1. Πολιτική συνοχής και κοινωνικής σύγκλισης στο εσωτερικό της περιφέρειας αλλά και κάθε μεγάλου δήμου
Η αντιμετώπιση των μεγάλων αποκλίσεων στο εσωτερικό της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου αλλά και στο εσωτερικό των μεγάλων νησιωτικών δήμων, όπως είναι αυτός της Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, απαιτεί τη διαμόρφωση μιας πολιτικής συνοχής και σύγκλισης τόσο στο εσωτερικό της περιφέρειας όσο και στο τοπικό επίπεδο, με στρατηγικές, κατάλληλες δράσεις και ικανούς πόρους που θα βοηθήσουν τις ορεινές περιοχές αλλά και τα μικρά νησιά να μειώσουν μέχρι το 2020 την απόστασή τους από τις υπόλοιπες νησιωτικές περιοχές και τις ευρωπαϊκές περιφέρειες, σε παραγωγικό επίπεδο αλλά και σε κοινωνικές - περιβαλλοντικές υποδομές.
Η Νάξος και οι Μικρές Κυκλάδες έχουν όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που μπορούν να κάνουν εφικτή της υλοποίηση μιας πολιτικής σύγκλισης και κοινωνικής συνοχής στο εσωτερικό του πολυνησιωτικού δήμου, ώστε αντιμετωπιστούν οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές ελλείψεις σε όλη την έκταση του Δήμου. Απαραίτητη προϋπόθεση, είναι όμως να υπάρχει μια τέτοια πολιτική σύγκλισης και κοινωνικής συνοχής ως αποτέλεσμα ουσιαστικού πολιτικού διαλόγου και ωρίμανσης της στις τοπικές κοινωνίες.
Μια πολιτική του στυλ "ένα τουλάχιστον έργο ανά νησί" ή σκόρπιες παρεμβάσεις, χωρίς ιεράρχηση προτεραιοτήτων και παρεμβάσεων απλώς διαιωνίζει προβλήματα, ή διατηρεί τις διακρίσεις και την απόκλιση που ήδη υπάρχει.
Κάθε δημοτική κοινότητα, είτε είναι τα ορεινά χωριά της Νάξου είτε τα μικρά νησιά του Δήμου (Κουφονήσια, Ηρακλειά, Δονούσα, Σχοινούσα), χρειάζεται να έχει συγκεκριμένο σχέδιο δράσεων συμφωνημένο με τις τοπικές κοινωνίες, με στόχο την κοινωνική συνοχή και σύγκλιση. Επίσης, πρέπει να έχει χωριστό προϋπολογισμό, αποτελεσματικό και κατάλληλο τεχνικό πρόγραμμα και τεχνική – διοικητική - σχεδιαστική στήριξη από τις υπηρεσίες είτε του Δήμου είτε της Περιφέρειας, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα προβλήματά της. Αν απαιτούνται θεσμικές αλλαγές στον Καλλικράτη αυτές πρέπει να προωθηθούν άμεσα, ώστε να μην καταρρεύσουν οι μικρές κοινότητες και τα μικρά νησιά, πολύ περισσότερο αφού οι κάτοικοι πληρώνουν τέλη και περιμένουν ανταποδοτικές υπηρεσίες.
Σε επίπεδο κοινωνικών υποδομών δεν υπάρχει δικαιολογία για τις διπλές διακρίσεις που υφίστανται οι νησιώτες είτε ζουν στη Νάξο είτε στα μικρότερα νησιά του δήμου. Επιμένουμε, μαζί με τους φορείς των νησιών, να διεκδικούμε τη σωστή οργάνωση των υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής μέριμνας στα νησιά σε περιόδους οικονομικής κρίσης, συμπεριλαμβανομένων και των ορεινών περιοχών και των μικρών νησιών. Οι υπηρεσίες αυτές, που ξεκινούν από την πρόληψη και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και φτάνουν στην αυτοδιοικούμενη και αποδοτική λειτουργία του Νοσοκομείου Νάξου αλλά και της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας δεν θα συμβάλλουν μόνο στην καλυτέρευση της υγείας των κατοίκων και την ασφάλεια της ζωής των κατοίκων και επισκεπτών στην ευρύτερη νησιωτική περιοχή των Νοτίων Κυκλάδων. Αλλά και θα οδηγήσουν - διαψεύδοντας έμπρακτα τη λογική των οριζόντιων περικοπών στον τομέα της υγείας - στην εξοικονόμηση σημαντικών δαπανών που σήμερα σπαταλιούνται, τόσο από τον κρατικό προϋπολογισμό για διακομιδές στη Σύρο ή την Αττική, όσο και από τα ελλειμματικά ταμεία και τους περιορισμένους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, για τις τακτικές μετακινήσεις ασθενών, ακόμα και για απλές περιπτώσεις, πολύ περισσότερο για σοβαρότερες, όπως πχ των νεφροπαθών. Έτσι κι αλλιώς στην Ελλάδα δαπανάμε μεγάλο ποσοστό του οικογενειακού προϋπολογισμού για υπηρεσίες υγείας και οι νησιώτες πληρώνουν αναλογικά ακόμα μεγαλύτερο. Κάτι απαράδεκτο σε μια εποχή μείωσης των εισοδημάτων για την πλειοψηφία των πολιτών.
