Τα μικροπλαστικά έχουν παρεισφρήσει παντού: στο νερό, στον αέρα, ακόμη και στο ανθρώπινο σώμα. Οι επιστήμονες ερευνούν εντατικά την παρουσία τους, τις ποσότητες με τις οποίες ερχόμαστε καθημερινά σε επαφή και -το κυριότερο –τις επιπτώσεις τους στην υγεία. Είναι ήδη γνωστό ότι η έκθεσή μας στα μικροπλαστικά είναι συνεχής, μέσω της τροφής, του νερού αλλά και της ατμόσφαιρας.
Μέχρι σήμερα, η περισσότερη προσοχή είχε στραφεί στο πόσιμο νερό (βρύσης ή εμφιαλωμένο), όμως στην πραγματικότητα το σύνολο των ροφημάτων που καταναλώνουμε καθημερινά αποτελεί πηγή πρόσληψης. Καφές, τσάι, αναψυκτικά, χυμοί και ενεργειακά ποτά συμβάλλουν σημαντικά στην ημερήσια πρόσληψη υγρών και, όπως φαίνεται, μικροπλαστικών. Τα σωματίδια αυτά, μεγέθους 1 μm έως 5 mm, εντοπίζονται σε όλα τα οικοσυστήματα με τη δυνατότητα να συσσωρεύονται και να μεταφέρουν τοξικές ουσίες μέσω της τροφικής αλυσίδας.
Τα (ανησυχητικά) ευρήματα της έρευνας
Νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science of the Total Environment έδειξε ότι το 100% των 155 δειγμάτων ζεστών και κρύων ροφημάτων που εξετάστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο περιείχαν συνθετικά πλαστικά σωματίδια. Στην ανάλυση περιλαμβάνονταν καφές, τσάι, χυμοί, αναψυκτικά, ενεργειακά ποτά αλλά και νερό (βρύσης και εμφιαλωμένο). Ακόμη και premium μάρκες δεν αποτέλεσαν εξαίρεση -σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, βρέθηκαν υψηλότερες συγκεντρώσεις σε σχέση με πιο οικονομικές.
Οι ερευνητές συνέλεξαν 31 προϊόντα και ανέλυσαν 5 δείγματα από το καθένα. Βρήκαν ίχνη πολυπροπυλενίου, πολυστυρενίου, πολυαιθυλενίου και τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου –πολυμερή που χρησιμοποιούνται ευρέως σε συσκευασίες τροφίμων και δοχεία μίας χρήσης. Η μέση ημερήσια έκθεση μέσω των ροφημάτων εκτιμήθηκε σε 1,65 μικροπλαστικά ανά κιλό σωματικού βάρους.
Τα περισσότερα σωματίδια ήταν θραύσματα (72–93%), μεγέθους 10 έως 157 μm, με το πολυπροπυλένιο να κυριαρχεί.
Σημαντικό εύρημα ήταν η σύνδεση της θερμοκρασίας με την έκλυση μικροπλαστικών: το ζεστό τσάι παρουσίασε τη μεγαλύτερη συγκέντρωση (60 μικροπλαστικά ανά λίτρο), έναντι 31 στο κρύο τσάι και 17 στα αναψυκτικά. Η θερμότητα φαίνεται πως επιταχύνει τη διάχυση πλαστικών από το υλικό της εκάστοτε συσκευασίας στο ρόφημα.
Τι σημαίνουν τα ευρήματα
Η μελέτη έδειξε ότι η εκτιμώμενη ημερήσια πρόσληψη φθάνει τα 1,7 μικροπλαστικά ανά κιλό σωματικού βάρους για τις γυναίκες και 1,6 για τους άνδρες, επίπεδα υψηλότερα από αυτά που είχαν υπολογιστεί αποκλειστικά μέσω του πόσιμου νερού.
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι τα αποτελέσματα αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη να αξιολογείται συνολικά η έκθεση στα μικροπλαστικά μέσω όλων των ροφημάτων και όχι μόνο του νερού, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να υποτιμάται η πραγματική έκταση του προβλήματος.
Η έρευνα με μια ματιά
155 δείγματα ποτών (καφές, τσάι, χυμοί, αναψυκτικά, νερό βρύσης και εμφιαλωμένο)
100% περιείχαν μικροπλαστικά
Τα περισσότερα σωματίδια ήταν θραύσματα μεγέθους 10–157 μm
Όσο πιο ζεστό το ρόφημα, τόσο περισσότερα μικροπλαστικά
Μέση ημερήσια έκθεση: 1,7 σωματίδια/kg σωματικού βάρους για τις γυναίκες και 1,6 για τους άνδρες
Συνηθέστερο πολυμερές: πολυπροπυλένιο
Μέλος του μητρώου
