Εκδόθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2020 και χορηγεί χρηματοδότηση άμεσα με συνοπτικές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Στην Ελλάδα χαρακτηριστικό παράδειγμα αξιοποίησης του REACT – EU είναι η στήριξη και χρηματοδότηση του τουριστικού τομέα.
Για την εμπειρία του από την οικονομική κρίση εξαιτίας της πανδημία τα τελευταία χρόνια, αλλά και για το «μάνα εξ ουρανού» όπως το ονομάζει, χρηματοδοτικό εργαλείο στήριξης της επιχείρησής του από το Πρόγραμμα REACT – EU και τη Δράση «Επανεκκίνηση Τουρισμού», μας μιλά ο εκ Μυκόνου επιχειρηματίας κ. Βαγγέλης Σαντοριναίος.
Ο κ. Σαντοριναίος στη συνέντευξη που παραχώρησε, παρουσιάζει ανάγλυφα την κατάσταση κρίσης που προέκυψε στις επιχειρήσεις λόγω πανδημίας αλλά και τα πλεονεκτήματα της πρωτοβουλίας REACT – EU που έδωσε σε πολλές από αυτές το «φιλί της ζωής» για να συνεχίσουν και να ξεπεράσουν τις οικονομικές δυσκολίες. Στο πρόλογο της συνέντευξης, ο κ. Σαντοριναίος μας μιλά για την δική του επιχείρηση καταλυμάτων και την πορεία της μέχρι τη χρηματοδότησή της από το REACT – EU:
Η επιχείρηση "MakisPlace" ιδρύθηκε ουσιαστικά ως "πανσιόν/εστιατόριο" το 1982 και σήμερα,40 χρόνια μετά, έχει μετεξελιχθεί σε πολυτελές συγκρότημα ενοικιαζόμενων δωματίων με πισίνα, κατηγορίας 4 κλειδιών. Το Makis'sPlace απέχει 2χλμ. από την κοσμοπολίτικη πρωτεύουσα της Μυκόνου και 4,5χλμ. από το αεροδρόμιο της Μυκόνου ενώ απέχει 10 λεπτά με τα πόδια από την οργανωμένη παραλία του Αγ. Στεφάνου.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια οικογενειακή επιχείρηση η οποία παρουσιάζει μία σταθερά αυξητική πορεία βάσει τζίρων τα τελευταία χρόνια: Το 2012 είχε 8 άτομα προσωπικό, το 2015 είχε 13 άτομα και το 2021 είχαμε 17 άτομα (εν μέσω πανδημίας). Σ΄αυτό βοήθησαν και τα δύο ΠΕΠ στα οποία συμμετείχε η επιχείρηση μας το 2013-2014 και το 2017,τα οποία συνέδραμαν ως χρηματοδοτικό εργαλείο ώστε να υλοποιήσουμε το πλάνο 15ετιας που έχουμε χαράξει και ακολουθούμε από το 2010.
Επί της ουσίας ήταν η χρηματική βοήθεια που αναζητούσαμε για να αλλάξουμε επίπεδο υπηρεσιών και να μπούμε στην νέα εποχή με τις υψηλότερες απαιτήσεις των επισκεπτών του νησιού μας, όπως διαμορφώθηκαν με το πέρασμα των ετών. Έτσι καταφέραμε να ανανεώσουμε τον γερασμένο εξοπλισμό των δωματίων μας στο κομμάτι των επίπλων και των μπάνιων, αντικαθιστώντας τα παλαιά και φθαρμένα από τον χρόνο αντικείμενα με νέα, πιο μοντέρνα και εργονομικά σχεδιασμένα αντικείμενα ακολουθώντας τις νέες τάσεις.
Ολοκληρώνοντας την εξαιρετική σεζόν του 2019 και σε συνέχεια του 15ετούς πλάνου μας, ατενίζαμε το μέλλον με περισσή αισιοδοξία, (σημειωτέον πως η επιχείρησή μας το 2019 απασχόλησε συνολικά 22 άτομα προσωπικό). Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί τι θα επακολουθούσε από τον Μάρτιο του 2020 έως και τις αρχές του 2021.