Άμεση προτεραιότητα, είναι η διόρθωση του «οργανισμού» του Νοσοκομείου αλλά και η στελέχωση των τμημάτων αιμοδοσίας και τεχνητού νεφρού του Νοσοκομείου Νάξου.
Είναι όμως, επίσης, αλήθεια ότι η τοπική κοινωνία χρειάζεται να ιεραρχήσει ως πρώτη προτεραιότητά της και να διεκδικήσει συλλογικά την οργάνωση των δημόσιων και κοινωνικών υπηρεσιών υγείας και φροντίδας αντί να επαφίεται στις πελατειακές εξυπηρετήσεις υπουργών και κομματαρχών για παρέμβαση τους σε στιγμές επειγόντων περιστατικών. Η οργάνωση αποτελεσματικών υπηρεσιών υγείας και όχι το τηλεφώνημα ενός υπουργού για να έρθει το ελικόπτερο πρέπει να είναι η απαίτηση των πολιτών και της τοπικής κοινωνίας.
2. Παραγωγική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανασυγκρότηση της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων
Η πορεία της οικονομίας στο Ν. Αιγαίο, είναι αποτέλεσμα τυχαίων παραγόντων, χωρίς ιεραρχήσεις και προτεραιότητες που έχουν προκύψει από έρευνα αλλά και συστηματικό διάλογο. Δεν οδηγεί κατ' ανάγκη στη βιώσιμη ευημερία των νησιωτικών κοινωνιών μακροχρόνια, ενώ επειδή εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τον μαζικό τουρισμό, έχει μεγάλες αβεβαιότητες. Οι πιέσεις αυτού του μοντέλου οδηγούν όχι μόνο σε μακροχρόνια προβλήματα αλλά και σε μεγάλες κρίσεις, όπως συνέβη αυτό το καλοκαίρι με τα σκουπίδια στην Μύκονο, την κατάρρευση του συστήματος ηλεκτροδότησης στη Σαντορίνη, τα προβλήματα με το νερό και τα λύματα σε διάφορα νησιά κα.
Από την άλλη, ενώ συχνά ευημερούν οι αριθμοί (πχ αριθμός τουριστών ή Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν) που εμφανίζουν την περιφέρεια του Ν. Αιγαίου ως μια από τις πιο πλούσιες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με ΑΕΠ που φτάνει το 113% του μέσου ευρωπαϊκού, όλοι ξέρουμε καλά ότι αυτό δεν ανταποκρίνεται ούτε παραγωγικά ούτε οικονομικά στην υπάρχουσα πραγματικότητα.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι δίνουμε προτεραιότητα στην υποστήριξη -προώθηση της τοπικής παραγωγής και ενός ποιοτικού και υπεύθυνου τουρισμού, μέσα από σύνδεση τους με την έρευνα, την ενδυνάμωση της κοινωνικής οικονομίας και την ενεργοποίηση –συμμετοχή των νέων, και εκεί θα εστιαστούν οι δράσεις μας το επόμενο διάστημα.
Η Νάξος και οι Μικρές Κυκλάδες έχουν όλες τις δυνατότητες (παραγωγικές, ανθρώπινες, κοινωνικές) και τον πλούτο (πολιτιστικό, αρχαιολογικό, αρχιτεκτονικό, ποικιλία τοπίων, μονοπάτια, βιοποικιλότητα, οικοσυστήματα) ώστε να υποστηρίξουν μια ποιοτική τοπική παραγωγή και έναν ποιοτικό και απαιτητικό τουρισμό, φυσικά προσαρμοσμένα στα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής του Δήμου.
