Στην Αντίπαρο, ο πάντα δραστήριος προγραμματιστής Ιάσωνας Τσάκωνας είχε ξεκινήσει να συγκεντρώνει ποσά από σειρά δωρητών –αρκετοί εκ των οποίων έχουν σπίτια στο νησί– για να αγοράσουν το μόνο σχετικά αξιόπιστο σύστημα επεξεργασίας Rapid μοριακών τεστ της αμερικανικής εταιρείας Cepheid. Το «Cepheid Xpert® Xpress SARS-CoV-2» έχει 99% «ειδικότητα και ευαισθησία» και βγάζει το αποτέλεσμα σε 45 λεπτά. Η συσκευή αυτή και η αντίστοιχη που δωρήθηκε στο Κέντρο Υγείας (Κ.Υ.) Πάρου, συνοδεύονται με 150 και 250 τεστ εκάστη. Η συγκεκριμένη παρέμβαση αποτελεί τμήμα μιας μεγαλύτερης δωρεάς που συντονίστηκε με πρωτοβουλία της OLIAROS Α.Ε., η οποία, μέσω του κ. Τσάκωνα ήρθε σε επαφή με τον Δήμο Αντιπάρου στις αρχές Μαρτίου. Μετά λίγες μέρες, και με τη σύσταση του δημάρχου κ. Φαρούπου και του ιατρού κ. Σκούρτη έγινε η επέκταση της δωρεάς, ώστε να συμπεριληφθεί και η Πάρος, ως ενιαίος υγειονομικός οργανισμός, οπότε και ξεκίνησαν οι επαφές με το Κ.Υ. Πάρου και τον δήμο στα τέλη Μαρτίου.
Το μικρό κουτί (16x30x30εκ.) που διαθέτει θύρες στις οποίες μπαίνουν μικροί «φορτωτές», έχει πλεονέκτημα 2,5 ωρών έναντι των μεγάλων μοριακών συστημάτων που υπάρχουν στην Αθήνα (Ωνάσειο, «Σωτηρία», Ινστιτούτο Παστέρ) και μπορεί να επεκταθεί. Δεν χρειάζεται το δείγμα να διασχίσει τα 92 μίλια που χωρίζουν την Πάρο από τον Πειραιά για να φτάσει σε ένα κέντρο επεξεργασίας, ενώ η ακρίβεια και η ευαισθησία του φθάνουν το 99%.
Στα μηχανήματα που έχουν τα δύο νησιά μπορούν να αναλυθούν μέχρι 40 τεστ το 8ωρο. Οπως είπε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε σύσκεψη, αν χρειασθεί να γίνονται περισσότερα τεστ σε κάθε νησί την ημέρα θα είναι δύσκολο να μιλήσουμε για τουρισμό το φετινό καλοκαίρι. Εξάλλου, η δυνατότητα του κάθε δήμου να χρηματοδοτεί τη διενέργεια των τεστ είναι περιορισμένη, καθώς καθένα στοιχίζει περίπου 50 ευρώ.
Παρόμοια ευέλικτα συστήματα στα οποία έκανε αναφορά και ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης στο Restart Tourism έχουν αγοραστεί σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» από τα νοσοκομεία της Κέρκυρας, της Σύρου και της Μυτιλήνης (το τελευταίο επίσης χάρη σε ιδιωτική δωρεά).
Το πρόβλημα της σχετικά μικρής εταιρείας της Καλιφόρνιας Cepheid –υπάρχει άλλη μία αμερικανική εταιρεία που κατασκευάζει παρόμοια συστήματα (Biofire Respiratory Panel), η οποία όμως λόγω του «war act» δεν τα φέρνει στην Ευρώπη– είναι η αδυναμία της να παραδώσει μεγάλο αριθμό τεστ, καθώς αυτά απορροφούνται από τις χώρες με σοβαρότερο πρόβλημα (μέχρι τώρα έχουν παραδοθεί στη χώρα μας περίπου 15.000 τεστ σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα). Στην παρουσίαση των κυβερνητικών μέτρων για το Restart Tourism, ο κ. Θεοχάρης μίλησε για τη δρομολόγηση 20 παρόμοιων αναλυτών σε νησιά του Αιγαίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ένα μέρος από αυτά έχει σχεδιασθεί με βάση το μοντέλο Πάρου-Αντιπάρου, ενώ ένα άλλο αφορά σύστημα ευρωπαϊκό που είχε χρησιμοποιηθεί από δύο νοσοκομεία της πρωτεύουσας χωρίς μεγάλη επιτυχία.
Σε κάθε περίπτωση, αυτού του είδους οι αναλυτές θα περιορίσουν τον χρόνο μεταφοράς ενός δείγματος αλλά και το κόστος επεξεργασίας του. «Σήμερα χρειάζονται τρεις μέρες για να έρθει ένα δείγμα από τη Μυτιλήνη στην Αθήνα με το αεροπλάνο», λέει μέλος της διοίκησης του τοπικού νοσοκομείου στην «Κ».
Η πολιτεία, πάντως, δεν κατέληξε αβασάνιστα στη λύση των «μικρών» μοριακών αναλυτών, καθώς εκτός από το πείραμα της Πάρου και της Αντιπάρου προηγουμένως είχε γίνει πρόταση του ομότιμου καθηγητή Γ. Σαρόγλου για τη δημιουργία δικτύου εργαστηρίων στα νησιά, η οποία εκτιμήθηκε ότι χρειάζεται πολύ χρόνο για να υλοποιηθεί.
Οι πλωτές μονάδες
Από τη Δευτέρα ξεκινάει η εφαρμογή του σχεδίου για τις πλωτές κινητές μονάδες υγείας (ΚΟΜΥ) με τη βοήθεια της ΜΚΟ «Σύμπλευσις». Ενας μικρός στολίσκος φουσκωτών θα μεταφέρει τα τεστ από τα πιο μικρά νησιά σε μεγαλύτερα (π.χ. στη Μήλο από Φολέγανδρο, Σίκινο, Κίμωλο). Ορισμένα από τα πολύ μικρά αυτά νησιά εξαρτώνται απολύτως από τον τουρισμό. Το πρόβλημα για τους επιδημιολόγους δεν είναι τα logistics αλλά το πώς θα επιτυγχάνεται σε αυτά τα μέρη η σωστή απομόνωση τόσο των περιστατικών όσο και εκείνων που έχουν έρθει σε επαφή με νοσήσαντες. «Είναι πολύ εύκολο αυτά τα μικρότερα μέρη να μπουν σε καραντίνα αν δεν γίνει σωστή διαχείριση του περιστατικού» είπε στην «Κ» μέλος της επιτροπής που διαμόρφωσε τα πρωτόκολλα των ξενοδοχείων και άλλων καταλυμάτων.
Ο ίδιος ο δήμαρχος της Πάρου, Μάρκος Κωβαίος, είπε ότι δεν θα χρειασθεί ξενοδοχείο αναφοράς και πρότεινε οι ασθενείς να μπαίνουν σε ένα πλοίο. «Αν φτάσουμε να χρειαζόμαστε πλοία (σ.σ. προφανώς εξαιτίας του πλήθους)», είπε σε μια σύσκεψη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, «τότε ας μη μιλάμε πλέον για τουρισμό».