Οι προκρατήσεις μέχρι και τον Ιανουάριο του 2020 ήταν σε επίπεδα καλύτερα και από τα αντίστοιχα του 2019, ώσπου ξαφνικά η πανδημία Covid-19 ήρθε για να αλλάξει την ζωή μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι ακυρώσεις που ακολούθησαν ήταν πρωτοφανείς και η έλλειψη οικονομικών πόρων για την κάλυψη των τρεχουσών υποχρεώσεων δεν άργησε να φανεί.
Η σεζόν του 2020 τελικά άνοιξε τον Ιούλιο και έκλεισε νωρίς τον Οκτώβριο όταν συνήθως η σεζόν της επιχείρησής μας ήταν από Απρίλιο έως και τέλη Οκτωβρίου. Πολλές υποχρεώσεις μας μετακινήθηκαν από τα τέλη του 2020 προς το 2021 μετά από παρέμβαση των τοπικών αρχών κι έτσι δόθηκε μια ανάσα στην επιχειρηματική κοινότητα (βλ. επιστρεπτέες προκαταβολές κ.α.). Στην συνέχεια η σεζόν για το 2021 άνοιξε δειλά-δειλά στα μέσα προς τέλη του Μαΐου, με αρκετά προβλήματα και περιορισμούς λόγω της πανδημίας που ακόμα δεν είχε εξασθενήσει (βλ. μειωμένα αεροπορικά δρομολόγια κ.α.).
Ως μάνα εξ ουρανού, ήρθε το Πρόγραμμα για την ενίσχυση του Τουρισμού με ποσοστό 5% επί του τζίρου του 2019, από το οποίο η επιχείρησή μας έλαβε το ποσό των EUR 48.889,92.
Το φιλόδοξο, ολοκληρωμένο Πρόγραμμα REACT – EU, αποτελεί μια εξαιρετική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στοχεύει στην οικονομική ανάκαμψη επιχειρήσεων από το βαρύ πλήγμα που δέχτηκαν εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού. Εκδόθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2020 και χορηγεί χρηματοδότηση άμεσα με συνοπτικές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Στην Ελλάδα χαρακτηριστικό παράδειγμα αξιοποίησης του REACT – EU είναι η στήριξη και χρηματοδότηση του τουριστικού τομέα.
Για την εμπειρία του από την οικονομική κρίση εξαιτίας της πανδημία τα τελευταία χρόνια, αλλά και για το «μάνα εξ ουρανού» όπως το ονομάζει, χρηματοδοτικό εργαλείο στήριξης της επιχείρησής του από το Πρόγραμμα REACT – EU και τη Δράση «Επανεκκίνηση Τουρισμού», μας μιλά ο εκ Μυκόνου επιχειρηματίας κ. Βαγγέλης Σαντοριναίος.
Ο κ. Σαντοριναίος στη συνέντευξη που παραχώρησε, παρουσιάζει ανάγλυφα την κατάσταση κρίσης που προέκυψε στις επιχειρήσεις λόγω πανδημίας αλλά και τα πλεονεκτήματα της πρωτοβουλίας REACT – EU που έδωσε σε πολλές από αυτές το «φιλί της ζωής» για να συνεχίσουν και να ξεπεράσουν τις οικονομικές δυσκολίες. Στο πρόλογο της συνέντευξης, ο κ. Σαντοριναίος μας μιλά για την δική του επιχείρηση καταλυμάτων και την πορεία της μέχρι τη χρηματοδότησή της από το REACT – EU:
Η επιχείρηση "MakisPlace" ιδρύθηκε ουσιαστικά ως "πανσιόν/εστιατόριο" το 1982 και σήμερα,40 χρόνια μετά, έχει μετεξελιχθεί σε πολυτελές συγκρότημα ενοικιαζόμενων δωματίων με πισίνα, κατηγορίας 4 κλειδιών. Το Makis'sPlace απέχει 2χλμ. από την κοσμοπολίτικη πρωτεύουσα της Μυκόνου και 4,5χλμ. από το αεροδρόμιο της Μυκόνου ενώ απέχει 10 λεπτά με τα πόδια από την οργανωμένη παραλία του Αγ. Στεφάνου. Πρόκειται ουσιαστικά για μια οικογενειακή επιχείρηση η οποία