίτητη» την περαιτέρω απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδοτήσεων και ωρίμανσης των έργων, αφού το υφιστάμενο πλαίσιο εκτός του ότι είναι πολύπλοκο και επιφέρει μεγάλες καθυστερήσεις, ενώ επανέλαβε την αναγκαιότητα άρσης των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων που παρατηρούνται ακόμη και σε επίπεδο νησιού, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στα μικρά κυρίως νησιά, να ολοκληρώσουν τις υποδομές τους και να μειώσουν, στο μέτρο του δυνατού, το «χάσμα» που υπάρχει σε σχέση με τα μεγάλα νησιά.
Τέλος, ο Περιφερειάρχης πρότεινε να γίνει ειδική μνεία στο Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης στην ιδιαιτερότητα των νησιωτικών περιοχών και την εφαρμογή της νησιώτικης πολιτικής, ιδιαίτερα στους τομείς των μεταφορών και της προσπελασιμότητας. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «οι τομείς αυτοί είναι κρίσιμοι για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Για το λόγο αυτό προτείνεται η ειδική αναφορά της ανάγκης ενίσχυσης των υποδομών μεταφορών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και η εξέταση της δυνατότητας να χαρακτηριστούν ως «υποδομές πανευρωπαϊκής εμβέλειας» με στόχο την ενίσχυσή τους από το νέο εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Διασυνδέοντας την Ευρώπη».
Τις κατευθύνσεις της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής για τη νέα περίοδο ανέπτυξε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Σεραφείμ Τσόκας. Όπως επεσήμανε «Όλοι μαζί μπορούμε να συμβάλουμε στην αναγέννηση της Ελληνικής οικονομίας με ανάταξη και αναβάθμιση του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού της χώρας και τη δημιουργία και διατήρηση βιώσιμων θέσεων απασχόλησης, έχοντας ως αιχμή την εξωστρεφή, καινοτόμο και ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα και γνώμονα την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης».
Την παρουσίαση της 2ης εγκυκλίου σχεδιασμού και κατάρτισης αναπτυξιακού προγραμματισμού ανέλυσε διεξοδικά ο Προϊστάμενος ΕΥΣΑΑΠ του ίδιου Υπουργείου, ενώ τις στρατηγικές προτεραιότητες του Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Μόσχος Κορασίδης. Όπως σημείωσε ο κ. Κορασίδης,
συνολικά το ΥΠΑΑΤ θα πρέπει την περίοδο 2014-2020 να διαχειρισθεί πόρους πάνω από το 50% των πόρων που συνολικά θα εισρεύσουν στην χώρα από την ΕΕ για την περίοδο 2014-2020, λαμβάνοντας υπόψη και τα υπόλοιπα ταμεία που αφορούν το ΕΣΠΑ και για τα οποία είναι επιφορτισμένα τα υπόλοιπα υπουργεία της Κυβέρνησης. Προανήγγελλε τον καθορισμό τριών εμφανώς ομαδοποιημένων " Περιφερειών" της χώρας και συγκεκριμένα:
● Την Ορεινή Ελλάδα
● Τη Νησιωτική Ελλάδα και
● Την Πεδινή Ελλάδα τονίζοντας ότι η ομαδοποίηση σε τρείς περιφέρειες, ορεινή, νησιωτική και πεδινή, εισάγει στην πράξη την απλοποίηση που έχει ανάγκη το εθνικό πρόγραμμα και η οποία βασίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία (περιβαλλοντικά, χωροταξικά, αναπτυξιακά, πληθυσμιακά κλπ) με γνώμονα τις διαφορετικές ανάγκες που έχουν οι παραπάνω κατηγορίες αλλά και το διαφορετικό σχεδιασμό που απαιτείται για κάθε μία από αυτές. Για τον ίδιο, οι εκμεταλλεύσεις, οι συνθήκες απασχόλησης, η συμπληρωματικότητα και η συνέργεια με άλλους τομείς και η αειφορία μπορούν να σχεδιαστούν και να εξυπηρετηθούν με βάση τις ανάγκες αυτών των τριών «Περιφερειών».
Τις βασικές θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέπτυξαν τα στελέχη DG Regio- Regional and Urban Policy της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κκ. Παναγιώτης Πανταζάτος και Ελένη Μπανάβα ενώ ο εμπειρογνώμονας της Ε.Ε Jorge Sanchez – Παπασπηλίου αναφέρθηκε στα συμπεράσματα της συνάντησης RIS3.
Η εφαρμογή της νησιωτικής πολιτικής ήταν το θέμα της ομιλίας του Γενικού Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Ιωάννη Σπιλάνη.
Οι εργασίες του συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με παρεμβάσεις και τοποθετήσεις εκπροσώπων φορέων καθώς και υποβολή ερωτημάτων προς το Προεδρείο με το ενδιαφέρον να εστιάζεται στ' αυτήν του Προέδρου της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου και Δημάρχου Ροδίων κ. Στάθη Κουσουρνά, του Δημάρχου Σύρου – Ερμούπολης κ Ιωάννη Δεκαβάλλα και του Δημάρχου Λειψών κ. Μπενέτου Σπύρου που αναφέρθηκαν διεξοδικά στα προβλήματα και τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι από τη γραφειοκρατία και την απαξίωση που υφίστανται.
Όπως τόνισε ο κ. Κουσουρνάς αυτή τη στιγμή οι Δήμοι έχοντας να αντιμετωπίσουν δεκάδες προβλήματα σε συνδυασμό με την έλλειψη προσωπικού, αδυνατούν να παρακολουθήσουν τη σύνταξη του νέου επιχειρησιακού προγράμματος.
Χαρακτηριστική ήταν και η τοποθέτηση του Προέδρου του Επιμελητηρίου Κυκλάδων κ. Γιάννη Ρούσσου, ο οποίος τόνισε ότι το Επιμελητήριο Κυκλάδων είναι έτοιμο να αναλάβει το ρόλο που του αναλογεί στην προσπάθεια ανάπτυξης της Περιφέρειας δηλώνοντας σύμμαχος και αρωγός της τόσο στην προσπάθεια σχεδιασμού όσο και κατά την υλοποίηση της αναπτυξιακής διαδικασίας για την περιοχή μας.