Ειδικότερα, η παραγωγή κρασιού και προϊόντων αμπέλου, λαδιού, οσπρίων -λαχανικών και κτηνοτροφικών προϊόντων στην ορεινή Νάξο απαιτεί σήμερα οργανωμένες παρεμβάσεις, μέσω σύγχρονων κοινωνικών συνεταιριστικών φορέων και δικτύων παραγωγών – καταλωτών για να φτάνουν τα προϊόντα σε ευρύ φάσμα ποιοτικών καταναλωτών.
Οι προσπάθειες που γίνονται ήδη σε νησιά όπως η Σχοινούσα και τα Κουφονήσια για τοπική, ιδιαίτερη παραγωγή (φάβα, παστέλι κα) χρειάζεται να έχει συστηματική στήριξη τόσο σε θεσμικό επίπεδο όσο και από τους πολίτες ευρύτερα ώστε ενδυναμώσουν και να συστηματοποιηθούν.
Αλλά σε όλο το Ν. Αιγαίο χρειάζεται κι αξιοποίηση των ευκαιριών που μπορεί να προσφέρει το ευρωπαϊκό επίπεδο, η Κοινή Αγροτική Πολιτική 2014-2020, για την ανάπτυξη της ορεινής υπαίθρου και της νησιωτικής γεωργίας (για εκπαίδευση, είσοδο νέων αγροτών, οργάνωση δικτύων παραγωγών -καταναλωτών, μεταποίηση και παραγωγή ποιοτικών προϊόντων).
Ιδιαίτερα για τις ορεινές περιοχές της Νάξου που δεν έχουν αξιοποιήσει στο μέγιστο τις δυνατότητες και τα πλεονεκτήματά τους, η αυτό-οργάνωση των πολιτών από τα κάτω και η συνεργασία τους με έμπειρους ειδικούς και φορείς που ήδη σε άλλα νησιά έχουν σχετική εμπειρία (στην ενδυνάμωση της οποίας προσπαθούμε να συμβάλλουμε με πολλούς τρόπους) μπορεί να οδηγήσουν στην αντιμετώπιση κρίσιμων θεμάτων. Ενδεικτικά αναφέρονται η φύτευση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού για νέους αμπελώνες ή η ανανέωσή τους (πολύ περισσότερο που απελευθερώνεται σχεδόν η φύτευση αμπελιών από το 2014), η κατοχύρωση και αξιοποίηση των τοπικών ποικιλιών (όπως τα φασόλια και τα κρεμμύδια), η τυροκόμηση σε κατάλληλες για το κάθε μέγεθος δραστηριότητας εγκαταστάσεις και διαδικασίες, η στροφή στην οικολογική γεωργία και κτηνοτροφία που αξιοποιούν τις παραδοσιακές γνώσεις και τεχνικές, η εξοικονόμηση και επαναχρησιμοποίηση υδατικών πόρων, η αξιοποίηση των γεωργικών, κτηνοτροφικών και μεταποιητικών υπολειμμάτων για προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας με απλή χρήση μεθόδων βιο-οικονομίας και πράσινης χημείας, κα
Κλειδί, όμως, σε όλα αυτά είναι η εγκατάλειψη της παθητικότητας ή της στείρας άρνησης αλλά και των πελατειακών σχέσεων που οδήγησαν σε χρεωκοπία τις συλλογικές μορφές οργάνωσης.
3. Βιώσιμες μορφές αλιείας προς όφελος και των ψαράδων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος
Καταστροφικές μορφές αλιείας, η υπεραλίευση, η αλλαγή του κλίματος αλλά και λάθος πολιτικές από την κεντρική εξουσία τόσα χρόνια, έχουν οδηγήσει σε μεγάλη κρίση την αλιεία με τους ψαράδες να προσπαθούν απελπισμένα να επιβιώσουν και ορισμένους να εγκαταλείπουν το επάγγελμα, αναζητώντας άλλες διεξόδους, προσωρινές ή μακροχρόνια. Κι όμως η διαμόρφωση πολιτικών και πρακτικών που θα δώσουν ώθηση σε βιώσιμες μορφές αλιείας προς όφελος των ψαράδων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος θα οδηγούσε ξανά σε επιστροφή του θαλάσσιου πλούτου σε βιώσιμα επίπεδα και σε ικανοποιητικά εισοδήματα για τους μικρούς και μεσαίους ψαράδες που εξαρτώνται απόλυτα από την καλή κατάσταση των ψαρότοπων.
Είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις με ψαράδες, τόσο κατά την ημερίδα για την αλιεία που πραγματοποιήθηκε στην Πάρο πριν μερικούς μήνες όσο και κατά την περιοδεία στα νησιά. Φαίνεται να υπάρχει αυξανόμενη αποδοχή της θέσης μας ότι πλέον η εποχή των ψεύτικων υποσχέσεων από τους πολιτικάντηδες και των πελατειακών εξυπηρετήσεων τελειώνει. Μόνο συμφορές έφεραν. Τώρα χρειάζεται ουσιαστικός και τεκμηριωμένος διάλογος, συνεργασία, διαμόρφωση ολοκληρωμένων σχεδίων και ειλικρινών συμφωνιών μεταξύ των ψαράδων αλλά και με τους τοπικούς φορείς, και τα ερευνητικά κέντρα για να επιτευχθεί η επανάκαμψη και των ιχθυο-αποθεμάτων και της ψαριάς που θα ικανοποιεί τους κόπους των ψαράδων. Τόσο σε περιφερειακό όσο και σε τοπικό επίπεδο πρέπει να συγκεντρωθούν αξιόπιστα στοιχεία που θα βασίζονται και στην εμπειρία και τις γνώσεις των ψαράδων αλλά και στην επιστημονική έρευνα. Να δούμε τις τάσεις και εξελίξεις. Και να συμφωνηθούν διαχειριστικά σχέδια για ενότητες νησιωτικών περιοχών αλλά και για το σύνολο της περιφέρειας.
Η δημιουργία συνεργατικών σχημάτων, μεταξύ άλλων για αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει τόσο το πρόγραμμα LEADER για τις Κυκλάδες που τρέχει αυτή την περίοδο όσο και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας κι Αλιείας για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020, θα είναι προς όφελος των ψαράδων και των τοπικών κοινωνιών, μόνο και εφόσον αντιμετωπιστούν παθογένειες του παρελθόντος, όπως η πρόταξη του ιδιοτελούς έναντι του κοινού συμφέροντος, η προχειρότητα έναντι του οργανωμένου και μακροχρόνιου σχεδιασμού, η αρπαχτή έναντι της βιώσιμης οργάνωσης της εργασίας των ψαράδων.
4. Το περιβάλλον ως βάση και όχι εμπόδιο για βιώσιμη ευημερία των νησιωτικών κοινωνιών
Η Νάξος και τα γύρω νησιά αποτελούν ένα σημαντικό ανθρώπινο και οικολογικό σύστημα, ένα σύνολο που διαθέτει ένα πλούσιο και ποικίλο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Οι προηγούμενοι πολιτισμοί που αναπτύχθηκαν στην περιοχή άφησαν πίσω τους ανθρωπογενές περιβάλλον που όχι μόνο σεβάστηκε αλλά και ανέδειξε το φυσικό περιβάλλον. Οι πιο σύγχρονες και καινοτόμες οικονομικές αντιλήψεις, αντιμετωπίζουν το περιβάλλον, την προστασία και βιώσιμη διαχείριση του, όχι ως εμπόδιο για την οικονομία αλλά, αντιθέτως, ως βάση για μια υπεύθυνη και βιώσιμη οικονομία, για δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας και την μακροχρόνια ευημερία των κοινωνιών.
Αν το συνειδητοποιήσουμε αυτό και βάλουμε την οικονομία να δουλέψει προς αυτή την κατεύθυνση, αξιοποιώντας τόσο τη σοφία του παρελθόντος όσο και την επιστημονική γνώση, την κοινωνική ευφυΐα, την οικολογική καινοτομία και τις καλές πρακτικές του σήμερα, αξιοποιώντας με έξυπνο κι αποτελεσματικό τρόπο τους ευρωπαϊκούς και τοπικούς οικονομικούς πόρους, μπορεί να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες που θα δώσουν ώθηση σε συνεργατικές αλλά και ποικίλες άλλες, υπέρ του δημοσίου συμφέροντος - ανεξαρτήτως του νομικού σχήματος τους - νέες μορφές υπεύθυνης οικονομικής δραστηριότητας και νέες θέσεις εργασίας. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ευνοήσει την επιστροφή νέων στα νησιά και την δημιουργία ενός συλλογικού πλούτου, όχι κατ' ανάγκη με την μορφή χρημάτων, που θα επιτρέπει στους κατοίκους των νησιών να ζουν με αξιοπρέπεια, ευτυχείς και ικανοποιώντας όχι τόσο το ψεύτικο "έχειν" (καταθέσεις στις τράπεζες) όσο το "είναι", δηλαδή βασικές ανθρώπινες ανάγκες, όπως ποιότητα ζωής, αλληλεγγύη, πολιτισμό της καθημερινότητας, αξιοπρέπεια κα
Η επίλυση βασικών περιβαλλοντικών προβλημάτων όπως είναι τα σκουπίδια, το νερό, τα λύματα, η ενέργεια θα μπορούσαν να επιλυθούν σχετικά εύκολα, όπως δείχνει η ευρωπαϊκή εμπειρία, αρκεί η επίλυση αυτών των προβλημάτων να τίθεται ως σημαντική προτεραιότητα της κοινωνίας. Να υπάρχει σωστός περιφερειακός σχεδιασμός και εμμονή στην υλοποίησή του, ανάπτυξη κατάλληλων για τα νησιά προδιαγραφών, κινητοποίηση τοπικών ανθρώπινων και οικονομικών πόρων, ανταλλαγή και αξιοποίηση καλών πρακτικών και παραδειγμάτων. Η οικονομία που δεν βασίζεται σε γερά περιβαλλοντικά θεμέλια, μπορεί να καταρρεύσει προκαλώντας μεγάλα (και οικονομικά) προβλήματα, όπως δείχνει η εμπειρία και του καλοκαιριού 2013.