παρουσιάζει μία σταθερά αυξητική πορεία βάσει τζίρων τα τελευταία χρόνια: Το 2012 είχε 8 άτομα προσωπικό, το 2015 είχε 13 άτομα και το 2021 είχαμε 17 άτομα (εν μέσω πανδημίας). Σ΄αυτό βοήθησαν και τα δύο ΠΕΠ στα οποία συμμετείχε η επιχείρηση μας το 2013-2014 και το 2017,τα οποία συνέδραμαν ως χρηματοδοτικό εργαλείο ώστε να υλοποιήσουμε το πλάνο 15ετιας που έχουμε χαράξει και ακολουθούμε από το 2010. Επί της ουσίας ήταν η χρηματική βοήθεια που αναζητούσαμε για να αλλάξουμε επίπεδο υπηρεσιών και να μπούμε στην νέα εποχή με τις υψηλότερες απαιτήσεις των επισκεπτών του νησιού μας, όπως διαμορφώθηκαν με το πέρασμα των ετών. Έτσι καταφέραμε να ανανεώσουμε τον γερασμένο εξοπλισμό των δωματίων μας στο κομμάτι των επίπλων και των μπάνιων, αντικαθιστώντας τα παλαιά και φθαρμένα από τον χρόνο αντικείμενα με νέα, πιο μοντέρνα και εργονομικά σχεδιασμένα αντικείμενα ακολουθώντας τις νέες τάσεις.
Ολοκληρώνοντας την εξαιρετική σεζόν του 2019 και σε συνέχεια του 15ετούς πλάνου μας, ατενίζαμε το μέλλον με περισσή αισιοδοξία, (σημειωτέον πως η επιχείρησή μας το 2019 απασχόλησε συνολικά 22 άτομα προσωπικό). Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί τι θα επακολουθούσε από τον Μάρτιο του 2020 έως και τις αρχές του 2021.
Οι προκρατήσεις μέχρι και τον Ιανουάριο του 2020 ήταν σε επίπεδα καλύτερα και από τα αντίστοιχα του 2019, ώσπου ξαφνικά η πανδημία Covid-19 ήρθε για να αλλάξει την ζωή μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι ακυρώσεις που ακολούθησαν ήταν πρωτοφανείς και η έλλειψη οικονομικών πόρων για την κάλυψη των τρεχουσών υποχρεώσεων δεν άργησε να φανεί.
Η σεζόν του 2020 τελικά άνοιξε τον Ιούλιο και έκλεισε νωρίς τον Οκτώβριο όταν συνήθως η σεζόν της επιχείρησής μας ήταν από Απρίλιο έως και τέλη Οκτωβρίου. Πολλές υποχρεώσεις μας μετακινήθηκαν από τα τέλη του 2020 προς το 2021 μετά από παρέμβαση των τοπικών αρχών κι έτσι δόθηκε μια ανάσα στην επιχειρηματική κοινότητα (βλ. επιστρεπτέες προκαταβολές κ.α.). Στην συνέχεια η σεζόν για το 2021 άνοιξε δειλά-δειλά στα μέσα προς τέλη του Μαΐου, με αρκετά προβλήματα και περιορισμούς λόγω της πανδημίας που ακόμα δεν είχε εξασθενήσει (βλ. μειωμένα αεροπορικά δρομολόγια κ.α.).
Ως μάνα εξ ουρανού, ήρθε το Πρόγραμμα για την ενίσχυση του Τουρισμού με ποσοστό 5% επί του τζίρου του 2019, από το οποίο η επιχείρησή μας έλαβε το ποσό των EUR 48.889,92.
Συνέντευξη με τον κ. Βαγγέλη Σαντοριναίο
1. Ποιες επιπτώσεις είχε στον Ελληνικό τουρισμό η πανδημική κρίση και ιδιαίτερα στην νησιωτική Ελλάδα, ειδικότερα το 2020 και μερικώς το 2021;
Η πανδημία είναι αναμφισβήτητα ένα ιστορικό γεγονός που θα στιγματίζει τον 21ο αιώνα για πολλούς λόγους, παγκοσμίως. Αρχικά ξεκινώντας με την πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση που προκάλεσε διεθνώς με τους εκατομμύρια θανάτους αλλά και με την οικονομική κρίση που προκάλεσε και εξακολουθεί να προκαλεί δύο και πλέον χρόνια μετά την εμφάνιση του Covid-19.
