«Ζήτω ο Ζαρίφ! Ζήτω ο Αραγκτσί!», φώναζαν οι συγκεντρωμένοι στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης, επευφημώντας τον υπουργό Εξωτερικών και τον επικεφαλής των Ιρανών διαπραγματευτών. Χιλιάδες συμπολίτες τους είχαν συγκεντρωθεί, τη νύχτα της Πέμπτης, στην κεντρική λεωφόρο της Τεχεράνης, Βαλ ε Ασρ, πανηγυρίζοντας για τη συμφωνία που, όπως ελπίζεται, θα δώσει ανάσα στη χωλαίνουσα ιρανική οικονομία μετά την προβλεπόμενη άρση των κυρώσεων. Πολλοί οδηγοί αυτοκινήτων συνόδευαν τους πανηγυρισμούς με τις κόρνες τους.
Σε σύντομες δηλώσεις του, άμα τη επιστροφή του, ο Ζαρίφ έπλεξε το εγκώμιο του ανώτατου ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, για την «αξιοσημείωτη υποστήριξη της διαπραγματευτικής ομάδας και την καθοδήγησή της». Ο Χαμενεΐ έχει τον τελευταίο λόγο για όλα τα κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας και μέχρι χθες το απόγευμα δεν είχε τοποθετηθεί ο ίδιος. Ενδεικτική των προθέσεών του θεωρείται, ωστόσο, η τοποθέτηση του αγιατολάχ Μοχάμαντ Εμαμί-Κασανί, ο οποίος έκανε το καθιερωμένο κήρυγμα μετά την προσευχή της Παρασκευής στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης. «Η διαπραγματευτική ομάδα επέδειξε αποφασιστικότητα, σύνεση και ψυχραιμία», δήλωσε ο ανώτατος ιερωμένος, ο οποίος έχει τη φήμη του σκληροπυρηνικού. «Οφείλουμε πράγματι να συγχαρούμε τον κ. Ζαρίφ για την καλή δουλειά που έκανε», προσέθεσε ο Εμαμί-Κασανί.
Εντελώς διαφορετικά συναισθήματα επικρατούσαν στο Ισραήλ. Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου συνεκάλεσε χθες το συμβούλιο ασφαλείας της κυβέρνησής του, το οποίο ομόφωνα απέρριψε τη συμφωνία της Λωζάννης μεταξύ των έξι μεγάλων δυνάμεων (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) και του Ιράν. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μαρκ Ρεγκέβ δήλωσε ότι η συμφωνία της Λωζάννης «προσφέρει νομιμοποίηση στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, μοναδικός σκοπός του οποίου είναι η κατασκευή πυρηνικών όπλων».
Αμέσως μετά την υπογραφή της προκαταρκτικής συμφωνίας -η οποία πρέπει να συγκεκριμενοποιηθεί και να επικυρωθεί, στην τελική της μορφή, μέχρι την 30ή Ιουνίου- ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα τηλεφώνησε προσωπικά στον Νετανιάχου, όπως και στον βασιλιά Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας, επιχειρώντας να τους καθησυχάσει. Ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έμεινε αμετακίνητος στην άποψή του ότι η συμφωνία «απειλεί την επιβίωση του κράτους του Ισραήλ» και ότι «θα ενισχύσει την επιθετικότητα του Ιράν στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής».
Περισσότερο συγκρατημένος εμφανίστηκε ο βασιλιάς Σαλμάν. Στη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας του με τον Ομπάμα, ο Σαουδάραβας μονάρχης «εξέφρασε την ελπίδα η τελική δεσμευτική συμφωνία να ενισχύσει τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή και σε όλο τον κόσμο».
Την ικανοποίησή της για τη συμφωνία εξέφρασε και η Τουρκία, η οποία, στο πρόσφατο παρελθόν, είχε μεσολαβήσει, μαζί με τη Βραζιλία, μεταξύ Δύσης και Ιράν για την έναρξη των διαπραγματεύσεων. «Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι που οι διαπραγματεύσεις έληξαν με πολιτική κατανόηση, αποφέροντας ένα γενικό πλαίσιο για την
τελική συμφωνία», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Συγκρατημένος στις εκτιμήσεις του εμφανίστηκε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς, η χώρα του οποίου συχνά βρέθηκε να κρατά την πιο σκληρή στάση έναντι του Ιράν στις διαπραγματεύσεις. «Δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο τέλος, το τέλος του δρόμου είναι ο Ιούνιος», τόνισε ο Γάλλος αξιωματούχος.
www.kathimerini.gr