Ευρηματικές ιδέες, μουσεία πρωτότυπα

 σπουδαίων ευρημάτων που οριοθετούν ένα ιστορικό πλαίσιο, φτιάχνουν τη δική τους παράδοση με ευρηματικές ιδέες, πολλή φαντασία συχνά μέχρις υπερβολής.

Στην Ελλάδα ο αρχαιολογικός πλούτος είναι υπεραρκετός να γεμίσει πολύ περισσότερα μουσεία απ' όσα λειτουργούν ήδη. Ομως, όλο και πιο συχνά βλέπουμε να δημιουργούνται χώροι που διηγούνται τις δικές τους ιστορίες και έχουν τις περισσότερες φορές εκπαιδευτικό χαρακτήρα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις προβάλλουν το πάθος του συλλέκτη. Με ή χωρίς εισιτήριο είναι ευκαιρία να τα ανακαλύψουμε τώρα που ο καιρός είναι με το μέρος μας.

Το Μουσείο της Πυροσβεστικής για παράδειγμα, δίπλα στον Προαστιακό της Παλλήνης σφύζει από ζωή τα πρωϊνά που το επισκέπτονται κυρίως μαθητές σχολείων. Στις αίθουσές του ξετυλίγεται η ιστορία της πυρόσβεσης -πυροπροστασίας, της προσφοράς των ανθρώπων που το έργο τους το σκεφτόμαστε συνήθως τα καλοκαίρια με τις καταστροφικές πυρκαγιές. Από τα πιο αγαπητά είναι και το Σιδηροδρομικό Μουσείο Αθηνών ή αλλιώς και Μουσείο των Ελληνικών Σιδηροδρόμων στην οδό Σιώκου και Λιοσίων που ιδρύθηκε το 1979. Στις έξι αίθουσες εκτίθενται χειροκίνητες και ποδοκίνητες δραιζίνες, τοπογραφικά όργανα, σχέδια, ατμάμαξες, διατρητικά μηχανήματα εισιτηρίων, σφραγίδες, σάλπιγγες, φανοί, υδραντλίες, μανόμετρα, ταχύμετρα, έπιπλα ακόμη και σερβίτσια φαγητού. Οταν μάλιστα μεταφερθεί (έχει εγκριθεί από τις υπηρεσίες του υπ. Πολιτισμού) στον εντυπωσιακό σταθμό Αθηνών – Πελοποννήσου που χτίστηκε την περίοδο 1884-1889 με σχέδια Γάλλων μηχανικών, ενώ την τελική του μορφή το 1913 την έδωσε ο Τσίλλερ, θα αποκτήσει τον χώρο που του πρέπει.

Στα ιδιαίτερα μουσεία είναι κι αυτό της Αφής στην Καλλιθέα. Απευθύνεται κυρίως σε άτομα με προβλήματα όρασης, όμως έχει σημασία να το επισκεφθούμε όλοι. Το Μουσείο Μετάξης στο Σουφλί διηγείται την υφαντική τέχνη παρουσιάζοντας όλα τα στάδια από την προβιομηχανική διαδικασία της εκτροφής των μεταξοσκωλήκων και την επεξεργασία του μεταξιού, μέχρι το κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο που ανέδειξε την περιοχή ως σημαντικό κέντρο παραγωγής στα τέλη 19ου - μέσα 20ού αι.

Λιγότερο γνωστό στο ευρύ κοινό αλλά γνώριμο στους φοιτητές είναι το Μουσείο Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (Ιατρική Σχολή) το οποίο περιλαμβάνει ετερόκλητα αντικείμενα που σχετίζονται με εγκληματικές πράξεις και συλλέχθηκαν υπό την επίβλεψη του ιδρυτή του, καθηγητή της Ιατροδικαστικής Ιωάννη Γεωργιάδη (1874-1960) και όσων τον διαδέχθηκαν. Εκθέματα για εξοπλισμούς, γκιλοτίνες, άλλα που φωτίζουν ιστορίες μαγγανείας, πλαστογραφίας, συλλογή αυτοσχέδιων βρόχων που χρησιμοποιήθηκαν από αυτόχειρες, υποδημάτων που πιστοποιούσαν θανάτους από ηλεκτροπληξία ή πτώση, πειστήρια δηλητηριάσεων, σφαίρες, σχοινιά μέχρι... τρίχες. Από τα ενδιαφέροντα εκθέματα η επιστολή του λήσταρχου Πάντου Μπαμπάνη που δρούσε με τον αδερφό του Λεωνίδα στη Θεσσαλία, στη συμμορία του Φώτη Γιαγκούλα. Τα κεφάλια τους κρεμάστηκαν για παραδειγματισμό στα κάγκελα του σιδηροδρομικού σταθμού της Κατερίνης το 1924.

Παλαιοντολογίας - Βιολογίας

Στην Πανεπιστημιούπολη είναι και το Μουσείο Παλαιοντολογίας - Βιολογίας που προβάλει μοναδικούς παλαιοντολογικούς θησαυρούς. Αποτέλεσμα ανασκαφών όπως εκείνα από το Πικέρμι Αττικής που εκατομμύρια χρόνια πριν ήταν ζούγκλα στην οποία ζούσαν πρόγονοι του σημερινού ελέφαντα, πάνθηρες και ζώα που συναντάμε στην Αφρική. Αυτά τα δύο μουσεία θα μπορούσαν να βρίσκονται σε καλύτερους χώρους, να έχουν πιο σύγχρονη αντίληψη στον τρόπο παρουσίασης για να είναι και πιο προβεβλημένα.

Τέτοιες περιπτώσεις στο εξωτερικό θα είχαν διαφορετική μεταχείριση. Στην Ουάσιγκτον το Διεθνές Μουσείο Κατασκόπων, έκοψε στα 10 χρόνια της λειτουργίας του πάνω από 5 εκατ. εισιτήρια. Ανάμεσα στα εκθέματα και η ρέπλικα της Aston Martin DB5, που οδηγούσε ο Τζέιμς Μποντ στα γυρίσματα του «Χρυσοδάκτυλου». Και το κραγιόν του θανάτου που είχαν στις τσάντες τους τα θηλυκά της KGB την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Ομως και στο Ομπερχάουζεν της Γερμανίας υπάρχει σχετικό μουσείο το οποίο εστιάζει στους πράκτορες της Στάζι. Στη Γερμανία υπάρχει και το μουσείο ψωμιού με 18.900 δείγματα που αναφέρονται σε μια ιστορία 6.000 ετών.

Η ανάγκη για πρωτοτυπία «γέννησε» και πολλά μουσεία που γειτονεύουν με το γελοίο. Στο Πεκίνο έχουν μουσείο για βρύσες, ενώ στην Αγγλία μουσείο περιλαίμιων σκύλων με εκθέματα από τον 15ο αιώνα όπως και εκείνο των μηχανών γκαζόν. Στις ΗΠΑ υπάρχει το μουσείο κακοτεχνίας με κακόγουστα αντικείμενα, ενώ στη Μαλαισία υπάρχει το μουσείο ασυνήθιστης ομορφιάς.

www.kathimerini.gr