Εστιάζοντας στον Ελληνικό τουρισμό, που σημειωτέον είναι η "βαριά βιομηχανία" της χώρας μας, εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει τους κλυδωνισμούς που προκάλεσε στο ήδη επιβαρυμένο οικονομικό κλίμα της χώρας, η οποία μόλις είχε δειλά-δειλά καταφέρει να βγει από την οικονομική κρίση του 2009 και τους οικονομικούς περιορισμούς που της είχαν επιβληθεί από το διεθνές νομισματικό ταμείο με στόχο την οικονομική ανάκαμψή της.
Εστιάζοντας ακόμη περισσότερο λοιπόν σε ένα νησί, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η τοπική οικονομία εξαρτάται κατά 75-80% από τον τουρισμό, μπορούμε να καταλήξουμε με βεβαιότητα στο συμπέρασμα ότι η πανδημική κρίση κλόνισε συθέμελα την τοπική οικονομία του νησιού.
Τρανταχτό παράδειγμα τον όσων αναφέρονται πιο πάνω, ειδικότερα για το 2020, ήταν η μη λειτουργία ενός 20-25% από τα υπάρχοντα τουριστικά καταλύματα (όλων των κατηγοριών) και ενός 5-10% των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστίαση- διασκέδαση).
Η απόφαση αυτή συνεπάγεται μηδενικά έσοδα για περίπου 18 μήνες, από το τέλος της τουριστικής σεζόν του 2019 (ήτοι τον Νοέμβριο 2019) έως την έναρξη της σεζόν του 2021 (ήτοι τον Μάιο 2021). Συγκλονισμένοι λοιπόν από τα γεγονότα του 2020, η σεζόν του 2021 βρήκε το νησί της Μυκόνου συγκρατημένα αισιόδοξο και με το 100% των τουριστικών επιχειρήσεων έτοιμο για την χρονιά "επανεκκίνηση" όπως και έγινε.
Η σεζόν του 2021 ήρθε τελικά εις πέρας και άφησε πολύ θετικό αποτύπωμα, τόσο οικονομικά (που όλοι μας στον κλάδο του τουρισμού το δεχτήκαμε με μεγάλη ανακούφιση) όσο και ψυχολογικά καθώς ήταν ηλίου φαεινότερο πλέον, ότι η ανθρωπότητα αργά ή γρήγορα θα άφηνε πίσω της την πανδημία και θα επανερχόταν η ζωή σε μια κανονικότητα.
2. Τι δεδομένα σχετικά με τον τουρισμό στην Μύκονο και στην δική σας επιχείρηση, έχουν καταγραφεί μετά τον Covid-19. Μπορείτε να κάνετε μια σύγκριση μεταξύ του 2021 και του 2022;
Τα δεδομένα (στατιστικά επί %) που είναι και αδιάψευστος μάρτυρας της πραγματικότητας στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι ότι η σεζόν του 2021 άγγιξε ένα 60-70% της σεζόν του 2019 (αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι η σεζόν 2019 ήταν μια σεζόν ρεκόρ για το τουριστικό προϊόν της Ελλάδας). Στον απόηχο λοιπόν της σεζόν 2021, η επιχείρησή μας, όπως και οι περισσότερες επιχειρήσεις καταλυμάτων στο νησί μας, προετοιμάζονται για την σεζόν 2022 με αρκετή αισιοδοξία και εμφανή τα σημάδια της ανάκαμψης (π.χ. ανακαινίσεις εγκαταστάσεων/νέες επενδύσεις με στόχο την βελτίωση των προσφερόμενων παροχών).
Στο πρώτο τρίμηνο μάλιστα της περιόδου κατά το οποίο πραγματοποιούνται οι προκρατήσεις για την επόμενη σεζόν (Νοέμβριος - Ιανουάριος) είχαμε πιάσει ήδη τους στόχους μας και όλα δείχνουν πως θα έχουμε μια σεζόν όπως προ πανδημίας.
