Η Νέα Δημοκρατία δεν πιστεύει επί της ουσίας στην τοπική αυτοδιοίκηση ως έκφραση της λαϊκής εξουσίας και της δημοκρατίας, και την βλέπει περισσότερο ως μακρύ χέρι της κεντρικής διοίκησης, γι΄αυτό και πήρε αμέσως μέτρα με το που εκλέχθηκε, τα οποία κατήργησαν την προσπάθεια την οποία έκανε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με τον νόμο «Κλεισθένης 1», τόνισε μεταξύ άλλων ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος, μιλώντας στην Επιτροπή Περιφερειών της Βουλής, κατά τη συζήτηση με θέμα «Περιφερειακή Ανάπτυξη μέσα από πολιτικές στήριξης και ενίσχυσης της αυτοδιοίκησης». Και πρόσθεσε ότι στα ελληνικά δεδομένα δεν έχει ξανασυμβεί ένας νόμος για την αυτοδιοίκηση να μην έχει περιθώριο ένα ή δύο χρόνια λειτουργίας του και μετά να υπάρξουν ενδεχόμενες αλλαγές, όπου αυτές χρειάζονται.
Ο Νίκος Συρμαλένιος έκανε λόγο και για τη στελέχωση των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, κάνοντας ειδική αναφορά στις Κυκλάδες, όπου για πάρα πολλά χρόνια υπάρχει συρρίκνωση των στελεχών και πλέον είναι πολύ μεγάλο το χάσμα των οργανικών θέσεων από τους υπηρετούντες υπαλλήλους, ρωτώντας γιατί η κυβέρνηση η σημερινή δεν προχωράει σε αθρόες προσλήψεις προσωπικού και στους δήμους και στις περιφέρειες. Αντί αυτού, θεσμοθετεί τους αναπτυξιακούς οργανισμούς σε επίπεδο δήμων, δηλαδή παίρνει την αρμοδιότητα από τον κορμό των δήμων και των περιφερειών και τους μεταθέτει σε κάποιους αναπτυξιακούς οργανισμούς, δήθεν, στο όνομα της ευελιξίας.
Επίσης, ο Νίκος Συρμαλένιος αναφέρθηκε στα χρηματοδοτικά εργαλεία, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει διάσταση περιφερειακή και δημοτική στο Ταμείο Ανάκαμψης, για το ΕΣΠΑ τους τελευταίους μήνες έχουν σταματήσει οι πληρωμές, οι εργολάβοι δεν πληρώνονται και κατά συνέπεια εγκαταλείπουν τα έργα.
Τέλος, αναφέρθηκε στον χωροταξικό σχεδιασμό σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, γιατί χωρίς την εναρμόνιση αυτών των σχεδιασμών, δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει σχεδιασμένη ανάπτυξη, που θα εντάσσεται στη λογική μιας βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης, αλλά θα είναι μια τυχαία ανάπτυξη, μια ανάπτυξη η οποία θα επιβάλλεται από αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν, κάποιους ισχυρούς παράγοντες, τους οποίους, βεβαίως, έρχεται να ευνοήσει η Κυβέρνηση και με τον νόμο αυτόν που ψήφισε πρόσφατα για τις λεγόμενες «στρατηγικές επενδύσεις».
Ακολουθεί η πλήρης ομιλία του Νίκου Συρμαλένιου:
«Συζητάμε σήμερα ένα πολύ κρίσιμο ζήτημα, το ζήτημα της αυτοδιοίκησης στην περιφερειακή ανάπτυξη. Το θέμα είναι, πώς βλέπουμε την αυτοδιοίκηση. Όλοι συζητάμε για την ενδυνάμωση της τοπικής αυτοδιοίκησης και ότι χωρίς ισχυρή τοπική αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να υπάρξει ούτε αποκέντρωση ούτε περιφερειακή ανάπτυξη. Αυτό είναι δεδομένο. Το θέμα είναι όμως, πώς την βλέπουμε αυτή την τοπική αυτοδιοίκηση. Εδώ θέλω να πω, ότι επί δεκαετίες η παράταξη η οποία κυβερνά σήμερα, δεν πίστευε επί της ουσίας στην τοπική αυτοδιοίκηση ως έκφραση της λαϊκής εξουσίας και της δημοκρατίας, ότι είναι κύτταρο της δημοκρατίας και της λαϊκής εξουσίας, την έβλεπε περισσότερο ως μακρύ χέρι της κεντρικής διοίκησης. Δηλαδή, βλέπει μόνο τη διάσταση της διοίκησης, ότι αποτελεί ένα κύτταρο σε τοπικό επίπεδο αποκέντρωσης της διοίκησης και όχι ένα κύτταρο, το οποίο εκλέγεται από το λαό και πρέπει να λειτουργεί για τον λαό, σε κάθε τόπο και σε κάθε