«Αυτή η βανδαλιστική πράξη (παγκόσμια πρώτη) που δεν έχει προηγούμενο σε κανένα σύγχρονο πολιτισμένο κράτος του κόσμου, ακυρώνει το πολιτιστικό πρόσωπο της χώρας μας διεθνώς», σχολιάζει ο καλλιτέχνης σε επιστολή του προς τον Τύπο.
Στην οποία εκθέτει αναλυτικά τα γεγονότα που ακολούθησαν λίγο μετά το πέρας της εικαστικής του παρέμβασης, με τίτλο «Ο τελευταίος λεπρός», πέρυσι το καλοκαίρι στο νησί της Σπιναλόγκας, που γνώρισε μεγάλη δημοσιότητα.
Πέρα από τις γνωστές επιστολές μεταξύ του καλλιτέχνη και της 13ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, την απόφαση του ΚΑΣ, που ήθελε το έργο να κατέβει λόγω επικινδυνότητάς του, ενδιαφέρον έχει η προσωπική διαβεβαίωση του αναπληρωτή υπουργού ΠΑΙΘΠΑ, Κώστα Τζαβάρα, προς τον Τσόκλη ότι το έργο θα παραμείνει στη θέση του.
Γράφει ο Κώστας Τσόκλης στην επιστολή του: Στις 22 Μαρτίου 2013, «μου τηλεφώνησε προσωπικά και με διαβεβαίωσε ότι συμφωνεί απολύτως μαζί μου και ότι κατά κανένα τρόπο δε θα επιτρέψει να φύγει το έργο αυτό από τη θέση του».
Στη συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη του τη διαβεβαίωση του υπουργού «για μακρόχρονη εγκατάσταση του έργου», ο καλλιτέχνης προχώρησε αμέσως στη μελέτη ριζικής ανακατασκευής του έργου με ανθεκτικά υλικά, «μια που εγώ ο ίδιος είχα επισημάνει αυτή την ανάγκη, υπερβάλλοντας μάλιστα, για λόγους τόσο ασφάλειας των επισκεπτών, όσο και του ίδιου του έργου», γράφει. Ομως, χωρίς να περιμένει την απόφαση του ΚΑΣ (4/4/2013) και αδιαφορώντας για τη σαφή εντολή του υπουργού, όπως αναφέρεται στην επιστολή, η 13η Εφορεία προέβη στις 4 Απριλίου στο κατέβασμα του έργου, «πράγμα που ισοδυναμεί με την καταστροφή του, μια και ήταν καμωμένο για το συγκεκριμένο αυτό τόπο και για συγκεκριμένο σκοπό».
Ο Κώστας Τσόκλης με δραματικά λόγια περιγράφει τη σημερινή εικόνα του αποκαθηλωμένου έργου του: «Τώρα, το σαβανωμένο ''πτώμα'' του έργου, βρίσκεται πεταμένο μπροστά στην είσοδο του νησιού, ανάποδα μάλιστα, (θα έλεγε κανείς επίτηδες), ώστε να δημιουργηθεί με τις βροχές ένα είδος λίμνης στο εσωτερικό του σταυρού, κι έτσι να καταστραφεί μια ώρα αρχύτερα, ώστε να εκλείψει όσο γίνεται πιο γρήγορα, η μαρτυρία του ασυγχώρητου αυτού αμαρτήματος».
Παρ' όλα αυτά και έτσι εξακολουθεί να φωτογραφίζεται, όπως μαθαίνει, «ακολουθώντας την τύχη των λεπρών, που ούτε να ζήσουν φυσιολογικά πάνω στο νησί μπορούσαν, ούτε το σκήνωμά τους να το εγκαταλείψει». Το έργο, διευκρινίζει ο Τσόκλης, λόγω του μεγέθους του δεν μπορεί να μεταφερθεί και να στηθεί σε κάποιον άλλο χώρο ή να εκτεθεί. «'Η μένει ή καταστρέφεται».
Ο καλλιτέχνης καταγγέλλει ότι η ακύρωση του έργου προέρχεται από ανθρώπους, αρχαιολόγους δηλαδή, που είναι ταγμένοι από την πολιτεία, όχι να κρίνουν την ποιότητα της τέχνης, αλλά στο να διασώζουν και να συντηρούν έργα τέχνης. «Είναι λοιπόν να απορεί κανείς, σχολιάζει, πώς άνθρωποι που περνούν τη ζωή τους συλλέγοντας, φυλάσσοντας και συναρμολογώντας θραύσματα έργων του παρελθόντος, μπορούν να συμπεριφερθούν με τέτοια καταστροφική αδιαφορία και σκληρότητα απέναντι σε ένα ακέραιο ακόμα έργο σύγχρονης με αυτούς τέχνης. Απίστευτο».
Καταλήγοντας την επιστολή του, ο Τσόκλης θεωρεί ότι η συγκεκριμένη υπόθεση φέρνει στην επικαιρότητα «τη σχέση των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων, με τη σύγχρονη δημιουργία, τη σχέση της αρχαιολογίας με την τέχνη», την ίδια τη «ροή» της Ιστορίας της Τέχνης, τη στάση που μετατρέπει τους αρχαιολογικούς χώρους «από πυρήνες συνεχούς ζωής σε σεβάσμια νεκροταφεία».
www.ethnos.gr
Μέλος του μητρώου