3. Τι διαφορές προσέξατε από την συγκεκριμένη οικονομική στήριξη από την ΕΕ μέσω της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας REACT-EU (τόσο σε χρονικό διάστημα όσο και στα υπόλοιπα γραφειοκρατικά);
Οι διαφορές που παρατηρήσαμε από την συγκεκριμένη οικονομική στήριξη από την ΕΕ μέσω της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας REACT-EU σε σχέση με αλλά οικονομικά προγράμματα στήριξης, είναι ότι ήταν πολύ άμεση (χρονικά) και στοχευμένη, αυτό ακριβώς που χρειαζόταν η πραγματική οικονομία για να στηριχθεί όταν όλο το οικονομικό περιβάλλον έμοιαζε με κινούμενη άμμος.
Πολύ σημαντικό ρόλο φυσικά είχε και το κομμάτι της γραφειοκρατίας, το οποίο στην συγκεκριμένη πρωτοβουλία δεν επηρέασε τον χρόνο των εκταμιεύσεων, που σε αντίθετη περίπτωση, θα μπορούσε να ήταν καταστροφικό για κάποιες επιχειρήσεις.
4. Πόσο βοήθησε η εν λόγω οικονομική στήριξη αρχικά εσάς και έπειτα τον ευρύτερο τουριστικό τομέα της Ελλάδας;
Όπως προανέφερα και παραπάνω η οικονομική στήριξη μέσω της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας REACT-EU, ήταν ξεκάθαρα και πέραν κάθε αμφιβολίας μάνα εξ ουρανού.
Συνέπεια αυτού, ήταν η κάλυψη των οικονομικών απαιτήσεων από διάφορους οργανισμούς και υπηρεσίες καθώς επί της ουσίας λειτούργησε ως το χρηματοδοτικό εργαλείο για να εξισορροπηθεί/καλυφθεί το κενό που είχε δημιούργησε το 2020.
Επίσης, αν αναλογιστεί κανείς ότι η συνολική συμμετοχή της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας μας στο ΑΕΠ το 2019 ανέρχεται σε περίπου 20%, μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε πόσο σημαντική και "ζωτικής σημασίας" θα έλεγα ήταν αυτή η οικονομική στήριξη μέσω της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας REACT-EU και με τον τρόπο που αυτή χορηγήθηκε.
5. Η Δράση «ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ» τι ακριβώς προσφέρει σε ένα επιχειρηματία;
Η στήριξη της ΕΕ προς την Ελλάδα γενικότερα, αλλά και προς τον τουριστικό κλάδο ειδικότερα, είναι υπαρκτή και έμπρακτη. Η Δράση «ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ» προσφέρει σε ένα επιχειρηματία την δυνατότητα μιας οικονομικής ανάσας, μέσω της μη επιστρεπτέας ενίσχυσης ενός μέρους του κεφαλαίου κίνησης η οποία την συγκεκριμένη στιγμή θα λέγαμε ότι ήταν το “φιλί της ζωής” για πολλές επιχειρήσεις.
6. Εάν δεν υπήρχε η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία REACT-EU με τη Δράση «ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ», που θα βρισκόταν σήμερα η επιχείρησή σας;
Εάν δεν υπήρχε η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία REACT-EU με τη Δράση «ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ», εκτιμώ ότι πολλές επιχειρήσεις θα είχαν μεγάλο πρόβλημα βιωσιμότητας και κάποιες από αυτές τελικά θα υπέκυπταν στις πιέσεις της αγοράς και των τρεχουσών οικονομικών απαιτήσεων και πιθανόν να έκλειναν οριστικά ή να άλλαζαν ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Η επιχείρησή μας, ούσα μια αμιγώς οικογενειακή επιχείρηση από το 1982, είχε καταφέρει στην πολυετή της πορεία να είναι μια αυτάρκης επιχείρηση ώστε να μην επηρεαστεί από μια κακή σεζόν, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να είναι σε θέση να προβλέψει, πόσο μάλλον να διαχειριστεί, μια τέτοιου μεγέθους οικονομική κρίση όπως αυτή που δημιουργήθηκε εξαιτίας της πανδημίας Covid-19.
Εν κατακλείδι, η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία REACT-EU με τη Δράση «ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, ήρθε ως μάνα εξ ουρανού, από το οποίο η επιχείρησή μας έλαβε το ποσό των EUR 48.889,92.