περιφέρεια. Με αυτή την έννοια, λοιπόν, θεωρώ ότι και η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας πήρε αμέσως μέτρα με το που εκλέχθηκε, τα οποία κατήργησαν την προσπάθεια την οποία κάναμε εμείς. Αυτή η προσπάθεια δεν πρόλαβε ούτε καν να εφαρμοστεί, καταργήθηκε ο νόμος ο Κλεισθένης 1 χωρίς καν να εφαρμοστεί, με το δικαιολογητικό ότι η κυβέρνηση ήταν αντίθετη σ αυτό το εκλογικό σύστημα. Όμως δεν έχω ξαναδεί στα ελληνικά δεδομένα, να μην έχει τουλάχιστον περπατήσει ένας νόμος για 1, 2 χρόνια και μετά να δούμε ενδεχόμενες αλλαγές, οι οποίες χρειάζονται. Όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν ψήφισαν νόμους για την αυτοδιοίκηση και στη συνέχεια, στην πορεία, υπήρξαν κάποιες αλλαγές. Εδώ, από την πρώτη μέρα, ο πρώτος νόμος, ήταν πως θα καταργήσουμε το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, που κύριε Πρόεδρε μπορεί να θεωρείται από κάποιους και αιρετούς της αυτοδιοίκησης, ότι δεν βοηθάει στην κυβερνησιμότητα, όμως η απλή αναλογική, όπως δοκιμάστηκε, είναι το πρώτο κύτταρο στο οποίο πρέπει να εφαρμόζεται στο κύτταρο λαϊκής εκπροσώπησης. Αν δεν εφαρμοστεί στην τοπική αυτοδιοίκηση, που θα εφαρμοστεί; Αυτό είναι το κατεξοχήν επίπεδο, στο οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί το σύστημα της απλής αναλογικής, διότι τα αιρετά συμβούλια είτε είναι δημοτικά είτε είναι περιφερειακά είναι συμβούλια τα οποία θα πρέπει να αποτυπώνουν ακριβώς τους συσχετισμούς δυνάμεων των περιφερειών και των δήμων, στα οποία εκλέγονται.
Κατά συνέπεια, όλη αυτή η κατάργηση του νόμου, η συνεχής ενδυνάμωση του δημαρχοκεντρικού και περιφερειαρχοκεντρικού μοντέλου, η κατάργηση ουσιαστικά της κυριαρχίας των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων, η κατάργηση στη συνέχεια και η αποψίλωση των δημοτικών κοινοτήτων, για πρώτη φορά είχε θεσπιστεί η δυνατότητα να μετέχει ένας συνδυασμός σε επίπεδο δημοτικής κοινότητας χωρίς αυτός ο συνδυασμός να κρέμεται στο συνδυασμό του δημάρχου.
Αυτό ήταν μια επαναστατική καινοτομία, κατά την άποψή μας, διότι, έβαζε στο παιχνίδι της ενεργοποίησης των πολιτών και ομάδες ανθρώπων οι οποίοι δεν θέλανε να εκφραστούν μόνο με κομματικό πρόσημο. Θέλανε ακριβώς να συμμετέχουν είτε ως σύλλογοι που είχαν κάνει μια δουλειά στον τόπο τους, είτε ως πολιτιστικοί σύλλογοι, είτε κινηματογραφικές λέσχες, είτε οτιδήποτε άλλο συλλογικότητες οι οποίες ενεργοποιούσαν την Κοινωνία των Πολιτών. Και αυτό ακριβώς έρχεται και το κατήργησε η σημερινή κυβέρνηση, ουσιαστικά, έβαλε ταφόπλακα στην ενεργοποίηση της Κοινωνίας των Πολιτών.
Όλοι διαμαρτυρόμαστε ότι πολύ λίγοι άνθρωποι μετέχουν στα κοινά, αλλά όταν πάμε να δούμε ποια είναι η αιτία που πολλοί λίγοι άνθρωποι μετέχουν στα κοινά, εδώ βλέπουμε ακριβώς ότι χτυπήσαμε το άνοιγμα μιας δυνατότητας που για πρώτη φορά έγινε στη χώρα μας, να μπορούν να μετέχουν και νέοι άνθρωποι στα κοινά και όχι μόνο αυτοί που έχουν ενδιαφέρον κομματικής εξέλιξης και κομματικής ανέλιξης. Αυτό ήταν πολύ μεγάλο χτύπημα και εν πάση περιπτώσει, δεν πρόλαβε ούτε καν να αποτυπωθεί στην πράξη. Το είπε πολύ καλά ο Υπουργός. Είπε, ότι η Αυτοδιοίκηση είναι κρίσιμη συνιστώσα του κράτους, δηλαδή, κύτταρο της διοίκησης δεν το βλέπει από τη σκοπιά του το είπα εγώ και το αποτύπωσε πάρα πολύ καλά. Εδώ, λοιπόν, πού πάμε; Πάμε, λοιπόν, στον απόλυτο έλεγχο από το λεγόμενο επιτελικό κράτος, δηλαδή, από την κεντρική διοίκηση και βεβαίως, η έννοια της αυτοδιοίκησης δεν είναι δυνατόν με αυτό τον τρόπο να ενδυναμωθεί.