Η διατήρηση των μοναδικών τοπίων (αγροτικά, οικολογικά, αρχιτεκτονικά) και οικοσυστημάτων (πχ υγρότοπος Αλυκής, Αγ. Προκοπίου) είναι προτεραιότητα αλλά και πλήρως εφικτή δυνατότητα ακόμα και στο πλαίσιο οποιουδήποτε άλλου σχεδιασμού. Πχ η παραχώρηση στο ΤΑΙΠΕΔ προς εκποίηση σημαντικών υγροτόπων του νησιού, της Αλυκής και των λιμνών Αγίου Προκοπίου, αλλά και του έλους του Καλαντού, δεν θα συμβάλει στην ευημερία της Νάξου. Αντιθέτως, η προστασία, μελέτη, βιώσιμη διαχείριση κι αποκατάσταση των περιοχών αυτών μπορεί να επιτευχθεί, με κατάλληλο σχεδιασμό αλλά και πόρους από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Συνοχής, εφόσον φυσικά ενταχθούν στον σχεδιασμό της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2014-2020. Θα μπορούσαν έτσι να αποτελέσουν και πόλους για ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης του υπεύθυνου τουρισμού αλλά και δραστηριοτήτων των κατοίκων της Νάξου συμβατών με την φύση (παρακολούθηση πουλιών, περίπατος, ποδηλασία κα).
Δουλεύουμε, λοιπόν, τόσο για την ακύρωση της απόφασης παραχώρησης των υγροτόπων του νησιού στο ΤΑΙΠΕΔ και την εκποίησή τους, αλλά και για την ωρίμανση έργων προστασίας και ανάδειξης των πολύ σημαντικών αυτών φυσικών περιοχών σε πόλο ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
5. Για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων
Για τα θέματα της διαχείρισης των απορριμμάτων έχουμε εδώ και καιρό καταθέσει αναλυτική πρόταση που παραμένει επίκαιρη ενώ σε κάθε ευκαιρία έχουμε επισημάνει πολλές φορές:
- Τόσο ο Δήμος όσο και οι πολίτες πρέπει να προσπαθήσουν περισσότερο για να μειωθούν τα σκουπίδια, να γίνει πιο αποτελεσματική η ανακύκλωση και να ξεκινήσει μαζικά η κομποστοποίηση των οργανικών (αποφάγια, γεωργικά υπολείμματα κα). Είναι θετικό ότι έχει ξεκινήσει η ανακύκλωση και το πρώτο εξάμηνο 2013 μεταφέρθηκαν για ανακύκλωση, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας έδωσε ο Δήμος, 300 τόνοι (σε ετήσιο σύνολο απορριμμάτων 6500 τόνων). Όμως χρειάζεται καλύτερη διαλογή των διαφόρων υλικών στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις αλλά και καλύτερη οργάνωση από τον Δήμο της διαχείρισης των ανακυκλώσιμων υλικών. Φυσικά δεν πρέπει να αναμειγνύονται μεταξύ τους από τον Δήμο υλικά που έχουν ξεχωρίσει οι πολίτες, όποια δικαιολογία και αν προβάλλεται, αλλά και οι πολίτες πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες τοποθέτησης στους κατάλληλους κάδους των υλικών που έχουν ξεχωρίσει ήδη.