Και πάμε στη στελέχωση. Γιατί δεν έχουν στελεχωθεί οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης; Είτε Α΄ είτε Β' βαθμού. Εγώ προέρχομαι από τις Κυκλάδες, από το Νότιο Αιγαίο ευρύτερα ως περιφέρεια, είχαμε πάρα πολλά χρόνια μία συνεχή συρρίκνωση των στελεχών. Τα στελέχη έφευγαν και αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κενό σε σχέση με τον οργανισμό και είναι πολύ μεγάλο το χάσμα των οργανικών θέσεων από τους υπηρετούντες υπαλλήλους. Και το ερώτημα που μπαίνει: Καλά, στα μνημόνια μας είχαν επιβάλλει οι δανειστές το 1 προς 10 και το 1 προς 5 αλλά από το '19 που ισχύει το 1 προς 1, γιατί η κυβέρνηση η σημερινή δεν προχωράει σε αθρόες προσλήψεις προσωπικού και στους δήμους και στις περιφέρειες; Και ανταυτού θεσμοθετεί τους αναπτυξιακούς οργανισμούς σε επίπεδο δήμων. Δηλαδή, τι κάνει; Παίρνει την αρμοδιότητα από τον κορμό των δήμων και των περιφερειών και τους μεταθέτει σε κάποιους αναπτυξιακούς οργανισμούς, δήθεν, στο όνομα της ευελιξίας. Αυτό ψηφίσατε στη Βουλή! Τους αναπτυξιακούς οργανισμούς που, ουσιαστικά, υποκαθιστούν τους ίδιους τους δήμους.
Τώρα σε σχέση με τα χρηματοδοτικά εργαλεία. Είναι προφανές, και ειπώθηκε και με ένα τρόπο και από τον κ . Παπαστεργίου, ότι η συμμετοχή των δήμων και στο Ταμείο Ανάκαμψης και των περιφερειών δεν υπάρχει διάσταση περιφερειακή του Ταμείου Ανάκαμψης, δεν υπάρχει διάσταση δημοτική. Υπάρχουν κάποιοι κεντρικοί άξονες, οι οποίοι κάποια στιγμή μπορεί να περάσουν και μέσα από την διαδικασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εφόσον θα υπάρξει κάποια δυνατότητα κονδυλίων να πάνε και προς αυτή την κατεύθυνση.
Για το ΕΣΠΑ, έχουμε πει ότι τελευταίους μήνες έχουν σταματήσει οι πληρωμές. Υπήρξε και μια συζήτηση του Υπουργού την περασμένη εβδομάδα σε Επίκαιρη Ερώτηση του Αλέξη Χαρίτση, γύρω από αυτά τα ζητήματα. Έχουν σταματήσει οι πληρωμές από το ΕΣΠΑ οι εργολάβοι δεν πληρώνονται, οι εργολάβοι εγκαταλείπουν τα έργα, δεν ξέρουμε τι ακριβώς συμβαίνει.
Στους, δε, ΚΑΠ η θεσμοθέτηση του ν. 3852/2010, ότι το 21% των φορολογικών εσόδων θα πηγαίνει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και το 11% των εσόδων από το ΦΠΑ επίσης θα πηγαίνει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ούτε αυτό το έχουμε δει να λειτουργεί και να ισχύει.
Νομίζω ότι ήταν πολύ σωστή η παρατήρηση του κυρίου Σπυρίδωνος σε σχέση με το χωροταξικό σχεδιασμό. Πράγματι, εάν δεν υπάρχει χωροταξικός σχεδιασμός σε τοπικό επίπεδο, σε περιφερειακό επίπεδο και όλα αυτά να εναρμονίζονται και με τους κλαδικούς χωροταξικούς σχεδιασμούς, όπως είναι χωροταξικό για τις ΑΠΕ, που σήμερα είναι ένας κρίσιμος τομέας, χωροταξικό για τον τουρισμό, χωροταξικό για τη βιομηχανία, αν όλα αυτά δεν είναι εναρμονισμένα μεταξύ τους, δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει σχεδιασμένη ανάπτυξη, που θα εντάσσεται σε μια λογική, εμείς λέμε βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης, αλλά θα είναι μια τυχαία ανάπτυξη, μια ανάπτυξη η οποία θα επιβάλλεται από αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν, κάποιους ισχυρούς παράγοντες, τους οποίους, βεβαίως, έρχεται να ευνοήσει η Κυβέρνηση και με τον νόμο αυτόν που ψήφισε προχθές για τις λεγόμενες στρατηγικές επενδύσεις.»
Μέλος του μητρώου