- Η πρώτη προτεραιότητα του Δήμου σε σχέση με την κατασκευή χώρου ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), επιμένουμε ότι θα πρέπει να είναι η ΑΜΕΣΗ δημιουργία υποδομών κομποστοποίησης καθώς και χωριστής συλλογής, προσωρινής αποθήκευσης, και δεματοποίησης των ανακυκλώσιμων υλικών. Αυτές οι υποδομές δεν πρέπει να περιμένουν μέχρι να κατασκευαστεί ο χώρος όπου θα θάβονται τα σκουπίδια. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΗΓΗΘΟΥΝ αφού έτσι κι αλλιώς ο χώρος πρέπει να δέχεται ΜΟΝΟ υπολείμματα - αλλιώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να ζητήσει πίσω τα χρήματα κατασκευής του - όπως αναφέρει και η απόφαση χρηματοδότησης του έργου. Με σωστή πρόληψη, ανακύκλωση και κομποστοποίηση μπορεί να μειωθούν τα σκουπίδια που θα οδηγούνται για ταφή στο 10-15% της σημερινής ποσότητάς τους, όπως έχει αποδείξει η εμπειρία σε περιοχές του ευρωπαϊκού Νότου, όπου προωθούνται «στρατηγικές μηδενικών αποβλήτων» αλλά και τα καλά αποτελέσματα ανακύκλωσης σε όσα νησιά εφαρμόζονται προγράμματα ανακύκλωσης με διαλογή των διαφορετικών υλικών σε χωριστούς κάδους ή σακούλες.
- Η διαχείριση των απορριμμάτων στις ορεινές περιοχές της Νάξου και τα άλλα νησιά του Δήμου (Κουφονήσια, Σχοινούσα, Δονούσα, Ηρακλειά) πρέπει να βασιστεί σε σωστή ιεράρχηση: μείωση και πρόληψη απορριμμάτων με έξυπνες ιδέες και πρακτικές, κομποστοποίηση σε μικρές εγκαταστάσεις έτσι κι αλλιώς μικρού κόστους και ελάχιστης τεχνικής δυσκολίας και φυσικά χωριστή συλλογή των διαφόρων ανακυκλώσιμων και αποστολή των διαχωρισμένων απορριμμάτων στις αντίστοιχες παραγωγικές μονάδες ανακύκλωσης. Υποδομές δεματοποίησης χρειάζονται μόνο για τα χωριστά συγκεντρωμένα ανακυκλώσιμα υλικά ώστε να δεματοποιούνται και να συμπιέζονται.
Θα ήταν εντελώς λάθος να δαπανηθούν εκατομμύρια για να γίνουν Σταθμοί Μεταφόρτωσης Ανάμεικτων Απορριμμάτων και να μεταφέρονται ανάμεικτα σκουπίδια από τα μικρά νησιά και τις ορεινές περιοχές για να θάβονται στον ΧΥΤΑ της Νάξου. Και η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου και ο Δήμος έχουν την υποχρέωση να ενσωματώνουν σε ΟΛΕΣ τις δράσεις τους την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία που υποχρεώνει σε ιεράρχηση μεθόδων διαχείρισης των απορριμμάτων και σε ταφή ΜΟΝΟ υπολειμμάτων.
Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη επίσης ότι σε μια εποχή λιτότητας το έργο του ΧΥΤΑ που θα κοστίσει 9.000.000 ευρώ θα πρέπει να αντέξει όσο το δυνατόν περισσότερες δεκαετίες κι όχι να γεμίσει σε 15-20 χρόνια το πολύ. Τα επιπλέον 2 ή 2,5 εκατομμύρια για ΣΜΑ κι άλλα έργα, δεν πρέπει να πάνε «στα σκουπίδια», αλλά να διατεθούν με σωστό τρόπο ώστε να μειωθούν κατά 80-90% και τα απορρίμματα των ορεινών περιοχών και των μικρών νησιών του δήμου, κάτι σχετικά εύκολα με βάση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών. Δεν θα γλυτώσουμε μόνο χρήματα για την κατασκευή των έργων αυτών αλλά κυρίως θα αποφευχθεί το συνεχές κόστος που θα συνεπάγεται για τους κατοίκους και τον πολυνησιωτικό Δήμο η μεταφορά, έστω και συμπιεσμένων, ανάμεικτων σκουπιδιών από τα γύρω νησιά για ταφή τους στη Νάξο.
Μέλος του μητρώου
